Ιστορία Ηροδότου
ΠΟΛΥΜΝΙΑ- 7ο βιβλίο, παραγρ. 229 έως 232
Εκ των τριακοσίων Σπαρτιατών, τις παραμονές της μάχης, δύο στρατιώτες, ο Εύρητος και ο Αριστόδημος, παρουσίασαν σοβαρή ασθένεια στα μάτια τους και επειδή είχαν πρόβλημα στην όρασή τους, ο Λεωνίδας τους έδωσε άδεια και τους είπε να μην πολεμήσουν και τους επέτρεψε εφ’ όσον θέλουν να επιστρέψουν στην Σπάρτη. Πράγματι ο ένας εξ’ αυτών, ο Αριστόδημος, προτίμησε να μην πάρει μέρος στη μάχη και επέστρεψε. Έτσι, έμεινε γνωστός στην ιστορία με το όνομα: «ο Τρέσας», δηλαδή ο δειλός και ζούσε για μήνες στη Σπάρτη ντροπιασμένος και περιφρονημένος από τους συμπολίτες του γιατί απουσίαζε απ’ τη μάχη. Ο Αριστόδημος, επειδή δεν άντεχε να ζει έτσι μέσα στη ντροπή, λέγεται ότι ζήτησε από «όνειδος τε είχε και άτιμη», από τους εφόρους της Σπάρτης, να μπει στην πρώτη γραμμή, την επόμενη χρονιά, το 479 π.Χ., στην Μάχη των Πλαταιών, όπου πράγματι πολέμησε γενναία και σκοτώθηκε και έτσι ξέπλυνε την ντροπή του και αποκατέστησε την τιμή του. Ενώ ο Εύρητος, αν και είχε την άδεια από τον Λεωνίδα, λόγω της ασθένειάς του, να γυρίσει πίσω στη Σπάρτη, αυτός προτίμησε να μείνει, να πάρει μέρος στη ΜΑΧΗ και να πολεμήσει, όπως και έγινε και έτσι σκοτώθηκε και αυτός εκεί μαζί με όλους τους Σπαρτιάτες.
Ακόμη, ένας, όμως, εκ των τριακοσίων Σπαρτιατών ο Παντίτης, δεν σκοτώθηκε στη Μάχη των Θερμοπυλών, όπως ο Αριστόδημος. Σώθηκε γιατί ο Λεωνίδας τον είχε στείλει πριν από μέρες, ως Αγγελιοφόρο στη Θεσσαλία, άργησε να επιστρέψει και έτσι δεν πήρε μέρος στη Μάχη και έτσι δεν σκοτώθηκε. Όταν όμως επέστρεψε στη Σπάρτη, ως επιζήσας, οι συμπολίτες του τον περιφρονούσαν ως άτιμο και δειλό, σαν τον Αριστόδημο, ώσπου μη μπορώντας να αντέξει και να ζει μεσ’ στη ντροπή αυτοκτόνησε-κρεμάστηκε σε ένα δέντρο δίνοντας τέλος στη ζωή του καθ’ όσον δεν ήταν δυνατόν να ζει στην πόλη ατιμασμένος.
Αυτά για την αποκατάσταση της Ιστορικής αλήθειας, αν και η έκφραση που καθιερώθηκε «Οι 300 του Λεωνίδα» ακούγεται καλύτερα, απ’ τον αριθμό 298.
Επιμέλεια κειμένου
Γιάννης Σιδηρόπουλος
Δικηγόρος Κατερίνης