Μήνυμα προς τους εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης και τους φορείς της Δυτικής Μακεδονίας και της Ελλάδας για ταχεία προετοιμασία «πολύ καλών και ώριμων πρότζεκτ» προς χρηματοδότηση από τους πόρους του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, στο πλαίσιο της διαδικασίας της απολιγνιτοποίησης, απηύθυνε, από την Κοζάνη, η Ευρωπαία Επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων, Ελίζα Φερέιρα.
Παράλληλα, κάλεσε τους φορείς της περιοχής να αποδείξουν μέσα από αυτή τη διαδικασία ότι η περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας προσφέρει ό,τι χρειάζεται ώστε οι άνθρωποι να ζήσουν σε αυτή, να αποκτήσουν τα παιδιά τους εκεί και να έχουν καλή ποιότητα ζωής.
«Η Δυτική Μακεδονία θα μπορούσε να αποτελέσει ένα παράδειγμα (διεθνώς) ως προς τι μπορούμε να κάνουμε με τα κατάλληλα εργαλεία και τους κατάλληλους ανθρώπους» είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Ας σκεφτούμε όλοι μαζί πώς μπορούμε να ανασχηματίσουμε αυτή την οικονομία. Ας καθίσουμε κάτω και ας προετοιμαστούμε».
Απευθυνόμενη σε ακροατήριο δημάρχων της δυτικής Μακεδονίας και εκπροσώπων φορέων, παρουσία και του αρμόδιου περιφερειάρχη, Γεώργιου Κασαπίδη, η κα Φερέιρα χαρακτήρισε τη μετάβαση όχι απλά αναγκαία, αλλά «αναπόφευκτη» και τόνισε: «Μας λέτε “αποφασίστε γρήγορα”. Αλλά δεν περιμένετε για χρήματα, γιατί δεν έχετε ακόμα τα πρότζεκτ. Ας δουλέψουμε πάνω σε αυτά τα πρότζεκτ και πάνω σε αυτό το σχέδιο (δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης). Ετοιμάστε -γρήγορα- πολύ καλά και υγιή πρότζεκτ, στα οποία μπορούμε να πούμε “ναι, αυτό είναι, μπορούμε να επενδύσουμε σε αυτά τα έργα τα χρήματα των φορολογουμένων».
Ας μη θυσιάσουμε την ποιότητα στον βωμό της ταχύτητας
Σχολιάζοντας τα επενδυτικά σχέδια και έργα που της είχαν παρουσιάσει νωρίτερα οι δήμαρχοι της δυτικής Μακεδονίας, πχ, για το νερό ή τη διαχείριση των αποβλήτων, η Ευρωπαία Επίτροπος υπογράμμισε την ανάγκη όλα αυτά τα έργα να είναι μακροπρόθεσμα βιώσιμα από μόνα τους: «Βεβαιωθείτε ότι τα πρότζεκτ αυτά ξεκινάνε μεν με ένα αρχικό κίνητρο, αλλά στη συνέχεια όλος ο μηχανισμός τους είναι βιώσιμος από μόνος του, ότι μπορούν να συνεχίσουν και χωρίς στήριξη (…) Ας μη θυσιάσουμε την ποιότητα στον βωμό της ταχύτητας. Να είμαστε βέβαιοι ότι έχουμε ένα καθαρό όραμα ως προς το πού θέλουμε να πάμε, γιατί όπως έλεγε ο Σενέκας, “δεν υπάρχει καλός άνεμος για όσους δεν γνωρίζουν πού βρίσκεται το μέρος που θέλουν να πάνε”».
Όσον αφορά το σχέδιο για τη δίκαιη μετάβαση της περιφέρειας της δυτικής Μακεδονίας, που της παρουσίασε νωρίτερα ο επικεφαλής του ΣΔΑΜ, Κωστής Μουσουρούλης, η κα Φερέιρα επισήμανε πως με βάση αυτό, «τώρα χρειάζονται χάρτες, έργα και κεφάλαια».
