Το 19ο Δημοτικό Σχολείο Κατερίνης στα πλαίσια υλοποίησης του Προγράμματος Erasmus υλοποίησε το σχέδιο 2023-1-EL01-KA210-SCH-000152161 ως συντονιστικό σχολείο με θέμα «Βαδίζοντας στα Μονοπάτια του Εθελοντισμού: αναλαμβάνουμε Δράση για την Αλληλεγγύη, για την Αειφορία, για μια Κοινωνία Χωρίς Αποκλεισμούς, για έναν Δικαιότερο Κόσμο». Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ξεκίνησε τον Σεπτέμβρη του 2023 και λήγει τον Ιούνιο του 2025.
Σε αυτούς τους 21 μήνες λειτουργίας του προγράμματος τρεις ευρωπαϊκες χώρες εργάστηκαν από κοινού για την υλοποίηση κοινών στόχων.
Η Ελλάδα με το 19ο Δημοτικό Σχολείο Κατερίνης και τον Καπνικό Σταθμό ως μη Κυβερνητική Οργάνωση .
Η Ρουμανία με το Πανεπιστήμιο του Pitesti (The National University of Science and Technology POLITEHNICA Bucharest, Pitești University Center)) και το σχολείο Scoala Nicolae lorga από το Ploesti και η Κροατία με το σχολείο Osnovna skola Grigora Viteza
Kεντρική ιδέα του προγράμματος υπήρξε η προώθηση του εθελοντισμού, η ενεργοποίηση και συνεργασία των μαθητών/τριών με την κοινότητα και τους τοπικούς φορείς σε ζητήματα βιωσιμότητας και κοινωνικής αλληλεγγύης, η ενίσχυση της επιθυμίας για ανάληψη πρωτοβουλιών και συμμετοχής στα κοινά, η δημιουργία ενεργών πολιτών μέσα από την αξιοποίηση καινοτόμων και βιωματικών τρόπων μάθησης.
Ποιοι ήταν οι στόχοι που μας ένωσαν:
- Η εξοικείωση με την έννοια του εθελοντισμού, της κοινωνίας των ενεργών πολιτών.
- Η ενημέρωση για τα προβλήματα της κοινότητας και η επίγνωση της ευθύνης μας για την κοινωνική αλλαγή.
- Η ανάδειξη του σημαντικού ρόλου του εθελοντισμού στη Διαχείριση Κρίσεων.
- Η επαφή με εθελοντικές οργανώσεις και η συμμετοχή στις δράσεις τους.
- Η υιοθέτηση δημοκρατικών διαδικασίων λήψης αποφάσεων.
- Η συνεργασία με φορείς που υποστηρίζουν ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες.
- Η ενσωμάτωση πράσινων πρακτικών στα έργα και στις δραστηριότητες του προγράμματος.
- Η ευαισθητοποίηση της κοινότητας σε θέματα περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.
- Η δημιουργία καινοτόμων ψηφιακών έργων με συμπεριληπτικό και εκπαιδευτικό χαρακτήρα.
- Η προαγωγή της βιωματικής μάθησης σε άτυπα περιβάλλοντα.
- Το άνοιγμα του σχολείου στην τοπική κοινωνία.
- Η εφαρμογή καινοτόμων μεθόδων διδασκαλίας.
- Η ενίσχυση των soft skills: ομαδικότητα, εξωστρέφεια, επικοινωνία, συνεργατικότητα, ικανότητα επίλυσης προβλημάτων.
- Η ενίσχυση της ενσυναίσθησης και της συναισθηματικής ανθεκτικότητας των μαθητών/τριών.
- Η δημιουργία συμπεριληπτικής κουλτούρας.
- Ο περιορισμός του οικολογικού αποτυπώματος.
- Η ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων.
- Ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός της σχολικής μονάδας και η επαγγελματική εξέλιξη των εκπαιδευτικών.
Κεντρικοί άξονες στους οποίους στόχευσαν οι δράσεις μας ήταν:
- το περιβάλλον
- τα ψηφιακά μέσα και ο εθελοντισμός
- η συμπερίληψη
- η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.
Αξιοποιώντας κάθε εταίρος τα δυνατά του σημεία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του μαθητικού του δυναμικού ανέλαβε:
- Το 19ο Δημοτικό Σχολείο Κατερίνης ανέλαβε να προάγει τη βιωματική μάθηση σε άτυπα περιβάλλοντα, έτσι ώστε να φέρει τους μαθητές/τριες σε άμεση επαφή με τον εθελοντισμό και την αλληλεγγύη, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο ρόλο του εθελοντισμού στην αντιμετώπιση ανθρωπιστικών κρίσεων.
