ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ
Υπό Ευθυμίου Ράλλη
Πρ. Επιθ/του Δ.Ε.
- ‘Όταν λέγη Ανάστασις ο ελληνικός λαός, κρυφία τις χορδή αναπαλλομένη εις τα μυχιαίτα της καρδίας του, υπενθυμίζει εις αυτόν και του Γένους την ανάστασιν και ο Χριστός και η Πατρίς συναντώνται εν αυτώισοπαθείς και ισόθεοι…’
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
(Από το μελέτημά του ‘το Πάσχα’)
Πού σου, θάνατε το κέντρον: Που σου Άδη το νίκος:… Ανέστη Χριστός και εχθροί καταπίπτουσι
Πάσχα! Μεγάλη ώρα για τους Χριστιανούς. Οι καμπάνες που αντηχούν χαρμόσυνα έπειτα από τις ημέρες του πένθους, αγγέλουν ότι η μεγάλη θυσία τελείωσε. Η πέτρινη ανηφοριά του Γολγοθά, με τον ασήκωτο Σταυρό τερματίσθηκε. Ο σταυρικός θάνατος ηττήθηκε από την Ανάσταση Εκείνου που θυσιάστηκε για να μας λυτρώσει από τις δικές μας αμαρτίες. Βάδισε μόνος και ήρεμος στο γήινο θάνατο ο γλυκύς ο Ναζωραίος.
Απομένει ν’ αναλογισθούμε εμείς πως ανταποκριθήκαμε στο Άγιο Δράμα. Στην τριαντάχρονη πορεία του Θεού ανάμεσά μας, στο πέρασμα της Αγάπης από δίπλα μας ή και από μέσα μας. Τι κάναμε πράξη στην καθημερινή μας ζωη?
Μια ολόκληρη πορεία του Θεού πάνω στη γη. Νόμιζαν οι εχθροί του κι οι ολιγόπιστοι πως έφθασε το τραγικό τέλος μέσα σε θρήνους για το θάνατο, του Αθανάτου. Τους διέψευσε. Στεφανώθηκε με την Ανάστασή του ‘Κι οι ταπεινοί που τον ακολούθησαν από την εμφάνισή του, ως το μαρτύριο, εκστατικοί αντίκρισαν το θαύμα που, κι αν και το περίμεναν τους φανερώθηκε καταπληκτικό. Έκτοτε Σταυρός και Ανάσταση, γιορτάζονται σ’ όλο τον κόσμο σε μια κλητή και Αγία Ημέρα, την Εορτή των Εορτών, την Πανύγυριν των Πανηγύρεων’.
Από τότε- δύο χιλιάδες και δεκατέσσερα χρόνια- ξαναζούμε κάθε χρόνο τέτοιον καιρό αυτό το θαύμα. Όλοι οι Χριστιανοί ξεχνώντας κάθε τι άλλο γιορτάζουμε την Ανάσταση το σύμβολο της αιώνιας ζωής.
«Αυτή η μέρα ας φέρει στην μνήμη μας, τα λόγια του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου:
Είναι ημέρα της Ανάστασης σήμερα και το ξεκίνημα είναι ευνοϊκό, ας καμαρώνουμε για το πανηγύρι και ας αγκαλιάσουμε ο ένας τον άλλο, ας προσφωνήσουμε ‘αδερφούς’, ακόμη κι εκείνους που μας μισούν και, πολύ περισσότερο, εκείνους που από αγάπη έχουν κάμει ή
έχουν πάθει κάτι, ας δώσουμε συγχώρηση για όλα προς χάρη της Ανάστασης, ας δώσουμε συγχώρηση ο ένας στον άλλον.
Χτες σταυρωνόμουν μαζί με το Χριστό, σήμερα δοξάζομαι μαζί Του, χτες γινόμουν νεκρός μαζί Του, σήμερα γίνομαι ζωντανός μαζί του, σήμερα ανασταίνομαι μαζί Του…
Ας γίνουμε όπως ο Χριστός, γιατί και ο Χριστός έγινε όπως εμείς, ας γίνουμε Θεοί γι’ Αυτόν, επειδή κι Εκείνος έγινεν άνθρωπος για χάρη μας. Δέχθηκε το χειρότερο για να δώσει το καλύτερο, έγινε φτωχός, για να γίνουμε εμείς πλούσιοι με τη δική Του φτώχεια, έλαβε μορφή δούλου, για να πάρουμε εμείς από Αυτόν την ελευθερία, κατέβηκε στη γη, για να υψωθούμε στον ουρανό, δοκιμάστηκε από πειρασμούς, για να νικήσουμε, ατιμάστηκε για να μας δοξάσει, πέθανε για να μας σώσει, ανέβηκε στους ουρανούς για να τραβήξει κοντά Του εμάς που βρισκόμαστε ριγμένοι κάτω με την πτώση στην αμαρτία».
