Του Γιάννη Κορομήλη
Μετά τη θεωρητική προσέγγιση του ζητήματος του πρόσφατου ανασχηματισμού και του ερωτήματος που εξ αυτού προέκυψαν ας επιχειρήσουμε να εξάγουμε κάποια συμπεράσματα για το μέλλον. Παίρνοντας υπόψη μας τα γεγονότα, τωρινά και παλιότερα και τις παραινέσεις του Φιλόστρατου, του Όργουελ προσθέτοντας κι αυτές του Αντισθένη.
1. Από τον πρώτο συγκρατούμε την άποψη πως είναι πολύ δύσκολο, έως αδύνατο, να προβλέψει κανείς τα μέλλοντα. Οι θεοί μόνο το καταφέρνουν. Λίγοι δε από τους ανθρώπους, οι σοφότεροι, μπορούν ν’ ακούσουν τη μυστική βοή των γεγονότων που πλησιάζουν. «Ενώ εις την οδόν έξω,/ουδέν ακούουν οι λαοί».
Αυτή τη βοή λοιπόν των «πλησιαζόντων γεγονότων» θα μπορούσαμε άραγε να την ακούσουμε, έστω και αμυδρά, εμείς; Ναι. Με την αυστηρή προϋπόθεση ότι θα βρισκόμαστε κάπου κοντά στο πρώτο σκαλί της σοφίας. Ξέροντας πως πριν φτάσουμε στη σκάλα της σοφίας, πρέπει να περάσουμε τα στάδια της καθαρής γνώσης και της κατανόησης.
Για τη σοφία καθαυτήν υπάρχουν πολλοί ορισμοί. Νομίζω πως πιο κοντά στην αλήθεια βρίσκονται οι εξής: «Αρχή σοφίας ονομάτων επίσκεψις (Αντισθένης). «Αρχή σοφίας φόβος Κυρίου». Οι Κινέζοι επισημαίνουν ότι: «σοφία είναι η γνώση, η κατανόηση και συνάμα ο σεβασμός της πραγματικότητας όπως ακριβώς αυτή είναι». Χωρίς δηλαδή αυταπάτες και προκαταλήψεις. Χωρίς να βλέπει, κανείς την πραγματικότητα μέσα από χρωματιστά (κόκκινα, μαύρα, πράσινα ή μπλε) γυαλιά. Ή στηριζόμενος στα δόγματα μιας οποιασδήποτε ιδεολογίας.
Για την κατανόηση της ρήσης του Αντισθένη σημειώνουμε πως η λέξη «επίσκεψις» σημαίνει, πλην των άλλων, και έρευνα, αναζήτηση, εξέταση σε βάθος. Ενώ «όνομα» ; ορισμός, ονομασία, συγκεκριμενοποίηση, χρησιμοποίηση. Επίσης: ρήση, ομιλία, λόγος, εντολή κάποιου. Πολύ απλουστευμένα θα λέγαμε: αρχίζει κανείς να γίνεται σοφός όταν ψάχνει και κατανοεί σωστά και σε βάθος τα πράγματα και την πραγματικότητα.
2. Με βάση όσα προαναφέραμε και επιπλέον την συμβουλή του Τζορτζ Όργουελ προκύπτουν κάποια συμπεράσματα, με ικανές πιθανότητες να προσεγγίζουν την πραγματικότητα:
α) Γιατί έγινε ο ανασχηματισμός. Έγινε για δύο βασικούς λόγους. Πρώτος για να απομακρυνθούν από την κυβέρνηση ή από συγκεκριμένα υπουργεία τα στελέχη που τάχθηκαν κατά των μεταρρυθμίσεων (Σκουρλέτης, Δρίτσας κα) ή δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα με μεγάλους θεσμούς όπως ο Ν. Φίλης με την Εκκλησία, ο τ. Υπουργός Δικαιοσύνης για τις σοβαρές προστριβές με τους Δικαστικούς, ο κ. Παππάς (με χρυσωμένο χάπι) για την μεγάλη ήττα της κυβέρνησης στο ζήτημα των τηλεοπτικών σταθμών.
Δεύτερος για να αλλάξει η προς τα έξω εικόνα της κυβέρνησης με νέα πρόσωπα άρα που δεν έχουν προκαλέσει ως τώρα, την κοινή γνώμη με τις αποφάσεις και την συμπεριφορά τους. Κι όλα αυτά με στόχο την αλλαγή της δημοτικότητας της κυβέρνησης η οποία – με τα έργα και το βίο της – έχει καταρρακωθεί. Και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.
β) Μετά τον ανασχηματισμό τι; Ο κ. Τσίπρας με την εν γένει συμπεριφορά του (δημοψήφισμα όπου το «Όχι» έγινε «ναι», συμφωνία της 12ης Ιουλίου και υπογραφή μνημονίου με σκληρά μέτρα κ.α.) απέδειξε ότι αυτό που πρωτίστως τον ενδιαφέρει είναι η παραμονή του στην εξουσία «πάση θυσία». Αλλιώς ούτε μνημονιακός θα γινόταν, ούτε «άφιλος» σε υπουργούς που τον στήριξαν, ούτε θα έδειχνε τέτοια υπακοή στα κελεύσματα – εντολές των δανειστών ή των «θεσμών».
Επιδιώκει να κρατήσει την καρέκλα του για όσο χρόνο περισσότερο γίνεται. Κι ο ανασχηματισμός του έδωσε κάποιο χρόνο. Ωστόσο γνωρίζει και ο ίδιος πολύ καλά ότι οι πρόωρες εκλογές είναι αναπόφευκτες. Καμία κυβέρνηση ως τώρα δεν έμεινε στην εξουσία για μεγάλο χρονικό διάστημα με συνθήκες κατάρρευσης. Το τέλος και της σημερινής – κάθε μέρα γίνεται όλο και περισσότερο ίδια με τις προηγούμενες μνημονιακές – είναι προδιαγεγραμμένο και χωρίς ελπίδα σωτηρίας.
Το τελευταίο (πρόωρες εκλογές που θα χάσει) είναι εκείνο που κάνει τον κ. Τσίπρα να παίρνει τις όποιες αποφάσεις του με κριτήριο την «επόμενη μέρα» των εκλογών. Πως δηλαδή θα περισωθεί ο ίδιος πρώτα και το κόμμα του δευτερευόντως.