- Η Μη Κυβερνητική Οργάνωση “Καπνικός Σταθμός Κατερίνης”, ο οποίος είναι και συνδιοργανωτής του Συνεδρίου, ανέλαβε να συμβάλει στην υλοποίηση εργαστηρίων που αφορούν τόσο στη διαχείριση ανθρωπιστικών κρίσεων, καθώς και στον τρόπο λειτουργίας του Κοινωνικού Φαρμακείου και του Κοινωνικού Παντοπωλείου.
- Το Πανεπιστήμιο του Pitesti στη Ρουμανία ανέλαβε να επικεντρωθεί στην ενημέρωση και εκπαίδευση των συμμετεχόντων στον ψηφιακό εθελοντισμό, στην παρουσίαση ψηφιακών εργαλείων που στηρίζουν τον εθελοντισμό ανά τον κόσμο και στη θεωρητική υποστήριξη του τελικού παραγόμενου πρακτικού σκέλους του προγράμματος(“Εpistemological Guide for Successful Volunteering”).
- Το σχολείο Nikolae Iorga της Ρουμανίας ανέλαβε να προάγει δράσεις που αφορούν την ένταξη Ρομά μαθητών/τριών και παιδιών οικονομικών μεταναστών.
- Το σχολείο Osnovna škola Grigora Viteza της Κροατίας ασχολήθηκε με την ένταξη των μαθητών/τριών με ειδικές ικανότητες μέσα από δράσεις συμπερίληψης.
Η τρίτη κινητικότητα πραγματοποιήθηκε στις 26-28 Μαϊου 2025 στην Κατερίνη με τη διοργάνωση ενός συνεδρίου με θέμα «Εθελοντισμός και Ανθρωπιστική κρίση» και αποτέλεσε το απαύγασμα των εργασιών και δράσεων ολόκληρου του προγράμματος, συμβάλλοντας σημαντικά στην επίτευξη όλων των στόχων του.
1η ημέρα:
- Το πρωί της 26ης Μαϊου 2025 το πρόγραμμα περιλάμβανε χαιρετισμό των εταίρων από τη Διευθύντρια κ. Ζωή Κουτσουρά, παρουσίαση όλων των δράσεων από την κ. Μαργαρίτη, στη συνέχεια εννοιολόγηση της πολιτικης προστασίας από τον κ. Τσολκίδη Ηλία και ξενάγηση στους χώρους που οργανώνεται μια ανθρωπιστική βοήθεια. Έπειτα υλοποιήθηκαν τέσσερα βιωματικά εργαστήρια σε 100 περίπου μαθητες/τριες σχολείων της πόλης μας με θέμα την προσομοίωση της δράσης του Καπνικού Σταθμού «Χαρίζω μία ημέρα από το καλοκαίρι μου στο δάσος», την κατασκευή Χριστουγεννιάτικου Δέντρου με καπάκια, τη διαλογή τροφίμων και το πώς ετοιμάζεται φαγητό για περισσότερα από 100 άτομα σε ελάχιστο χρόνο, όπως και έγινε. Αφού έφαγαν όλοι οι συμμετέχοντες απόχαιρετίστηκαν και επέστρεψαν στα σχολεία τους..
- Το απόγευμα της ίδιας ημέρας πραγματοποιήθηκαν στον κατάμεστο χώρο του Καπνικού Σταθμού εξαιρετικές εισηγήσεις των πολύ σημαντικών εμπλεκόμενων φορέων με θέμα τον Εθελοντισμό και την Ανθρωπιστική Κρίση.
2η ημέρα :
Στις 27 Μαϊου 2025 το πρόγραμμα περιλάμβανε βιωματικά εργαστήρια σε εθελοντές- γονείς και πολίτες της πόλης μας μέσω των οποίων οι συμμετέχοντες ασκήθηκαν και κατανόησαν τη σημαντικότητα και τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να γίνεται η συλλογή , η διαλογή, η συσκευασία και η αποστολή μιας ανθρωπιστικής βοήθειας. Στη συνέχεια οι εταίροι επισκέφτηκαν τη σχολική μας μονάδα όπου ξεναγήθηκαν από την κ. Σημαδοπούλου Δέσποινα σε όλους τους χώρους , δέχτηκαν δώρα και υποδοχή από τους μαθητές/τριες της Α΄,Β΄και Δ΄ταξης. Ακολούθησε διάλειμα και συνάντηση παρουσίασης και αποτίμησης από τις cordinators των χωρών. Οι ομάδες αντάλλαξαν δώρα και ακολούθησε παραδοσιακό γεύμα στο σχολείο.
3η ημέρα:
Επίσεψη στο σχολείο αλληλεγγύνς Οδεσσέας στη Θεσσαλονίκη. Με την ευκαιρία της επίσκεψής μας και της φιλοξενίας μας στους εταίρους μας προγραμματίσαμε βιωματική ξενάγηση στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης και επίσκεψη στον Λευκό Πύργο. Οφείλουμε να ευχαριστήσουμε τον κ. Χάρη Τσούγγαρη, Υπεύθυνο Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης και την κ. Σημαδοπούλου Δέσποινα για την ημερήσια ξενάγηση στις ομάδες Erasmus.