H πιο βίαιη κρίση, η πιο σημαντική βοήθεια μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο
Η κα Φερέιρα σημείωσε τέλος πως, πράγματι, η τρέχουσα κρίση διεθνώς είναι η πιο βίαιη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά ταυτόχρονα και η στήριξη που δόθηκε είναι αντίστοιχη, «ένα σχέδιο Μάρσαλ για την Ευρώπη, που επικεντρώνεται ιδιαίτερα στις πιο αδύναμες περιοχές».
Τρία σχέδια νόμου που βρίσκονται σε εξέλιξη
Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Νίκος Παπαθανάσης, σημείωσε πως «ό,τι αναπτυξιακό έρχεται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα αγγίζει τη δυτική Μακεδονία στο απόλυτο ύψος αυτού, ό,τι κίνητρα δίδονται και πρόκειται να δοθούν, η δυτική Μακεδονία θα τα πάρει στο μέγιστο».
Ο κ.Παπαθανάσης αναφέρθηκε επίσης στα τρία σχέδια νόμου που βρίσκονται σε εξέλιξη. Το πρώτο είναι, υπενθύμισε, το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ), στο πλαίσιο του οποίου η βασική επιδίωξη είναι πώς θα «γεννηθούν» περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας, αλλά και πώς, με το ειδικό όχημα που δημιουργείται, τη ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΕ, η οποία θα λειτουργεί με ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια, θα επιταχυνθεί η είσοδος επιχειρήσεων στη δυτική Μακεδονία.
Το δεύτερο σχέδιο νόμου, που βρίσκεται ήδη σε διαβούλευση, είναι αυτό που αφορά τις στρατηγικές επενδύσεις: «Και εδώ, η δυτική Μακεδονία παίρνει τα μέγιστα, καθώς όλα τα έργα που χαρακτηρίζονται Σχέδια Δίκαιης Μετάβασης αυτόματα περνούν στην κατηγορία των στρατηγικών επενδύσεων, κάτι που σημαίνει ότι λαμβάνουν ταχεία αδειοδότηση και βρίσκονται χρονικά μπροστά από όποιο άλλο σχέδιο κατατίθεται στην επικράτεια, ενώ παράλληλα υπάρχει απλοποίηση διαδικασιών κτλ».
Το τρίτο, τέλος, είναι ο νέος αναπτυξιακός νόμος, που με τον χάρτη των περιφερειακών ενισχύσεων δίνει -όπως είπε ο κ.Παπαθανάσης- ιδιαίτερο προβάδισμα στις περιοχές της απολιγνινοποίησης. «Θα δώσει την κινητοδρότηση και το (απαιτούμενο) ύψος της επιχορήγησης ώστε επιχειρήσεις να έρθουν να εγκατασταθούν εδώ. Είναι σίγουρο ότι πολλές επιχειρήσεις θέλουν να εγκατασταθούν εδώ και ότι θα δούμε τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην περιοχή και θα υπάρχουν ποιοτικές θέσεις εργασίας. Αυτό που χρειάζεται να κάνουμε είναι οι γρήγορες δράσεις που απαιτούνται, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα να κινητοποιηθούν αυτές οι δυνάμεις» κατέληξε.
ΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
Ο δήμαρχος Κοζάνης, Λάζαρος Μαλούτας, είπε ότι η απολιγνιτοποίηση είχε ξεκινήσει πριν από δέκα χρόνια, αλλά πρόσθεσε ότι «τα τελευταία δύο χρόνια, οι εξελίξεις έχουν λάβει δραματικές διαστάσεις για την περιοχή μας» μίλησε για την δραματική μείωση του τοπικού ΑΕΠ την χρόνια που πέρασε κι ανέφερε ως δυσοίωνο δείκτη για το μέλλον την συρρίκνωση του πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, «αφού την φετινή χρονιά έχασε περίπου το 60% των νεοεισερχόμενων φοιτητών του».
