Πολύς λόγος γίνεται σήμερα για την εγκληματικότητα στη χώρα μας. Οι φωνές επί δικαίων και αδίκων και μάλιστα όλες στρατευμένες εναντίον της Αστυνομίας, που στο τρίγωνο κοινωνία, άτομο, παραβατικότητα, κατέχει την ευθύνη μόνο του τελευταίου κοινωνικού φαινομένου.
Ουσιαστικά αγνοώντας τα στατιστικά που δεν είναι αποκαρδιωτικά, η σκλήρυνση των εγκληματιών προς τα ανυπεράσπιστα θύματά τους προκαλεί μια εγκληματοφοβία που εγγίζει τα όρια της παραφροσύνης και δικαίως.
Η Κοινωνία
Όμως δίκαιο θα είναι η κοινωνία να εξετάσει την μηδαμινή συμμετοχή των άλλων φορέων στη μείωση της εγκληματικότητας και θα βρει ότι η ευθύνη τους δεν είναι αμελητέα. Ερωτήματα πάμπολλα.
Είναι σωστός ο τρόπος σωφρονισμού των καταδίκων; Είναι η πρόνοια του κράτους μετά την αποφυλάκιση αρωγός, τουλάχιστον στα πρώτα βήματα της ελεύθερης ζωής τους; Είναι οι φυλακές σχολεία εκπαίδευσης ανεκπαίδευτων και οι όποιες δεξιότητες αποκτούν στις φυλακές, είναι επαρκείς για την αποκατάσταση των αποφυλακισμένων;
Είναι επαρκές το σωφρονιστικό σύστημα της χώρας μας και αποδίδεται ταχύτατα η δικαιοσύνη; Είναι απλοποιημένο το σύστημα επανεξέτασης της πρώτης δικαστικής καταδίκης ή διατηρείται σε εκκρεμότητα για πολύ καιρό; Είναι δίκαιη και ανεκτή κοινωνικά η πολύμηνη προφυλάκιση που μπορεί να ξεπερνά και το νομικό όριο προφυλάκισης; Είναι ευέλικτο το δικανικό σύστημα στη χώρα μας; Μήπως ο Ποινικός Νόμος ασχολείται με αδικήματα που θα μπορούσε να είναι αρμοδιότητα της Διοικητικής δικαιοσύνης; Είναι λυσιτελής και καταλυτική για τη συμμόρφωση του δράστη η συγκεκριμένη ποινή που προβλέπεται για το αδίκημά του;
Παίζουν ρόλο οι δομές βοήθειας για τα παιδιά των φυλακισθέντων; Είναι η εκκλησία κοντά τους; Είναι κάποια υπηρεσία ψυχολόγων που θα προσπαθήσει να κατανοήσει γιατί εκτράπηκε σε εγκληματία ένα άτομο;
Το άτομο
Γνωρίζουμε όλοι ότι η εγκληματικότητα αυξάνεται σε περιόδους ανεργίας, ανασφάλειας, ανέχειας κλπ. Οι νέοι σε ικανό ποσοστό ρέπουν σε ουσίες που εκτός των καταστρεπτικών συνεπειών για τους εαυτούς τους, αλλάζουν τελείως την προσωπικότητα του χρήστη και δημιουργούν άτομα με βίαια συμπεριφορά. Όμως κανείς δεν έβαλε το χάπι στο στόμα του υποψήφιου χρήστη. Κανείς δεν του πρόσφερε το τσιγαριλίκι, στη σκοτεινή στοά. Το γιατί οι νέοι στρέφονται εκεί, μήπως απασχόλησε ποτέ την κοινωνία; Μήπως ενημερώθηκαν σωστά οι νέοι γι’ αυτό; Μήπως όλοι μας πλησιάζουμε το φαινόμενο αυτό με φόβο και αποστροφή;
Η Αστυνομία
Αν αναλογισθεί κάποιος τις Αστυνομικές δραστηριότητες μέχρι τη δεκαετία του 2000, σχεδόν πριν είκοσι χρόνια, σε σχέση με τα σημερινά προβλήματα που ταλαιπωρούν τον πολίτη και την Αστυνομία, θα διαπιστώσει ότι πολλά αδικήματα- ίσως τα περισσότερα- που αποτελούσαν τον κύριο όγκο των αστυνομικών δραστηριοτήτων δεν απασχολούν πλέον την κοινωνία, πχ περιύβριση αρχής και συμβόλων, απείθεια, μοιχεία, άδικες επιθέσεις, αυτοδικίες, σωματικές βλάβες, συμπλοκές, αγορανομικά αδικήματα, ή την απασχολούν –αν δεν έχουν καταργηθεί- ελάχιστα.
Από την άλλη αδικήματα μέχρι χθες άγνωστα στην Ελληνική παραδοσιακή κοινωνία, απασχολούν όλο και περισσότερο τους πολίτες και πολλές φορές επηρεάζουν και την εικόνα της χώρας μας στο εξωτερικό.
Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε σαν τέτοια τα ναρκωτικά, η σύγχρονη τρομοκρατία ,το οργανωμένο έγκλημα με όλες τις εκφάνσεις του, το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος ,το εμπόριο οργάνων σώματος, το τράφικιγκ, η αρπαγή ανηλίκων, οι αρπαγές μέσων μαζικής μεταφοράς και ο εκβιασμός του κράτους από τους δράστες,- ευτυχώς μετά την Παλαίστρα στη Φλώρινα σταμάτησαν- οι θεαματικές και οργανωμένες ληστείες και αποδράσεις, τα αδικήματα μέσω νομίμων και παράνομων στοιχημάτων, η εκμετάλλευση ανηλίκων, το ηλεκτρονικό έγκλημα, τα εγκλήματα του ιντερνέτ, τα εγκλήματα της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας , τα πλαστά αξιόγραφα και τα πλαστά χαρτονομίσματα, τα αδικήματα του δρόμου όπως αρπαγές κινητών και άλλων αντικειμένων ιδίως με θύματα άτομα νεαρής ηλικίας, οι απάτες μέσω χρηματιστηρίου , τα αδικήματα της χημικής βιομηχανίας στην τροφική αλυσίδα, οι μαζικές κινητοποιήσεις ιδίως ευαίσθητων ομάδων πληθυσμού όπως συνταξιούχων, αναπήρων, φοιτητών κλπ, τα σύγχρονα τραπεζικά αδικήματα ή ακόμα η ανεξέλεγκτη και άγρια εκμετάλλευση των τουριστικών περιοχών που ταλαιπωρεί τους τουρίστες, τα αδικήματα σε βάρος της τουριστικής βιομηχανίας που δυσφημούν τη χώρα και την καταστούν αναξιόπιστη στο εξωτερικό, τα εξ αμελείας τελούμενα εγκλήματα τα οποία έχουν ως αποτέλεσμα το θάνατο περισσοτέρων των τριών ατόμων , η έλλειψη νομοθεσίας χειρισμού εκτάκτων αναγκών, ο συντονισμός των Υπουργείων και των οργανισμών, φορέων, ομάδων, εθελοντών κλπ σε περιπτώσεις κρίσεων εθνικής εμβέλειας.
Για όλα τα ανωτέρω που τυχαίως σταχυολογήθηκαν από την καθημερινή πρακτική καθίσταται αναγκαία η προσαρμογή του αστυνομικού θεσμού και η κατεύθυνσή του στην αντιμετώπιση των σοβαρών εγκλημάτων, όπως προαναφέρθηκαν και την ενασχόληση με τα καθημερινά προβλήματα της πόλης και της υπαίθρου στη Δημοτική Αστυνομία και στην ευθύνη των Δημάρχων και του Δημοτικού Συμβουλίου, όμως με προγραμματισμό, κοινή δράση και συνεργασία όλων των εμπλεκομένων και αρμοδίων φορέων. Όμως ο θεσμός αυτός καίτοι απαραίτητος για όλη την Ευρώπη στη χώρα μας καρκινοβατεί αφού υπάρχει έλλειψη στρατηγικής και σχεδιασμού.
Κατ αρχήν, οι παραδοσιακές δομές της Αστυνομίας, πρέπει, όπου δεν εξυπηρετούν τη νέα δομή να καταργηθούν, χωρίς να υπάρξει σκέψη πολιτικού κόστους. Επειδή, όμως, οι μεταβολές θα δημιουργήσουν σύγχυση και προβληματισμό στο προσωπικό και δύσκολα θα γίνουν κατανοητές από τον πολίτη, προτείνεται ,η όποια μεταρρύθμιση, να αρχίσει από τις μικρές υπηρεσίες, χαμηλού πολιτικού κόστους και σταδιακά να εφαρμόζονται σε μεγαλύτερες υπηρεσίες και στο τέλος στους μεγάλους σχηματισμούς και στο Αρχηγείο.
Βεβαίως, σε ορισμένες υπηρεσίες, η παρέμβαση, πρέπει, να είναι άμεση, γιατί υπάρχει σοβαρό πρόβλημα και επείγουσα ανάγκη ,για την αντιμετώπιση σοβαρών κοινωνικών παρεκτροπών. Εκεί, πρέπει να προχωρήσει γρηγορότερα και αποφασιστικότερα, χωρίς να υπολογιστεί η όποια αντίδραση, τόσο από τα συνδικάτα της αστυνομίας ή άλλους φορείς, που δημιουργούν αγκυλώσεις, για λόγους εξυπηρέτησης κάθε μορφής συμφερόντων.
Από την άλλη θα πρέπει να πάψει η Αστυνομία να διαιρείται σε μικρές υπηρεσίες τοπικού ενδιαφέροντος, αλλά να αναδιαρθρωθεί με βάση την εγκληματικότητα σε κάθε περιοχή. Π.Χ. Η Μύκονος δεν μπορεί να αστυνομεύεται από μια Υπηρεσία δυναμικότητας που αντιστοιχεί σε δεκαπέντε χιλιάδες μόνιμους κατοίκους, όπως τα Γρεβενά, αλλά από πολλαπλάσιο αριθμό, σύμφωνα με τις διανυκτερεύσεις στο νησί και το ύψος της οικονομικής δραστηριότητας.