Τι πετύχαμε μέσω αυτού του συνεδρίου:
- Η εργαστηριακή μορφή του συνεδρίου ανέδειξε την προστιθέμενη αξία της βιωματικής μάθησης σε άτυπα περιβάλλοντα.
- Πέτυχε τη μεγαλύτερη δυνατή διάχυση των αποτελεσμάτων του προγράμματος και τη μεγιστοποίηση του αντίκτυπου
- Το άνοιγμα του σχολείου στην κοινωνία.
- Κατάφερε να συγκεντρώσει όλους τους εμπλεκόμενους φορείς που κατέθεσαν ο καθένας την τεχνογνωσία του τόσο στο κομμάτι του εθελοντισμού όσο και της αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης.
Ολοκληρώνοντας αυτή τη διαδρομή αυτό που κρατήσαμε ως δυνατό αποτύπωμα απο το πρόγραμμα- μεταξύ των άλλων – είναι :
- Η εξωστρέφεια και το άνοιγμα του σχολείου στην κοινωνία.
- Η ευαισθητοποίηση των μαθητών/τριών και των γονέων σε θέματα εθελοντισμού και περιβάλλοντος.
- Η κατανόηση της ατομικής και συλλογικής ευθύνης για την επίτευξη της κοινωνικής αλλαγής.
- Η βιωματική μάθηση και διδασκαλία πέρα από το σχολικό περιβάλλον σε μη τυπικά περιβάλλοντα μάθησης.
- Το ευρωπαϊκο αποτύπωμα του σχολείου.
- Η συνεργασία με φορείς που προσέφεραν πολλές βιωματικές δράσεις και την απόκτηση πολλών εμπειριών στη σχολική καθημερινότητα.
Σε αυτά τα δύο σχολικά χρόνια συνεργαστήκαμε και αναπτύξαμε με τη Μέριμνα Παιδιού Κατερίνης, δίαυλο επικοινωνίας και υλοποιήσαμε γιορτές , αθλητικές δραστηριότητες, καθαρισμό από σκουπίδια. Κορυφαία δράση υπήρξε η θεατρική παράσταση που ανεβάσαμε από κοινού στον Άγιο Φώτιο, την «Ειρήνη» του Αριστοφάνη, ένα μάθημα συνεκπαίδευσης στο σχολείο με μια μεικτή ομάδα μαθητών/τριών μας και μαθητευόμενους από τη Μέριμνα.
Με το τμήμα Αιμοδοσίας του Νοσοκομείου Κατερίνης με τις δύο πολύ επιτυχημένες αιμοδοσίες και τις 35 συνολικά φυάλες αίμα που συγκεντρώσαμε και προσφέραμε στους συνανθρώπους μας, σε συνδιοργάνωση με τον Συλλογο Γονέων και Κηδεμόνων του σχολείου μας και το 19ο Νηπιαγωγείο όπως και με τον Σύλλογο Καρκινοπαθών Κατερίνης.
Με τον Ερυθρό Σταυρό και τα μαθήματα Πρώτων Βοηθειών που υλοποιήσαμε σε μαθητές/τριες, εκπαιδευτικούς και γονείς.
Με τον Καπνικό Σταθμό και τα ποικίλα βιωματικά εργαστήρια που δουλέψαμε,
Με τον Καλό Σαμαρίτη και το πρόγραμμα από τη Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων για τις ανάγκες της τρίτης ηλικίας «Ο παππούς και η γιαγιά».
Με την Ποδηλατική απόδραση Κατερίνης, τις 2 ποδηλατάδες που οργανώσαμε και σε συνεργασία με την Μέριμνα Παιδιού Κατερίνης και Την Πρωτοβουλία για τον Πέλεκα για τον καθαρισμό από σκουπίδια της περιοχής πέριξ του Πέλεκα ποταμού.
Με τον Δήμο Κατερίνης και τη δεντροφύτευση και τη φύτευση εποχικών λουλουδιών που υλοποιήσαμε υιοθετώντας σημεία του αστικού ιστού και της σχολικής μονάδας, παρέχοντας το δικό τους πράσινο αποτύπωμα οι μαθητές/τριες και συμβάλλοντας ενεργά στην αναβάθμιση του αστικού πράσινου και στην αισθητική βελτίωση ενός σημαντικού δημόσιου χώρου της πόλης μας.
