Η γαστροσκόπηση είναι μια εξέταση, κατά την οποία εξετάζεται λεπτομερώς ο οισοφάγος και το στομάχι και πραγματοποιείται όταν υπάρχει υποψία παθολογίας στην περιοχή (γαστρίτιδα, έλκος κ.α.). Η γαστροσκόπηση αποτελεί μια εξέταση που δίνει στους ιατρούς τη δυνατότητα ακριβούς διάγνωσης, η οποία επιβεβαιώνεται με τη λήψη βιοψιών. Αποτελεί μια ασφαλή, ανώδυνη και σύντομη εξέταση διάρκειας 10 με 15 λεπτών περίπου. Πραγματοποιείται με τη χρήση ενός ειδικού οργάνου, του γαστροσκόπιου, το οποίο απεικονίζει και καταγράφει το βλεννογόνο των ζητούμενων οργάνων.
Πότε γίνεται η γαστροσκόπηση;
Η γαστροσκόπηση μπορεί να γίνει είτε για λόγους διαγνωστικούς είτε για θεραπευτικούς. Συγκεκριμένα, με τη γαστροσκόπηση διερευνώνται η δυσφαγία και ο επίμονος πόνος στην κοιλιά και το στομάχι. Μπορεί να διαγνωστεί το γαστρικό έλκος και η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, να αντιμετωπιστεί η αιμορραγία του ανώτερου πεπτικού και η απόφραξη του οισοφάγου. Ακόμα, η γαστροσκόπηση βοηθά στην ανεύρεση πολυπόδων, καρκίνου ή καρκινοειδών, παρακολουθείται η αυτοάνοση γαστρίτιδα, ο οισοφάγος Barrett και ελέγχεται η περιοχή για ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού και για κοιλιοκάκη. Τέλος, με τη γαστροσκόπηση μπορεί να γίνει έλεγχος μετά από εγχείρηση στομάχου έλεγχος σε εμμένουσα ναυτία ή/και εμετό, μαύρα κόπρανα ή αίμα στα κόπρανα και στην ανεξήγητη απώλεια σωματικού βάρους. Διαβάστε περισσότερα στο ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ .
Πώς γίνεται η γαστροσκόπηση;
Πριν την έναρξη της γαστροσκόπησης χορηγείται ενδοφλέβια μέθη. Ο/Η ιατρός τοποθετεί το γαστροσκόπιο μέσα στο στόμα του/της ασθενούς, το οποίο πρέπει να καταπιεί. Εν συνεχεία, ο/η ιατρός περνά το γαστροσκόπιο από τον οισοφάγο στο στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο. Μέσω της κάμερας που υπάρχει στο γαστροσκόπιο η οποία είναι συνδεδεμένη με μια εξωτερική οθόνη, μπορεί ο/η ιατρός να δει το εσωτερικό του στομάχου και με αυτόν τον τρόπο να διαπιστώσει εάν υπάρχουν φλεγμονές ή βλάβες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, λαμβάνονται βιοψίες. Η διαδικασία διαρκεί περίπου 10 με 15 λεπτά, εκτός εάν η μέθοδος χρησιμοποιείται ως θεραπεία για κάποιο από τα προαναφερθέντα προβλήματα, οπότε μπορεί να διαρκέσει περισσότερο. Η γαστροσκόπηση είναι μια διαδικασία ταχεία και ανώδυνη, η οποία δεν απαιτεί νοσηλεία.
Η κολονοσκόπηση πρόκειται για μια εξέταση, η οποία μας επιτρέπει να δούμε το εσωτερικό τοίχωμα του παχέος εντέρου και του τελικού τμήματος του λεπτού εντέρου.
Προετοιμασία για την κολονοσκόπηση
Πριν την κολονοσκόπηση θα πρέπει τις προηγούμενες ημέρες να έχει προηγηθεί καθαρισμός του εντέρου με δίαιτα και καθαρκτικό, καθώς η αξιοπιστία της εξέτασης εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από αυτόν. Δύο ημέρες πριν την εξέταση, η δίαιτα γίνεται πιο αυστηρή και περιλαμβάνει συνήθως κρέας ή ψάρι, κοτόπουλο, βραστά αβγά, πατάτες, ρύζι, μακαρόνια, κομπόστες και χαμομήλι. Τα φρούτα και τα λαχανικά, τα όσπρια, τα τηγανητά, τα γαλακτοκομικά και τα τρόφιμα ολικής αλέσεως απαγορεύονται αυστηρώς.
