Του Ευθυμίου Ράλλη πρ. Επιθ/του Δ.Ε
«Ο πατήρ πυδόκησεν, ο λόγος σαρξ εγένετο και η Παρθένος έτεκεν Θεόν ενανθρωπίσαντα. Αστήρ μηνύει. Μάγοι προσκυνούσι. Ποιμένες θαυμάζουν και η κτίσις αγάλλεται»
(Τροπάριο των Αίνων των Χριστουγέννων)
Του Ευθυμίου Ράλλη πρ. Επιθ/του Δ.Ε
Δεν υπάρχει πιο ωραία, πιο επιγραμματική, πιο περιληπτική και πιο παραστατική απόδοση του θαύματος της γεννήσεως του Χριστού, από την παραπάνω περιγραφή. Το εκκλησιαστικό αυτό τροπάριο μέσα στις λίγες γραμμές του περιέχει όλο το μεγαλείο της ενανθρωπίσεως του Κυρίου.
Αλλά και η εικόνα της γεννήσεως, όπως την παρουσιάζουν οι Ευαγγελιστές, διατηρεί μετά από είκοσι αιώνες από τη θαυματουργή εκείνη νύχτα – και θα διατηρήσει «εις τους αιώνας των αιώνων»-τη συνοχή και την παράδοσή της.
Τα χρόνια που γεννήθηκε ο Χριστός, η Βηθλεέμ ήταν ένα άγνωστο και άσημο χωριουδάκι, παρ' όλο που κατάγονταν από εκεί ο Δαυίδ. Όταν εκδόθηκε το διάταγμα του αυτοκράτορα που καθόριζε την γενική απογραφή ο Ιωσήφ ο Βηθλεεμίτης από την γενιά του Δαυίδ, βρέθηκε στην ανάγκη να πάρει την Μαρία και να έρθει από την Ναζαρέτ, για να εκτελέσει την υποχρέωσή του απέναντι στο ρωμαϊκό νόμο. Το μοναδικό χάνι που υπήρχε στη Βηθλεέμ ήταν κατάμεστο από ξένους. Το ζευγάρι αφού δε βρήκε πουθενά κατάλυμα, κατέφυγε σ'ένα γειτονικό σταύλο. Εκεί η Μαρία πάνω στα ξηρά άχυρα γέννησε το Χριστό.
Ξαφνικά στο χωριό των αγραυλούντων ποιμένων ακούγονται ψαλμωδίες από τάγματα αγγέλων «εν αιθρία κατανύξει» που ανεβοκατεβαίνουν στον ουρανό. Η Βηθλεέμ γίνεται ανατολή του αθάνατου κάλλους. Στο βάθος ενός βράχου μια Πάναγνη Παρθένος φέρνει στον κόσμο τον Υιό του Θεού. Κλαυθμυρισμοί αγγελικής γλυκύτητας ακούγονται από το βαθούλωμα του Σπηλαίου. Η αναπνοή των αλόγων θερμαίνει την παγωμένη αυτή νύχτα τον αναμάρτητο Κύριο. Βοσκοί τον θαυμάζουν, Μάγοι ευλαβείς, δώρα ευπρόσδεκτα (χρυσό, λιβάνι και σμύρνα) γονατιστοί προσφέρουν. Αστέρι λαμπερό υπερίπταται και η κτίση αγάλλεται.
Είχε έλθει «το πλήρωμα του χρόνου». Το είχαν εξαγγείλει οι θεόπνευστοι προφήτες. Το είχε καθορίσει η στοργή του Πατέρα Θεού. Η εποχή, ήταν εποχή τέλειας κατάπτωσης ηθικής των ανθρώπων. Η εξαχρείωση και διαφθορά, ως μαινόμενη θάλασσα έπληττε τους ανθρώπους, απ' όλες τι μεριές, απειλούσε την ύπαρξή τους.
Και να, ήλθεν Εκείνος! «Εγεννήθη Σωτήρ» Μέγα το θαύμα της ενανθρώπισης. Ποιος μπορεί να προσφέρει «εγκώμιον επάξιον» στην ταπείνωση, την απροσμέτρητη θυσία και την αγάπη του θεού και του Λόγου; Πως τον αχώρητο κράτησαν τα σπλάχνα μιας γυναίκας, της Υπεραγίας Θεοτόκου; Πως ένα σπήλαιο, φτωχικό και ακόρεστο, έγινε η πρώτη επίγεια κατοικία του Ποιητού Ουρανού και Γης;
Δεν υπάρχει ικανός λόγος και κατάλληλη ανθρώπινη έκφραση για να εκδηλώσουμε και να επισημάνουμε το αλάθητο.
