Μεταξύ των ομιλητών της Τετάρτης και ο θεολόγος Σταύρος Γιαγκάζογλου
του Αντώνη Κάλφα
Ο επιμορφωτικός κύκλος απογευματινών μαθημάτων της Σχολής Γονέων με τίτλο: «Ποιο νόημα έχουν οι αξίες στην αγωγή των παιδιών;» ολοκληρώνεται την Τετάρτη 1 Μαρτίου 2017 (Άνω αίθουσα Συνεδριακού Κέντρου Κατερίνης, ώρες 18.30-21.00) με την τρίτη και τελευταία ενότητα με θέμα: «Θρησκευτική αγωγή και αξιακή αγωγή: σχέσεις και προοπτικές». Εισηγητές της ενότητας θα είναι ο Παναγιώτης Υφαντής, Αναπληρωτής Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και ο Σταύρος Γιαγκάζογλου, Δρ Θεολογίας, Σύμβουλος Υπουργείου Παιδείας – Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής.
Οι εκδηλώσεις αυτές έχουν ξεχωριστό ενδιαφέρον αφού διακρίνονται από την παραδοσιακή δομή των υπολοίπων διαλέξεων της Σχολής Γονέων τόσο ως προς τη δομή (συζήτηση σεμιναριακού επιπέδου από διαφορετικούς ομιλητές και όχι μετωπική από καθέδρας διάλεξη) όσο και ως προς το περιεχόμενο (περισσότερο φιλελεύθερη φιλοσοφία και ανοιχτότερη αντίληψη θεμάτων από εκείνην την στενή, συντηρητική οπτική της Σχολής Γονέων).
Το ενδιαφέρον στην εκδήλωση της Τετάρτης έγκειται ανάμεσα σε άλλα στο πώς μπορεί να συνδεθεί η θρησκευτική αγωγή με την μετάδοση αξιών. Ένα πολύ σπουδαίο θέμα που ταλάνισε και ταλανίζει κυρίως τον ευαίσθητο χώρο της εκπαίδευσης. Πάντως, οι προσπάθειες για αλλαγή του τρόπου διδασκαλίας συνεχίζει να προσκρούει σε παιδαγωγικές αγκυλώσεις και έλλειψη διδακτικής αντιμετώπισης των θρησκευτικών. Από την άποψη αυτή είναι πολύ καλό ότι θα βρίσκεται στην Κατερίνη και ο Σταύρος Γιαγκάζογλου, πρόσωπο που συνέδεσε το όνομά του με την πρόσφατη προσπάθεια αναμόρφωσης των σχολικών εγχειριδίων.
Ποιες είναι οι απόψεις του; Ο Σταύρος Γιαγκάζογλου υποστηρίζει πως η ουσία των αλλαγών στο μάθημα των Θρησκευτικών – να πρόκειται δηλαδή για ένα μάθημα ανοιχτό, που υπερβαίνει τον κατηχητικό και ομολογιακό χαρακτήρα και ανοίγεται σε διάλογο με άλλες θρησκευτικές παραδόσεις- υπήρχε στα νέα ΠΣ για το ΜτΘ του δημοτικού και του γυμνασίου, που ήδη είχαν τεθεί σε πιλοτική εφαρμογή και με βάση τα συμπεράσματα που είχαν εξαχθεί, είχαν γίνει οι απαραίτητες αλλαγές το 2014. Για το λύκειο έγινε νέο ΠΣ το 2015 και «έχει ήδη αναθεωρηθεί, έχει εκσυγχρονιστεί, έχει διορθωθεί».
Όπως περιγράφει ο Γιαγκάζογλου, «περίπου 40 εμπειρογνώμονες φτιάξαμε για κάθε τάξη νέα συμβατά διδακτικά υλικά, όχι βιβλία, είναι όμως όλα τα κείμενα , όλο το οπτικοακουστικό υλικό, βίντεο, μουσική, ζωγραφική και θα επιμορφωθούν πάνω σε αυτά όλοι οι θεολόγοι, περίπου τρεις χιλιάδες, καθώς και οι δάσκαλοι που διδάσκουν το μάθημα στα δημοτικά.
Με τα νέα ΠΣ, τα παιδιά ήδη από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού αρχίζουν να διαμορφώνουν στάσεις αποδοχής επικοινωνίας και σεβασμού προς τον θρησκευτικά και πολιτισμικά άλλον. Υπάρχει για παράδειγμα, στο δημοτικό η θεματική ενότητα «Τα παιδιά, η χαρά και η ελπίδα του κόσμου», όπου μεταξύ άλλων, οι μικροί μαθητές μέσα από τα δικά τους βιώματα μαθαίνουν να αναγνωρίζουν και να εκτιμούν τα χαρακτηριστικά της παιδικής ηλικίας, διασαφηνίζουν τη θέση που δίνει ο Χριστός στα παιδιά, γνωρίζουν τον Ιησού ως παιδί, επισημαίνουν τις μεγάλες διαφορές στη ζωή των παιδιών του σύγχρονου κόσμου, των παιδιών-προσφύγων, των παιδιών του Τρίτου Κόσμου, και στόχος είναι να μάθουν να εκδηλώνουν αισθήματα αλληλεγγύης και ενότητας προς όλα τα παιδιά.