Δύο με τρεις ημέρες πριν την κολονοσκόπηση ο/η ασθενής θα πρέπει να καταναλώνει άφθονο νερό και χυμούς χωρίς βέβαια ανθρακικό. Το είδος της προετοιμασίας τροποποιείται ανάλογα τον/την ασθενή, την ηλικία, τα συνυπάρχοντα νοσήματα και τις συνήθειες του εντέρου. Σε περίπτωση όπου ο/η ασθενής παίρνει κάποιο φάρμακο, είναι απαραίτητο να ενημερώσει τον/την ιατρό, ώστε να αποφασίσει αν θα πρέπει να διακοπεί ή όχι η λήψη τους. Εάν υπάρχει αλλεργία σε κάποιο από τα φάρμακα της εξέτασης, θα πρέπει να ενημερώσετε τον/την ιατρό. Στο ραντεβού καλό θα είναι να συνοδεύεται ο/η ασθενής από κάποιο άτομο, καθώς μετά την εξέταση η οδήγηση απαγορεύεται.
Πώς γίνεται η κολονοσκόπηση;
Η διαδικασία ξεκινά με τον/την ασθενής να ξαπλώνει στο κρεβάτι από το αριστερό πλάι. Ο/Η ιατρός τοποθετεί στο δάκτυλο του/της ένα ειδικό μηχάνημα, το οποίο καταγράφει τις σφίξεις και τον κορεσμό του οξυγόνου στο αίμα κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Ύστερα χορηγείται στον/στην ασθενή μέθη, ώστε να πραγματοποιηθεί η κολονοσκόπηση. Κατά την εξέταση ελέγχεται το εσωτερικό τοίχωμα του παχέος εντέρου και σε περίπτωση που χρειαστεί να ληφθεί δείγμα από το τμήμα των οργάνων, αυτό πραγματοποιείται με τη χρήση κατάλληλης λαβίδας. Οι μικροσκοπικές αλλοιώσεις μπορούν να αναγνωριστούν με τη βοήθεια μεγεθυντικών ενδοσκοπιών. Κατά την εξέταση μπορεί να ανευρεθούν πολύποδες (προκαρκινικές αλλοιώσεις), οι οποίοι μπορούν να αφαιρεθούν εκείνη τη στιγμή, πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του/της ασθενούς. Η κολονοσκόπηση διαρκεί συνολικά συνήθως 10 με 20 λεπτά.
Μετά την κολονοσκόπηση
Αφού ο/η ασθενής ξυπνήσει από τη μέθη, πρέπει να παραμείνει για λίγη ώρα το κρεβάτι. Μόλις σηκωθεί δεν θα πρέπει να σηκωθεί για ολόκληρη την ημέρα, όπως επίσης και να χειριστεί μηχανήματα. Αυτό για το λόγο πως τα αντανακλαστικά του/της είναι μειωμένα λόγω της μέθης.
Γιατί πρέπει να κάνετε κολονοσκόπηση;
Η κολονοσκόπηση αποτελεί την καλύτερη εξέταση, ώστε να εντοπιστούν επικίνδυνες παθήσεις, όπως είναι οι πολύποδες και ο καρκίνος του παχέος εντέρου. Εάν αυτές οι παθήσεις αντιμετωπιστούν έγκαιρα, μπορούν να θεραπευτούν πλήρως. Πέραν του καρκίνου του παχέος εντέρου και των πολυπόδων, με την κολονοσκόπηση μπορούν να διαγνωστούν και άλλες παθήσεις, όπως οι φλεγμονές του παχέος εντέρου, τα εκκολπώματα στο παχύ έντερο, καθώς και οι αιτίες αιμορραγίας στην περιοχή του παχέος εντέρου.
Ο Παναγιώτης Μπαρμπουνάκης είναι Γαστρεντερολόγος με ιατρείο στο Νέο Ψυχικό και στη Σαλαμίνα. Παράλληλα πραγματοποιεί τις προηγμένες επεμβατικές ενδοσκοπικές πράξεις στα ενδοσκοπικά τμήματα στo Ιατρικό Ψυχικού και στο Ιατρικό Παλαιού Φαλήρου (Όμιλος Ιατρικού Αθηνών).