Τι μπορούμε να ψιθυρίσουμε εμείς οι αδύνατοι άνθρωποι μπροστά στο ασύλληπτο μυστήριο της ενσαρκώσεως; Ο Άναρχος λαμβάνει αρχή, ο Αιώνιος, ο Αθάνατος γίνεται θνητός. Ο Πλάστης γίνεται πλάσμα. Δεν είναι ο Θεός μιας φυλής, είναι ο θεός του κόσμου, ο Θεός του ανθρώπου και «Υιός του ανθρώπου». Περιβάλλεται την ανθρώπινη σάρκα και τη βαριά μοίρα των πλασμάτων Του, θα ζήσει την ανέχεια, τον πόνο, την παραγνώριση, την πίκρα, την αδικία, τον κατατρεγμό και θα αισθανθεί την αισχύνη του Σταυρού για να αναστηθεί ένδοξα και να μας ελευθερώσει από τον αδυσώπητο θάνατο.
Το έργο της σωτηρίας μας άρχισε τη νύχτα αυτή. Μπροστά στον ωκεανό του μυστηρίου, γλυκιά φρίκη, δακρυρροούσα χαρά, μοναδική σιγή πλαισιωμένη από έκσταση, αποκαλύπτεται στο πνεύμα μας ως θνητών.
Μακαρία Βηθλεέμ! Πατρίδα ενός αόρατου Θεού που ενανθρωπίστηκε στους κόλπους σου. Νεκρούς ανέστησε, παράλυτους και λεπρούς θεράπευσε, σε τυφλούς έδωσε φως και ακοή σε «ώτα μη ακουόντων»
Γεννήθηκε ο λυτρωτής των Ψυχών! Ήλθε ο ελευθερωτής των ανθρώπων. Βλάστησε το άνθος της αφθαρσίας. Ο κόσμος άλλαξε παλμό, μετέβαλλε πορεία. Έσπασαν οι κρούνοι της καλωσύνης και πλημμύρισαν οι ψυχές των θνητών από το ιλαρό φως της αγάπης.
Μεγάλο μάθημα, υψηλό δίδαγμα μας προσφέρει ο Θεός μέσα στη νύχτα αυτή τη σπαρμένη από «θαύματα και μάγια».
Συνεπαρμένοι από το εκκλησιαστικό «Δεύτε ίδωμεν πιστοί που εγεννήθη ο Χριστός», ας κάνουμε μια νοητική μετάσταση στη φτωχική Βηθλεέμ κι ας μη διστάσουμε να προσφέρουμε στον «τεχθέντα βασιλέα» για κατάλυμα Του την καρδιά μας.
Ω! Πόσο ευτυχισμένοι θα νιώσουμε! Η καρδιά μας φάτνη του νεογέννητου Σωτήρα! Ο Θεός και Λόγος μας! Έξω και μακριά από μας οι κακίες, τα πάθη, τα μίση, ο φθόνος. Οδηγός μας ο «εν φάτνη ανακληθείς» Κύριος. Θα γεμίσουν οι καρδιές μας από αγάπη. Ο Χριστός «αγάπη εστί». Και νάμαστε σίγουροι πως με τις καρδιές μας γεμάτες από τη θεία αρετή της αγάπης η οποία «πάντα στέγει, πάντα υπομένει» και «ουδέποτε εκπίπτει», θα έχουμε προσφέρει ως άλλοι Μάγοι τα πιο πολύτιμα δώρα στο Θείο Βρέφος. Το αστέρι το φωτεινό θα οδηγεί τα βήματά μας, μακριά από τους Ηρώδες και τους επίορκους της εποχής μας και θα έχουμε το μέγα προνόμιο να συμψάλλουμε με ουράνια αγαλλίαση αλλά και χαρμόσυνη φωνή μαζί με τα τάγματα των μακαρίων αγγέλων: «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία».
Χριστουγεννιάτικος ψαλμός
Φάτνη αλόγων, Μάγοι, Βοσκοί. Η Παρθένα, Δόξα, έκσταση σε γη και σε ουρανό. Ψηλάθε ένα άστρο, μάτι καρφωμένο στο Βρέφος, πιο κάτω κι από τ' άστρο φωτεινό
Τα Χριστούγεννα
Ανοίξτε οι πόρτες, ήρθαμε: Τα χέρια δώστε, η Καρδιά κι η Φαντασία κι ο Νους!
Θριάμβου υψώστε αλάλασμα ως τα' αστέρια: Σας φέρνουμε καινούριους ουρανούς.
Η καρδιά
Στα τρίσβαθα μου ελάτε να σας κλείσω! Μέσα στο πάγο της ζωής πεθαίνω. Είστε η φωτιά του κόσμου. Για να ζήσω στη γωνιά μου που σβήεται, σας προσμένω!
Κωστής Παλαμάς