Επίσης, «Απλώσαμε τη μπουγάδα της ευτυχίας» πολύ επιτυχυμένα, με την οποία κάθε παιδί έγραψε ένα μήνυμα στο μπλουζάκι του, συγκεντρώσαμε χρήματα και τα στείλαμε στον Σύλλογο Γονιών με νεοπλασματική ασθένεια ΦΛΟΓΑ και στο εκκλησιαστικό συσσίτιο της Μητρόπολής μας.
Θερμές ευχαριστίες οφείλουμε:
Στον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη μας κκ. Γεώργιο για την πολλαπλή βοήθεια που μας παρείχε στην υλοποίηση των δράσεων.
Στον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων του σχολείου μας , τον πρόεδρο κ. Καραϊσκο Δημήτρη και τα πολύ ενεργά μέλη του Δ.Σ.για τις ημέρες εθελοντισμού και καθαριότητας που απο κοινού διοργανώσαμε, για την υποστήριξη και την πολύτιμη συνεργασία που έχουμε, όπως και όλους τους γονείς και κηδεμόνες των μαθητών/τριών μας που είναι αρωγοί και υποστηρικτές όλων των δράσεων που αναλαμβάνει η σχολική μας μονάδα.
Στην παιδαγωγική ομάδα του σχολείου μας για τις πολύ ωραίες δράσεις που παρήγαγε και υλοποίησε με ξεχωριστή επιτυχία, τον προσωπικό χρόνο που διέθεσαν προς χάριν του σχολείου.
Σε όλους τους εκπαιδευτικούς της σχολικής μας μονάδας που βοήθησαν για να φέρουμε σε πέρας – όλοι μαζί – αυτό το φιλόδοξο ευρωπαϊκό πρόγραμμα.
Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με το 2ημερο συνέδριο που διεξήχθη στις 26-27 Μαϊου 2025 στα πλαίσια της 3ης κινητικότητας. Όμως οι δράσεις μας δεν θα σταματήσουν. Οι στόχοι αυτού του πρόγράμματος ταίριαξαν απόλυτα με το προφίλ του σχολείου μας και θα παραμείνουν ενεργοί για μελλοντικές δράσεις , γιατί η βιωματικότητα, η συμπεριληπτική κουλτούρα, η κατανόηση της ατομικής και συλλογικής ευθύνης απαιτούν διαρκή και συντονισμένη προσπάθεια για τη δημιουργία της ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΕΝΕΡΓΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ.
Ολοκληρώνοντας , θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμότατα τους εκλεκτούς εισηγητές που συμμετείχαν στο Συνέδριό μας για να καταθέσουν την πολύτιμη τεχνογνωσία τους:
Τον κ. Στεργιάδη Χαράλαμπο, Προϊστάμενο Γενικής Διεύθυνσης Προγραμματισμού & Υποδομών Κεντρικής Μακεδονίας και Περιφερειακό Συντονιστή Κρατικής Αρωγής Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Την Αντιπεριφερειάρχη μας κ. Μαυρίδου Σοφία για τη διαρκή υποστήριξη που παρέχει στη σχολική μας μονάδα αλλά και τη βοήθειά της στο συνέδριο.
Την Διευθύντριά μας, την κ. Τριανταφυλλίδου Νόπη, Διευθύντρια Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας για την καθημερινή πολύτιμη αρωγή της στη σχολική μας λειτουργία .
Τον Δήμο Κατερίνης και προσωπικά τον Δήμαρχο κ. Ντούμο – που με την υποστήριξή του υλοποιήθηκε το 2/ημερο συνέδριο – και τους αντιδημάρχους Παιδείας κ. Κοκαβίδη, την αντιδήμαρχο Πολιτισμού την κ. Διαμαντοπούλου για τη στενή συνεργασία και την πολύτιμη βοήθειά της στο Συνέδριο, τον Αντιδήμαρχο Πρασίνου κ. Τσοκάνη και τον Αντιδήμαρχο καθαριότητας κ. Τάπρα για τη βοήθεια στην υλοποίηση των παραγόμενων δράσεων.
Την κ. Αντωνακοπούλου Μαρίζα, Υπεύθυνη Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Κατερίνης.
Τον κ. Τσολακίδη Ηλία, Υπεύθυνος του Καπνικού Σταθμού.
Τον κ. Κατιρτζή Δημήτριο, εκπρόσωπο του Ερυθρού Σταυρού
Την κ. Ξύστρα Βιβή, Πρώην Πρόεδρος Συλλόγου Γυναικών Παλαμά , εκπαιδευτικό που ταξίδεψε από τον Παλαμά για να μεταφέρει τις εμπειρίες της από την κακοκαιρία που έπληξε τη Θεσσαλία και την περιοχή της το 2023 (Daniel) και την ανθρωπιστική βοήθεια που δέχτηκε από την Πιερία και την Εθελοντική Ομάδα Δράσης.
Η Διευθύντρια
Ζωή Κουτσουρά