Του Κώστα Δαλακιουρίδη
Σήμερα θα παραδώσουμε τη στήλη στον Καρλ Σαγκάν διάσημο αστροφυσικό και εξωβιολόγο, που είχε ασχοληθεί δηλαδή με τη ζωή έξω από τη Γη και ήταν αρμόδιος να μας δώσει μια άποψη για τη θέση μας στο σύμπαν. Η παρουσίαση έγινε σε μια εικόνα του πλανήτη μας που πάρθηκε από τον Βόγιατζερ Ι.
«Κοιτάτε αυτό το μικρό σημάδι. Αυτό είναι εδώ. Είναι το σπίτι μας. Είμαστε εμείς. Πάνω σ’ αυτό βρίσκονται όλοι αυτοί που αγαπάτε, όλοι εκείνοι που γνωρίζετε, όλοι εκείνοι που έχετε ακούσει να μιλούν, όλα τα ανθρώπινα όντα που είχαν ποτέ ζήσει. Όλο το άθροισμα από τις χαρές μας και τις στενοχώριες μας, οι χιλιάδες θρησκειών, οι ιδεολογίες και τα οικονομικά δόγματα, όλοι οι κυνηγοί και οι τροφοσυλλέκτες όλοι οι ήρωες και οι άνανδροι, όλοι οι δημιουργοί και καταστροφείς πολιτισμών, όλοι οι βασιλιάδες και όλοι οι χωρικοί, όλα τα νέα ερωτευμένα ζευγάρια, όλοι οι πατέρες και οι μητέρες, όλα τα παιδιά γεμάτα ελπίδες, οι εφευρέτες και οι εξερευνητές όλοι οι καθηγητές ηθικής, όλοι οι διεφθαρμένοι πολιτικοί, όλοι οι «σούπερ σταρ», όλοι οι «υπέρτατοι οδηγοί» όλοι οι άγιοι και οι ψαράδες ιστοριών του είδους μας, όλοι έχουν ζήσει εδώ σ’ αυτόν το κόκκο σκόνης που αιωρείται σε μια ακτίνα του ήλιου.»
Όλη η Γη είναι μια μικρή σκηνή σε μια τεράστια κοσμική αρένα. Σκεφτείτε τους ποταμούς αίματος που χύνονται από όλους αυτούς τους στρατηγούς και αυτοκράτορες με σκοπό το στεφάνι θριάμβου και δόξας, αυτούς που προσπαθούν να γίνουν προσωρινοί κύριοι ενός κλάσματος ενός σημείου. Σκεφτείτε τις ωμότητες χωρίς τέλος που επιβάλουν οι κάτοικοι μιας γωνιάς αυτού του σημαδιού σε κάτοικους άλλης γωνιάς. Πώς είναι πρόθυμοι να σκοτώσουν ο ένας τον άλλο, πώς οι έχθρες τους είναι πυρετώδεις. Οι στάσεις μας, η φανταστική μας σημαντικότητα, η αυταπάτη πως έχουμε μια προνομιούχα θέση στο Σύμπαν μπαίνουν σε αμφισβήτηση από αυτό το χλωμό φωτεινό σημείο. Ο πλανήτης μας είναι μια μικροσκοπική κουκίδα που περιβάλλεται από τη μεγάλη κοσμική νύχτα. Μέσα στη σκοτεινιά μας μέσα σε όλο αυτό το χάος- δεν υπάρχει κανένα σημάδι πως μια βοήθεια θα έλθει από κάπου να μας σώσει από τους εαυτούς μας. Η Γη είναι μέχρι τώρα ο μόνος γνωστός κόσμος που φιλοξενεί τη ζωή. Δεν υπάρχει κανένα μέρος αλλού, τουλάχιστον μέσα στο προσεχές μέλλον στο οποίο το είδος μας θα μπορούσε να μεταναστεύσει. Να επισκεφθούμε, ναι. Να εγκατασταθούμε, όχι ακόμα. Είτε το θέλουμε είτε όχι αυτή τη στιγμή ,είναι η Γη που έχουμε μια θέση.»
Λένε ότι η αστρονομία παρακινεί σε ταπεινότητα και ότι ενισχύει τον χαρακτήρα. Δεν υπάρχει ίσως μεγαλύτερη επίδειξη της τρέλας των ανθρωπίνων ιδεών από αυτή την μακρινή εικόνα του μικροσκοπικού μας κόσμου. Για μένα αυτό τονίζει την ευθύνη μας να συγκατοικήσουμε πιο αδελφικά μεταξύ μας και να διατηρήσουμε και να αγαπήσουμε αυτό το χλωμό μπλε σημείο, το μόνο σπίτι που είχαμε ποτέ γνωρίσει25».
Κώστας Δαλακιουρίδης