ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΔΗΜΗΝΑ – ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ
Στην εποχή της ιλιγγιώδους τεχνολογικής ανάπτυξης, το ενδιαφέρον των ειδικών ερευνητών επικεντρώνεται στο πως θα αναπτυχθούν στον σύγχρονο άνθρωπο εκείνες οι δεξιότητες που θα διασφαλίσουν την καλύτερη διαχείριση και αξιοποίηση του καταιγιστικού όγκου των πληροφοριών προς όφελος του ίδιου και της κοινωνίας. Οι δεξιότητες αυτές αφορούν βασικά την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, την οποία στερείται ατυχώς το μεγαλύτερο ποσοστό των Ελλήνων πολιτών.
Ως κριτική σκέψη ορίζεται η ικανότητα του ατόμου να επεξεργάζεται και να αξιολογεί κάθε πληροφορία που δέχεται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την Τηλεόραση, τον τύπο και τις οργανωμένες πολιτικές, θρησκευτικές και λοιπές κοινωνικές ομάδες και να αποφασίζει μετά ώριμη σκέψη αν τις ενστερνιστεί ή θα τις απορρίψει. Όσοι έχουν αναπτύξει την κριτική σκέψη ελέγχουν και διασταυρώνουν τα μεταδιδόμενα μηνύματα, αντιστέκονται στην χειραγώγηση και αναλύουν τα δεδομένα κάθε πληροφορίας, βασιζόμενοι στη λογική και όχι στο συναίσθημα. Τα παθητικά και μη κριτικά άτομα καταπίνουν «αμάσητα» ό,τι τους σερβίρουν και γίνονται έρμαια πάσης φύσεως ανεξέλεγκτων ιδεολογιών και προπαγανδισμών, καταλαμβανόμενα πολλάκις από στείρο φανατισμό και ροπή προς την εγκληματικότητα, καλυπτόμενα πίσω από την ανωνυμία της μαζικοποίησης και ομαδοποίησης.
Η καλλιέργεια της κριτικής σκέψης πρέπει να ξεκινά από την αρχή της μαθησιακής λειτουργίας με την σύμπραξη δασκάλων και γονέων για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη της προσωπικότητας του μαθητή και την προετοιμασία του για τον στίβο της ζωής. Ο μαθητής ενθαρρύνεται να ερευνά κάθε γνώση που προσλαμβάνει με τα σύγχρονα μέσα πληροφόρησης, να την αναλύει και να εκφράζει την δική του άποψη. Ατυχώς όμως στο εκπαιδευτικό μας σύστημα κυριαρχεί η στείρα απομνημόνευση της διδακτέας ύλης, η οποία στη μέση εκπαίδευση είναι υπερδιογκωμένη και δεν αφήνει περιθώρια για επεξεργασία και προβληματισμό προς ανάπτυξη της κριτικής και δημιουργικής ικανότητας των μαθητών. Η αποστήθιση, η μηχανική μάθηση και η υποστηρικτική φροντιστηριακή διδασκαλία είναι τα μέσα που θα ανοίξουν τις πόρτες κάποιου Πανεπιστημίου, το πτυχίο του οποίου πιστεύουν ότι θα τους εξασφαλίσει επαγγελματικά.
Από την άλλη μεριά η εκάστοτε πολιτική εξουσία σε υποχθόνια συνεργασία με τα ΜΜΕ ενισχύει, για ευνόητους λόγους, την υποβάθμιση της κριτικής σκέψης των πολιτών ποικιλόμορφα. Ιδίως τα ανεξέλεγκτα ιδιωτικά κανάλια κάνουν «πλύση εγκεφάλου» των ανυποψίαστων τηλεθεατών που δέχονται καταιγισμό αρνητικών μηνυμάτων πολιτικού, εγκληματικού, σεξουαλικού και κουτσομπολίστικου περιεχομένου, τα οποία αποχαυνώνουν και εξαφανίζουν κάθε δυνατότητα κριτικής σκέψης. Τα ίδια και χειρότερα μηνύματα περνούν μέσω των Η/Υ, των smart von κινητών και των tablet, στα οποία είναι καθηλωμένοι για ώρες ιδίως οι νέοι μας.
Η σύγχρονη ψηφιακή εποχή μας απαιτεί την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης, που θα βοηθήσει τα παιδιά να γίνουν ανεξάρτητοι, ενεργοί και δημιουργικοί πολίτες, με στόχο μια ποιοτικά αναβαθμισμένη και δίκαιη κοινωνία.