Αν όμως αυτή είναι η βαθειά σημασία του Πάσχα για όλους τους άλλους λαούς, για τους Έλληνες ιδιαίτερα έχει μια βαθύτερη, τραγικότερη και συμβολική σημασία. Δεν είναι μόνο η ανάμνηση από το σύντομο πέρασμα του Θεανθρώπου. Είναι συνάμα η πορεία του Ελληνικού πνεύματος πάνω στη γη.
Αφ’ ότου ο άνθρωπος άρχισε να σκέφτεται, οι προσπάθειες του στράφηκαν στην εξιχνίαση τουμεγάλου μυστηρίου. Τι υπάρχει πέρα από τη ζωή? Τι είναι ο θάνατος? Ποια είναι η αρχή του κόσμου? Και έχει τέλος?
Πολλά χρόνια πριν από την ενανθρώπιση του θεού τα μεγάλα πνεύματα διαισθάνθηκαν την παρουσία Του, προσπάθησαν να διαλύσουν τα σκοτάδια που εμπόδιζαν τον άνθρωπο να ιδεί μακριά, προϊδέασαν την ανθρωπότητα για τη διδασκαλία του στα Ελευσίνια Μυστήρια οι μύστες αντίκριζαν κατά κάποιον τρόπο τη λύση του μεγάλου προβλήματος. Και ο μύθος της κόρης ήταν προειδοποίηση για την Ανάσταση του Εσταυρωμένου Θεού.
Ανάλογα μυστήρια υπήρξαν και στις άλλες αρχαίες θρησκείες. Εκεί όμως η αλήθεια ήταν γνωστή μόνο στο ιερατείο και χάθηκε μαζί του. Ενώ στην Ελλάδα, εξελίχθηκε σε κοινή πίστη, που βοήθησε τους Έλληνες να δεχτούν την Χριστιανική διδασκαλία.
Αυτή η πορεία προς το Θεό, είναι η πορεία που ακολούθησε το Ελληνικό πνεύμα. Μέσα σε μόχθους και αγωνίες και απογοητεύσεις φωτισμένα μυαλά προχωρούσαν στο δρόμο της Αλήθειας οδηγώντας τους θεανθρώπους τους. Μπορεί να μην έφτασαν στο τέρμα. Όμως οι προσπάθειές τους τους είχαν προσδώσει μεγαλείο. Γιατί ο μάρτυρας έχει πολλές φορές μεγαλείο περισσότερο από τον ήρωα. Οι Έλληνες δέχτηκαν πρώτοι τη διδασκαλία της αγάπης, της συγνώμης, της θυσίας. Γιατί πριν το ‘αγαπάται αλλήλους’ και από το ‘αγαπάτε τους εχθρούς υμών’ είχαν προηγηθεί το ‘ούτοι συνέχθειν αλλά συμφιλείνέφυν’ (δεν γεννήθηκα για να μισώ, για ν’ αγαπώ γεννήθηκα) της Αντιγόνης και το ‘ουδ΄αδικούμενονανταδικείν δει, επειδή δε ουδαμώοδικείν δει’. Γιατί το έδαφος είχε καλλιεργηθεί κι όταν έπεσε ο σπόρος ο καλός, έπεσε στο χωράφι το γόνιμο και ρίζωσε και βλάστησε κι’ άνθισε κι έδωσε ωραίους καρπούς. Και στο τέλος ήρθε η Ανάσταση κι η Λύτρωση.
Την ίδια μαρτυρική πορεία με το Ελληνικό πνεύμα ακολούθησε και το Ελληνικό Έθνος. Σε μια ιστορία που το μάκρος της τραβά πάνω από πέντε χιλιάδες χρόνια είναι φυσικό βέβαια να παρουσιάζονται μεταπτώσεις. Αλλά το ιδιαίτερο γνώρισμα της Ελλάδας, είναι πως πάντοτε μια πτώση της είχε συνέχεια την Ανάστασή της. Γιατί άλλα έθνη με το πέσιμό τους εξαφανίστηκαν για πάντα, η Ελλάδα πάντα ξαναγεννιόταν σαν το φοίνικα από τη στάχτη του.
Με τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο οι Έλληνες ακολούθησαν πάλι την ίδια πορεία. Μετά τη νίκη τους το 1940 και την εποχή των ηθών τους ως το 1949, ακολούθησε η διπλή Ανάσταση. Η Ανάσταση του θεού και η Ανάσταση της Πατρίδος. Κι από τότε γιορτάζεται ελεύθερα χωρίς σκιάσεις και κινδύνους, με τη διπλή σημασία.
Κι αν τυχόν, πράγμα που απευχόμεθα, έρθουν ξανά μέρες γεμάτες οδύνη, θλίψη, στεναγμούς, θα΄ ναι η ψυχή μας ήρεμη γιατί γνωρίζει πως στο τέρμα του δρόμου θα βρούμε πάλι φως, αλήθεια, χαρά, θα βρούμε μια καινούρια Ελληνική Ανάσταση.
Ευθύμιος Β. Ράλλης
Θεσσαλονίκη
Παθών