Ο δήμαρχος Εορδαίας, Παναγιώτης Πλακεντάς, μίλησε για τον αγώνα δρόμου που γίνεται, ώστε η δημοτική επιχείρηση να’ ναι έτοιμη να προσφέρει θέρμανση μετά το οριστικό κλείσιμο του ΑΗΣ Καρδιάς, ανέφερε ότι «η μετάβαση σε ό,τι αφορά τα χρονοδιαγράμματα είναι βίαιη», παραδέχθηκε ότι τα χρήματα που έχουν εξασφαλιστεί για τις απολιγνιτοποιημένες περιοχές είναι αρκετά, αλλά απευθυνόμενος στην επίτροπο τόνισε ότι «εκεί που ευημερούν οι αριθμοί δεν σημαίνει ότι αντίστοιχα ευημερούν και οι άνθρωποι».
Ο δήμαρχος Φλώρινας και πρόεδρος του δικτύου Ενεργειακών δήμων Βασίλης Γιαννάκης τόνισε ότι θα πρέπει «να τρέξουν με πιο γρήγορους ρυθμούς οι διαδικασίες ενίσχυσης των δράσεων που σχετίζονται με το ΣΔΑΜ» ενώ ο δήμαρχος Αμυνταίου ‘Ανθιμος Μπιτάκης, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την βιωσιμότητα της δημοτικής επιχείρησης Τηλεθέρμανσης που διαχειρίζεται την νεότευκτη μονάδα παραγωγής θερμικής ενέργειας με βιομάζα για την τροφοδοσία της τηλεθέρμανσης του δήμου και των διαμερισμάτων, αφού στον ένα χρόνο λειτουργίας έχει συσσωρεύσει ζημίες 1 εκ. ευρώ, παρότι έχει προχωρήσει σε αυξήσεις των τιμολογίων της στους δημότες.
Ο πρύτανης του πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Θεόδωρος Θεοδουλίδης, ανέπτυξε το σχέδιο που έχει καταρτιστεί με την δημιουργία ζώνης καινοτομίας, με την δημιουργία τεχνολογικών πάρκων, με εργαστήρια έρευνας, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο σχέδιο δημιουργίας ξενόγλωσσων τμημάτων σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακο επίπεδο, στοχεύοντας στην βαλκανική ενδοχώρα.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ
Ο πρόεδρος του σωματείου Σπάρτακου” κ. Μόσχος Μόσχου, απευθυνόμενος στην κ. Φερέιρα, τόνισε μεταξύ άλλων: “Για τα ορυχεία έχει αποφασίσει η ελληνική πολιτεία να τα μετατρέψει σε απέραντα νεκροταφεία, αδιαφορώντας για την ενέργεια. Στο βωμό της πράσινης ενέργειας στη χώρα μας παίζονται παιχνιδάκια καιροσκοπικά, δίνοντας τη δυνατότητα στα συμφέροντα του φυσικού αερίου. Η περιοχή μας δεν ήταν έτοιμη να ανταποκριθεί σε αυτά που μας παρουσιάζουν”.
Η επίτροπός απαντώντας στον πρόεδρο μίλησε για την λειτουργία του ταμείου δίκαιης μετάβασης λέγοντας του πως δημιουργήθηκε για να απαντηθούν ερωτήματα τα οποία έθεσε. “Όταν ένας κλάδος σαν αυτόν της ενέργειας διέρχεται από μια τέτοια χρονική περίοδο κατά την οποία η αγορά του περνά μεταβατικό στάδιο, οι εναλλακτικές λύσεις είναι δυο. Η πρώτη είναι κλείνουμε τα σύνορα και η δεύτερη αναγνωρίζουμε τις αλλαγές, τις αποδεχόμαστε και τις διαχειριζόμαστε προκειμένου να μην υπάρξουν απώλειες στην ενέργεια”.