Η επίσκεψη του Πατροκοσμά στην Πιερία άφησε το αποτύπωμά της.
Σε ανάμνηση αυτής της επαφής με τη Μηλιά και τους Λαζαίους της διοργανώνονται διήμερες εκδηλώσεις υπό την αιγίδα της Μητρόπολης Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος και το TRAVEL GUIDE On Request Booking και VIVEREMAG, στις 23 και 24 Αυγούστου στην Ανω Μηλιά, στο εξωκκλήσι του Πατροκοσμά του Αιτωλού.
Έχουν περάσει 250 χρόνια από τότε και οι κάτοικοι δεν ξεχνούν τη βοήθεια που προσέφερε ο Άγιος από μια επιδημία χολέρας που ταλάνιζε τότε τον τόπο.
Άλλωστε ο σιδερένιος σταυρός που «κάρφωσε» στη διχάλα ενός δέντρου παραμένει αναλλοίωτος εδώ και 250 χρόνια, όπως και τα κηρύγματα του και η πίστη του για τη λευτεριά του Έθνους.
Αυτό τον προσκηνυματικό τόπο θέλει να αναδείξει η εκκλησία και η κοινότητα των Μηλιωτών με τις εκδηλώσεις που φέρουν το όνομα του Πατροκοσμά του Αιτωλού με τη φιλοδοξία να γίνουν θεσμός και να αναπτύξουν παράλληλα φιλανθρωπικό χαρακτήρα.
Οι εκδηλώσεις
ΣΤΙΣ 23 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ
Εσπερινός στις 18.45 στο εξωκκλήσι του Πατροκοσμά χοροστατούντος του Μητροπολίτη κ. Γεωργίου
Ομιλία του κ. Ηλία Μογλενίδη υπ. διδάκτορα της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. στις 20.00.
Μουσικά ακούσματα από τη μικτή χορωδία της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. με τη διεθνούς φήμης μαέστρο Μαίρη Κωνσταντινίδου στις 20.30 μ.μ.
24 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021
Το πρωί εκκλησιασμό στο εξωκκλήσι του Αγίου και δύο δράσεις. Πεζοπορία στα μονοπάτια της περιοχής με την συνοδεία ορειβατών του ΣΕΟ Κατερίνης 11.15 και 12.15 για γονείς και παιδιά.
Στον ίδιο χώρο των εκδηλώσεων και σε ένα τμήμα του θα υπάρχουν εκπαιδευτικά εργαστήρια για μικρούς από 11.00 έως 13.30 μ.μ.
Για την διοργάνωση μίλησαν χθες σε συνέντευξη τύπου ο πατέρας Γκόλιας Γεώργιος, εκπροσωπώντας το Μητροπολίτη κ. Γεώργιο και ο Γιώργος Τσιρώνης .
ΟΙ ΟΜΙΛΗΤΕΣ
Για το ιστορικό και την διοργάνωση μίλησαν ο ιερέας Γέωργιος Γκόλιας και ο Γεώργιος Τσιρώνης .
Πατέρας Γεώργιος Γκόλιας
Εκπροσωπώντας το Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη και Ποιμενάρχη μας Κατερίνης και Πλαταμώνος κ.κ. Γεώργιο λόγω έκτακτου κωλύματος στις εκδηλώσεις που θα γίνουν το διήμερο 23 και 24 Αυγούστου 2021, για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αγίου Κοσμά του Αιτωλού στην Άνω Μηλιά Πιερίας, θα ήθελα ιδιαίτερα να τονίσω, πόσο σημαντική ήταν η συμβολή και η προσφορά του Αγίου Κοσμά στον Εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα σε πολλές περιοχές της Ελλάδος κατά τις περιοδείες του. Ιδιαίτερα θα ήθελα να αναφερθώ στο πέρασμα του Αγίου Κοσμά από την Άνω Μηλιά το 1765 στη δεύτερη περιοδεία του.
