Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης
Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης
Ένα έργο παγκόσμιας εμβέλειας, την «Αθωνική Ψηφιακή Κιβωτό», υλοποίησε ο Όμιλος ΟΤΕ για λογαριασμό της Ιεράς Κοινότητας του Αγίου Όρους. Στόχος του έργου ήταν η διάσωση, διαφύλαξη και προβολή του πολιτιστικού και κειμηλιακού πλούτου της Αθωνικής Πολιτείας, μέσω της ψηφιοποίησης και τεκμηρίωσης του ιστορικού αρχείου και των έργων τέχνης, καθώς και η διάθεσή τους στην παγκόσμια κοινότητα μέσω του διαδικτύου.
Αυτή η «Αθωνική Ψηφιακή Κιβωτός» είναι το μεγαλύτερο έργο στην Ελλάδα στον τομέα του ψηφιακού πολιτισμού. Είναι μία κιβωτός γνώσης που περιλαμβάνει σε ψηφιακή μορφή το πολιτιστικό απόθεμα των Ιερών Μονών του Αγίου Όρους. Το πολυεπίπεδο αυτό έργο διήρκησε τέσσερα χρόνια. Είναι μια προσπάθεια εξωστρέφειας και ανοίγματος της Ορθόδοξης Χριστιανικής παράδοσης στο σύγχρονο κόσμο.
Έτσι τώρα η πνευματική και ιστορική κληρονομιά του Αγίου Όρους ανοίγει τις πόρτες του Αγίου Όρους στην παγκόσμια κοινότητα, σε άντρες και γυναίκες. Στην διάθεση όλων είναι πλέον αναρίθμητα αντικείμενα από όλους τους τομείς της καλλιτεχνικής δημιουργίας και της ορθόδοξης χριστιανικής τέχνης: έγγραφα, χειρόγραφα, σπάνια βιβλία, γλυπτά, ψηφιδωτά, φορητές εικόνες, έργα μεταλλοτεχνίας και υφαντικής, θρησκευτικά σκεύη, άμφια, νομίσματα και αρχιτεκτονικά σχέδια, περισσότερες από 500 ώρες οπτικοακουστικού υλικού, καθώς και σχεδόν 25.000 σελίδες σύγχρονου, πρωτότυπου, αδημοσίευτου υλικού με ψυχοφελή χαρακτήρα.
Μέσω της δικτυακής πύλης www.mountathos.org, σε πέντε γλώσσες, ελληνικά, αγγλικά, βουλγαρικά, ρωσικά, και σέρβικα, και με πάνω από δύο εκατ. ψηφιακές απεικονίσεις, συγκεντρώνει το σύνολο των εκφάνσεων του πολιτιστικού αποθέματος των Ιερών Μονών και δίνει τη δυνατότητα σε όλους να εισέλθουν στα άδυτα του Ιερού Τόπου και να ανακαλύψουν τον σπάνιο πλούτο της Αθωνικής Πολιτείας, μέσα από υπηρεσίες εικονικής περιήγησης, ηλεκτρονικούς καταλόγους με το ψηφιοποιημένο υλικό και εκπαιδευτικές εφαρμογές.
Δεν ήταν όμως πάντοτε έτσι. Το άβατο του Αγίου Όρους σχετικά με την είσοδο και φυσική παρουσία γυναικών εξακολουθεί να ισχύει μέχρι σήμερα. Η είσοδος των γυναικών απαγορεύεται εδώ και περισσότερα από 1.000 χρόνια και έτσι οι γυναίκες περιορίζονται μόνο σε μια κρουαζιέρα με πλοίο κατά μήκος της χερσονήσου του Αγίου Όρους, σε απόσταση 500 μέτρων από τις ακτές.
Τα μισά μοναστήρια (από τα συνολικά 20) είναι κτισμένα κοντά στην ακτή και μπορεί να τα δει κανείς καλά καθώς το πλοίο παραπλέει με μικρή ταχύτητα: Δοχειαρίου, Ξενοφώντος, Αγ. Παντελεήμονος, Σίμωνος Πέτρα, Γρηγορίου, Διονυσίου, Ιβήρων, Σταυρονικήτα, Παντοκράτορος, Βατοπεδίου.
Παρά την απαγόρευση, υπήρξαν γυναίκες που κατάφεραν να επισκεφθούν την περιοχή. Κατά τη διάρκεια του ελληνικού εμφύλιου πολέμου, μεταξύ 1946 και 1949, το Άγιο Όρος χορήγησε άσυλο σε ομάδες χωρικών ανάμεσα στους οποίους βρισκόταν γυναίκες και μικρά κορίτσια.
Επίσης το 1953 μία Ελληνίδα, η Μαρία Ποιμενίδου επισκέφθηκε το Άγιο Όρος. Η Ποιμενίδου τα κατάφερε καθώς είχε ντυθεί άντρας. Η κίνησή της αυτή είχε ως αποτέλεσμα η Ελλάδα να περάσει νόμο που απαγορεύει την είσοδο των γυναικών στην περιοχή με μέγιστη ποινή φυλάκισης έως και 12 μήνες για όσες τον παραβούν.
Τώρα πλέον η νέα τεχνολογία επιτρέπει και στις γυναίκες, έστω και ψηφιακά, να μπαίνουν στο Άγιο Όρος και να γνωρίζουν από κοντά το Περιβόλι της Παναγίας με τους σπάνιους και μοναδικούς θησαυρούς.