Του Αδάμου Ευαγγέλου
Ήδη από την έναρξη της διαπραγμάτευσης του νέου ομολόγου στην Ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων, τον μήνα Φεβρουάριο- επικράτησε μεγάλος όγκος πωλήσεων – έχουμε αύξηση της απόδοσης στο 4,13%, δηλαδή καταγράφηκε αύξηση 18% από την αρχική απόδοση του 3,5% του νέου ομολόγου. Κι αυτό δείχνει, ότι οι ελεγχόμενες εξωτερικές από εμάς εξελίξεις, σε συνδυασμό με εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις καθιστούν τα ελληνικά ομόλογα, ιδιαίτερα ευάλωτα στη μεταβλητότητα της παγκόσμιας αγοράς.
Αυτή επιδείνωση των ελληνικών ομολόγων στην αγορά, δημιουργεί την χαμηλή τους διαβάθμιση με συνέπεια να μην είναι επιλέξιμα ως ενέχυρα για τη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Συνεπώς, μόλις η χώρα βγει από το πρόγραμμα, το κόστος δανεισμού θα αυξηθεί, καθώς οι αγορές θα επικεντρωθούν στο ύψος του χρέους της, σε περίοδο που οι ρυθμοί ανάπτυξης επιβραδύνονται. Επομένως η καθαρή έξοδος στις διεθνείς αγορές, δεν ξέρω πόσο καθαρή θα είναι, τη στιγμή που το κόστος δανεισμού, απορρίπτει κάθε επιστροφή στην κανονικότητα.
Οι αγορές κοιτάζουν μόνο τα νούμερα και τις εναλλακτικές αποδόσεις. Αν κάτι δεν πάει καλά, τότε η χώρα αξιολογείται αρνητικά και τα δανεικά κόβονται, με συνέπεια ο εκτροχιασμός να είναι βέβαιος. Κι αυτό γιατί, οι αγορές δεν διακατέχονται από αισθήματα αλληλεγγύης προς τους αναξιοπαθούντες λαούς. Κινούνται με γνώμονα πάντα το κέρδος. Το μόνο που βλέπουν οι διαχειριστές κεφαλαίων, είναι οι πολλές και πολύ προσοδοφόρες ευκαιρίες πολλαπλασιασμού των κερδών.
Ακόμη υπάρχει και ο κίνδυνος που παραμονεύει σε κάθε εκτροπή της δημοσιονομικής πολιτικής, σε κάθε αντιστροφή των μεταρρυθμίσεων, από την ελληνική κυβέρνηση, μ’ αποτέλεσμα να μεταβάλλεται δραστικά η επιδιωκόμενη ομαλή χρηματοδότηση από τις αγορές. Τότε μένουμε μόνοι με την πλάτη στον τοίχο. Μόνοι με τη μοίρα μας την κακιά…
Παίρνοντας υπόψη τα παραπάνω, καλώς ο κος Στουρνάρας υπέδειξε την χρήση της προληπτικής γραμμής στήριξης, με έκθεσή του στον πρόεδρος της Βουλής. Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος γνωρίζει καλά, ότι για πολύ καιρό ακόμη η χώρα, μετά την έξοδό της από το μνημόνιο θα βαδίζει στην κόψη του ξυραφιού, μιας και η επενδυτική βαθμίδα της χώρας βρίσκεται σε σημείο που δεν επιτρέπει κάποια ιδιαίτερη αισιοδοξία για την οικονομική πορεία της. Αν αυτό δεν διορθωθεί μέχρι τον Αύγουστο του 2018, θα πρέπει να δούμε τι ακριβώς θα κάνουμε, σε περίπτωση που οι αγορές δεν είναι ιδιαίτερα φιλικές.
Σήμερα η Γερμανία δανείζεται με 0,6% σε βάθος δεκαετίας, η Ισπανία με 1,5%, η Πορτογαλία με 1,9%, ενώ η Ελλάδα με 4,4%. Αντίθετα μια προληπτική γραμμή στήριξης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας θα ήταν διαθέσιμη, αν χρειαστεί, να παράσχει φθηνά κεφάλαια με κόστος 1%.
Με αυτά τα δεδομένα και εφόσον η δημοσιονομική πολιτική είναι οριοθετημένη ως το 2060 – παραμένουμε σε επιτήρηση ούτως ή άλλως – γιατί να μην δεχτούμε ένα εργαλείο που καθιστά την άσκησή της φθηνότερη και ευκολότερη; Γιατί να μην δεχτούμε την ασφάλεια που προσφέρει μια προληπτική γραμμή στήριξης, η οποία δίνει την δυνατότητα πρόσβασης της χώρας σε φθηνά κεφάλαια από τους εταίρους στην περίπτωση που δεν καταφέρουμε να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη των αγορών και δεν μπορέσουμε να δανειστούμε τα χρήματα που ζητάμε με χαμηλό επιτόκιο;
Κεφάλαια που θα έδιναν το δικαίωμα στην Ελλάδα, το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους της να είναι χαμηλότερο. Παράλληλα θα έδιναν τη δυνατότητα ώστε να δημιουργηθούν προϋποθέσεις υψηλότερης ανάπτυξης, η οποία θα επέφερε πόρους ώστε να διατεθούν για τις δημόσιες επενδύσεις, για φορολογικές ελαφρύνσεις και επιδόματα αλληλεγγύης.
Ακόμη, μια έξοδος στις αγορές με δίχτυ ασφαλείας που προσφέρει η προληπτική γραμμή στήριξης, θα ανέκοπτε τις κερδοσκοπικές επιθέσεις των αγορών σε βάρος της οικονομίας μας, μ’ αποτέλεσμα η χώρα να μην κινδυνεύει να συρθεί σε καινούργιο μνημόνιο. Αυτή η προοπτική που και απλή και λογική είναι, δεν επιλέγεται ως επίσημη οικονομική πολιτική, γιατί προφανώς συγκρούεται με προεκλογικές ψηφοθηρικές παροχολογίες. Έτσι το συλλογικό συμφέρον της χώρας θυσιάζεται στο όνομα του μικροκομματικού συμφέροντος και της εξουσίας με οποιοδήποτε τίμημα.
Υ.Γ. Καθαρή έξοδο από το μνημόνιο δεν υφίσταται στην πράξη. Δεν υφίσταται γιατί ήδη έχουν ψηφιστεί και έχουν προγραμματιστεί μέτρα περίπου 5 δις. ευρώ για τα έτη 2019 και 2020, μείωση του αφορολόγητου ορίου και μείωση των συντάξεων. Μέτρα που θα μας δεσμεύσουν, και που θα δεσμεύουν την επερχόμενη κυβέρνηση, η οποία θα δεχθεί όλο το ανάθεμα…. Ασυναγώνιστοι οι νυν κυβερνώντες σε τεχνάσματα επιβίωσης στην εξουσία… Να διδάσκονται οι παλιότεροι …