Η Μηλιά «πατρίδα και καθέδρα των Λαζαίων», όπως αναφέρει ο ιστορικός Κασομούλης, Ελληνοχριστιανικό κέντρο με ηρωική, αλλά και πολιτιστική ακτινοβολία, με την ευγένεια της ψυχής των κατοίκων της, σήμερα διατηρεί τα στοιχεία που κληρονόμησε από την αξιοθαύμαστη εποχή των Λαζαίων. Ο Άγιος Κοσμάς επισκέφτηκε τους κλεφτοαμαρτωλούς Λαζαίους και φιλοξενήθηκε στον πύργο τους. Ήθελε και αυτούς να τους βοηθήσει και να λαμπρύνει το φρόνημα της ελευθερίας.
Συγκέντρωσε τους Μηλιώτες στον αυλόγυρο της Εκκλησίας της Αγίας Παρασκευής. Εκεί τους μίλησε με το ξεχείλισμα της ψυχής του. Τους μίλησε για την Ορθοδοξία, για τη σκλαβιά που πλάκωσε την ψυχή του Γένους, τους μίλησε για την ελπίδα της λευτεριάς, το «ποθούμενο», όπως συνήθως έλεγε.
Την εποχή που επισκέφθηκε την Άνω Μηλιά, ο Άγιος Κοσμάς είχε εμφανισθεί στα καμποχώρια μια φοβερή επιδημία χολέρας που θανάτωνε ομαδικά τον κόσμο. Τρομοκρατημένοι οι κάτοικοι ζήτησαν τη βοήθεια του Αγίου για να σωθούν. Ο Άγιος, μαζί με τους ιερείς του τόπου και όλους τους κατοίκους, τέλεσε παράκληση. Μετά την παράκληση, όλοι μαζί γύρισαν το χωριό τρεις φορές. Στο ανατολικό μέρος σταμάτησαν και έκανε πάλι δέηση. Τότε έμπηξε στη διχάλα ενός μικρού πεύκου ένα μικρό σιδερένιο σταυρό. Έγινε το θαύμα, το χωριό σώθηκε από τη χολέρα.
Διακαής πόθος όλων των Μηλιωτών ήταν να αξιωθούν κάποτε να εγείρουν έναν ναό στη μνήμη του Αγίου Κοσμά, δίπλα στο «χνάρι» που άφησε ο Άγιος. Το δέντρο με το Σιδερένιο Σταυρό. Έτσι το 2002, με απόφαση του Μητροπολιτικού Συμβουλίου, συγκροτήθηκε Ερανική Επιτροπή, η οποία σήκωσε το βάρος της εκ βάθρων ανέγερσης του Ιερού Ναού. Στις 13 Απριλίου 2002, θεμελιώθηκε ο Ιερός Ναός Αγίου Κοσμά του Αιτωλού άνω Μηλιά Πιερίας, από τον πρώην Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ.κ Αγαθόνικο. Ο ναός είναι Βυζαντινού ρυθμού και έχει σχήμα σταυροειδές με τρούλο. Επιλέχθηκε αυτό το σχήμα για να ταιριάζει με το σιδερένιο σταυρό και τη σχέση του Αγίου με το σταυρό. Τα θυρανοίξια τέλεσε ο πρώην Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ.κ Αγαθόνικος στις 23 Αυγούστου 2003.
Ο ναός έγινε με πολύ σεβασμό στο περιβάλλον, χωρίς να κοπεί ούτε ένα δέντρο. Επενδύθηκε με πέτρα Συκής, και οι θόλοι και ο τρούλος, καλύφθηκαν με σχιστόλιθο Πηλίου. Σύμβολα και παραστάσεις σε πέτρες συμβολίζουν το πέρασμα του Αγίου. Εσωτερικά ο ναός είναι όλος αγιογραφημένος με κόμψες, σχετικά με το χώρο, είναι χαρακτηριστικές. Ολοκληρώθηκε μέσα σε μία δεκαετία. Κτητορική επιγραφή στο εσωτερικό του ναού, στο πάνω μέρος της εισόδου, ιστορεί το χρονικό της ανέγερσης. Το να μπαίνει η κτητορική επιγραφή στους νάρθηκες των εκκλησιών, ήταν συνήθεια της εποχής εκείνης που έζησε ο Άγιος Κοσμάς.