Ποιος είναι ο Σταύρος Γιαγκάζογλου
Ο Σταύρος Γιαγκάζογλου γεννήθηκε στη Δράμα το 1962 όπου και ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του. Το 1984 έλαβε το πτυχίο της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Σπούδασε επίσης οικουμενική θεολογία στη Γενεύη (Institut Oecumenique de Bossey, 1983), μεσαιωνική θεολογία και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Fribourg στην Ελβετία (1985-1988). Το 1988 διορίσθηκε καθηγητής θεολόγος στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Το 1995 αναγορεύθηκε διδάκτωρ θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με ειδίκευση στο συστηματικό κλάδο της θεολογίας. Έλαβε μέρος ως προσκεκλημένος ομιλητής σε διάφορα συνέδρια, σεμινάρια και διαλέξεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Δίδαξε με ανάθεση μαθήματος στο Τμήμα Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1997) και ως επισκέπτης-καθηγητής στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου (2005). Συνεργάσθηκε ως ερευνητής στο Πρόγραμμα της Ακαδημίας Αθηνών, “Ελληνισμός και Χριστιανισμός ως παράγοντες διαμόρφωσης της ελληνικής ταυτότητας” (1994-1996). Είναι συγγραφέας αλλά και διδάσκων από το 2006 του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών “Σπουδές στην Ορθόδοξη Θεολογία”. Ίδρυσε στην Θεσσαλονίκη τον “Δόμο Γραμμάτων και Τεχνών”, φιλοξενώντας διαλέξεις, βιβλιοπαρουσιάσεις και εκθέσεις ζωγραφικής (1997-1999).
Από το 2000 έως το 2008 υπήρξε διευθυντής του τριμηνιαίου περιοδικού λόγου και τέχνης “Ίνδικτος” στην Αθήνα. Διετέλεσε σύμβουλος έκδοσης και μέλος της συντακτικής επιτροπής του θεολογικού περιοδικού “Αναλόγιον” (2001-2003). Συνδιευθύνει την σειρά θεολογικών μελετών “Ιδιόμελα” και την ελληνική έκδοση της γαλλικής πατρολογικής σειράς “Sources Chre tiennes” των εκδόσεων “Ίνδικτος”. Το Νοέμβριο του 2002 εξελέγη Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου σε θέση ειδικότητας Θεολόγου και ανέλαβε καθήκοντα τον Απρίλιο του 2003. Τον Αύγουστο του 2008 εξελέγη μέλος της Acade mie Internationale des Sciences Religieuses, η οποία εδρεύει στις Βρυξέλλες. Είναι μέλος του Τμήματος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και αναπληρωτής πρόεδρος του Τμήματος Ποιότητας της Εκπαίδευσης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Από τον Ιανουάριο του 2004 είναι τακτικό μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης. Ως Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου συμμετέχει σε ποικίλες επιτροπές και προγράμματα. Από το 2005 οργάνωσε και διευθύνει το Γραφείο Τύπου του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Από το 2004-2008 και για δύο θητείες υπήρξε πρόεδρος της Ένωσης του Κύριου Προσωπικού του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Πραγματοποίησε εισηγήσεις σε ενημερωτικές συναντήσεις, ημερίδες και συνέδρια με Σχολικούς Συμβούλους και καθηγητές θεολόγους της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για θέματα θρησκευτικής αγωγής, αλλά και για θέματα άλλων εκπαιδευτικών και ερευνητικών προγραμμάτων του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Εκπροσώπησε το ελληνικό Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων σε διεθνή συνέδρια στο Παρίσι και το Κάιρο. Συμμετείχε σε εκπαιδευτικές αποστολές του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου στις Η.Π.Α. και στη Μεγάλη Βρετανία. Με πρωτοβουλία του πραγματοποιήθηκε συνάντηση της επιτροπής παιδείας των εν Ελλάδι Ρωμαιοκαθολικών και του τομέα θεολόγων του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, κατά την οποία συζητήθηκαν για πρώτη φορά από κοινού ζητήματα που αφορούν τα σχολικά εγχειρίδια των Θρησκευτικών στα σχολεία της Συνόδου των Ρωμαιοκαθολικών στην Ελλάδα και αποφασίσθηκε η χρήση κοινών διδακτικών βιβλίων στο μάθημα των Θρησκευτικών.
Επόπτευσε τη συγγραφή των νέων διδακτικών εγχειριδίων του μαθήματος των Θρησκευτικών στο Γυμνάσιο για τον μαθητή και τον καθηγητή καθώς και τα συνακόλουθα εκπαιδευτικά λογισμικά (2003-2006). Σε συνεργασία με την αρμόδια επιτροπή της Βουλής των Ελλήνων για την Διακοινοβουλευτική Συνέλευση Ορθοδοξίας, συμμετείχε εκ μέρους του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου στην οργανωτική επιτροπή προετοιμασίας και διεξαγωγής του διεθνούς συνεδρίου με θέμα: “Ορθοδοξία και Παιδεία. Τα Θρησκευτικά ως μάθημα ταυτότητας και πολιτισμού”, (Βόλος 2004). Συμμετείχε εκ μέρους του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου στην οργανωτική επιτροπή του διεθνούς συνεδρίου με θέμα “Η Αγία Γραφή και ο σύγχρονος Ευρωπαϊκός Πολιτισμός” (Αθήνα 2007). Μετέφρασε από τα γαλλικά μελέτες και βιβλία, δημοσίευσε πάνω από ογδόντα άρθρα και μελέτες στην ελληνική, γαλλική, αγγλική, ιταλική και σερβική γλώσσα και συνέγραψε αρκετά βιβλία. Από το 2009 διευθύνει το τριμηνιαίο επιστημονικό περιοδικό της Εκκλησίας της Ελλάδας “Θεολογία”.