Τα εγκαίνια του Ιερού Ναού του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού στην Άνω Μηλιά, τελέστηκαν στις 5 Οκτωβρίου 2014, από το Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ.κ. Γεώργιο. Να σημειωθεί, ότι πρόκειται και για τα πρώτα εγκαίνια που τέλεσε ο Σεβασμιώτατος κ.κ. Γεώργιος στην Πιερία. Νωρίς το πρωί μεταφέρθηκε Ιερό Λείψανο του Αγίου ( η κάτω σιαγόνα), από τον καθοδηγούμενο Αρχιμανδρίτη Δωρόθεο και το Μοναχό Βανιφάτιο, της Ιεράς Μονής Αγίου Νικολάου Άνδρου. Η μεταφορά του Λειψάνου έγινε με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σύρου κ.κ Δωροθέου. Τα εγκαίνια του Ιερού Ναού συνδυάστηκαν με την επέτειο των 300 ετών από τη γέννηση του Εθναποστόλου (1714-2014) που εορτάστηκαν πανελλήνια με απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Γεώργιος Τσιρώνης
Καλημέρα σας, πρώτα απ’ όλα είμαστε Μηλιώτες, εμείς αγαπάμε τον τόπο μας και θέλουμε να τον αναδείξουμε, να τον προοδεύσουμε όσο γίνεται περισσότερο. Στο θρησκευτικό κομμάτι, από τότε που έγινε το εξωκκλήσι του Αγίου Κοσμά, αρκετός κόσμος ανέβαινε για να τελέσει γάμους, βαφτίσια, και δεν γινόταν τίποτα περισσότερο πέρα από τα θρησκευτικά γεγονότα. Όλοι λέγαμε ότι κάτι πρέπει να γίνει ώστε να αναδειχθεί αυτός ο τόπος, αυτός ο προσκυνηματικός τόπος. Συζητήσαμε με τον Δέσποτα, για το πώς πρέπει να ξεκινήσει ένας θεσμός, γιατί καλοί είναι οι θρησκευτικοί, αλλά δεν αρκεί για να αναδειχθεί ένας τόπος, πρέπει να εμπλακούν σωστά και οι υπόλοιποι τομείς. Ένας άλλος τομέας είναι ο προσκηνυματικός τουρισμός, τον οποίο ο Δέσποτας γνωρίζει καλά. Στο έτος Αποστόλου Παύλου, ερχόταν πολλοί Ρωμαιοκαθολικοί και ακολουθούσαν τα βήματα του Αποστόλου Παύλου, κάτι τέτοιο κάνουν οι Ουκρανοί, οι Σέρβοι.
Ο προσκυνηματικός τουρισμός δεν γίνεται από τη μία μέρα στην άλλη, πρέπει να μπει όμως να μπει ένα θεμέλιο. Αυτό το θεμέλιο ξεκινάει φέτος, εν μέσω προβλημάτων του COVID.
Την 1η μέρα (παραμονή εορτής του Αγίου) μετά τον Εσπερινό, 23 Αυγούστου θα υπάρξει ομιλία από τον κύριο Μογλενίδη, είναι υποψήφιος Διδάκτωρ του ΑΠΘ Θεολογίας για τον άγιο Κοσμά και θα έρθει η Μικτή χορωδία Θεσσαλονίκης υπό τη διεύθυνση της Μαέστρου κ. Μαίρης Κωνσταντινίδου. Καλούμε όλους τους Πιερείς να έρθουν την Δευτέρα 23 του μηνός το απόγευμα από τον Εσπερινό και στη συνέχεια να απολαύσουν κάτω από τον Πιερικό ουρανό αυτή την πρώτη έναρξη του θεσμού με τίτλο «Πατροκοσμάς ο Αιτωλός στην Άνω Μηλιά Πιερίας».
Την 2η μέρα θα υπάρξουν, όπως βλέπετε και στο πρόγραμμα πεζοπορίες και εκπαιδευτικά εργαστήρια το πρωί στην πλατεία της Αγίας Παρασκευής, σε ένα άνετο χώρο . Όλοι θα είναι καθήμενοι, θα τηρούνται όλα τα υγειονομικά μέτρα για να μην υπάρχουν προβλήματα, έτσι ώστε να μπορούμε να αναδείξουμε γενικά την Μηλιά, γιατί η Άνω Μηλιά δεν είναι μόνο η Αγία Παρασκευή, δεν είναι μόνο ο Πατροκοσμάς, είναι και πολλά άλλα μέρη που πολλοί Πιερείς δεν τα ξέρουν.