Του Γιάννη Κορομήλη
ΙΣΧΥΕΙ ΜΗΠΡΩΣ ΤΟ ΠΡΩΤΟ;
Με βάση τα όσα λέγαμε χθες, τα αποτελέσματα – καθόλου ευχάριστα- των 15χρονων Ελλήνων μαθητών στο διεθνή διαγωνισμό του προγράμματος Pisa του ΟΟΣΑ και τα όσα είπε σχετικά η υπεύθυνη για το πρόγραμμα αυτό κα Σοφιανοπούλου, η αποτυχία των μαθητών μας αυτή οφείλεται, κατά πάσα πιθανότητα, στη «φιλοσοφία» του εκπαιδευτικού μας προγράμματος . Που – ειρήσθω εν παρόδω- δεν είναι ένα σταθερό κι αμετάβλητο αλλά αλλάζει, πολύ τακτικά, όταν αλλάζουν οι κυβερνήσεις μας. Μερικές φορές μάλιστα καθώς αλλάζει (σε ανασχηματισμό κυβέρνησης) ο υπουργός Παιδείας.
Ασφαλώς και οι συνθήκες αλλάζουν και συνεπώς και τα εκπαιδευτικά προγράμματα πρέπει να αλλάξουν. Πλην όμως συχνά – πυκνά όμως στη χώρα μας παραπάει. Καθιστά έτσι τους μαθητές ένα είδος «πειραματόζωων». Συνήθως οι όποιες αλλαγές γίνονται στα πλαίσια της ίδιας «φιλοσοφίας» . Έτσι τουλάχιστον γινόταν μέχρι το 2015.Με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ τα πράγματα χειροτέρεψαν. Υπεισήρθε και ο ιδεολογικός παράγοντας. Ή το «πρόσημο», όπως αρέσκονται να λεν οι κάθε απόχρωσης μαρξιστές. Έτσι είδαμε τις επί Φίλη, αλλαγές, με κάποιο μέτρο θάλεγε κανείς και όχι πολλές ακρότητες. Επί υπουργίας του κ. Γαβρόγλου τα πράγματα έχουν εκτραχυνθεί. Θα λέγαμε ότι γύρισαν πίσω πολλές δεκαετίες, ίσως και περισσότερο.
Είδαμε να εξοβελίζεται η αριστεία , στο όνομα της ισότητας (προς τα κάτω βέβαια), να υποβαθμίζεται σταθερά η παρεχόμενη Παιδείας κ.α. Μέχρι και το να αρχίζουν – λέει- από το επόμενο σχολικό έτος, στις 9.00το πρωί τα μαθήματα στα σχολεία. Γιατί; Όπως είπε ο εξοχότατος υπουργός επί της Παιδείας και των Θρησκευμάτων κ.κ. Γαβρόγλου: «να κοιμούνται λίγο περισσότερο τα παιδιά»!!!
Για να μην αναλισκόμαστε σε λεπτομέρειες το πρόβλημα της Παιδείας μας φαίνεται πως συνίσταται στη «φιλοσοφία» της. Μ΄ αλλά λόγια τι Παιδείας επιβάλλεται , ή έστω θέλουμε να παρέχουμε στα παιδιά μας; Ή να το θέσουμε λίγο διαφορετικά, η Παιδεία οφείλει να είναι αυτοσκοπός ή παράγοντας ανάπτυξης; Στη χώρα υπάρχουν, υπήρχαν πολλά χρόνια πριν, υποστηρικτές και των δύο απόψεων, όχι τυχαίοι. Ή αδαείς. Σοβαροί άνθρωποι, ικανοί καθηγητές Ανωτάτων Εκπαιδευτών Ιδρυμάτων. Οι άνθρωποι αυτοί πιστεύουν σ΄αυτά που υποστηρίζουν. Δεν ψεύδονται. Εξάλλου τη συγκεκριμένη διαφορά απόψεων τη βρίσκουμε και στους αρχαίους μεγάλους Έλληνες φιλοσόφους. Δεν ψεύδονται. Έτσι πιστεύουμε. Και φυσικά αναπτύσσουν καθένας μια αξιόλογη επιχειρηματολογία.
Προσωπικά ενθυμούμαι όταν ήμουν μαθητής στη Γ΄Λυκείου ο τότε καθηγητής μας – κομμουνιστής στο φρόνημα- μας δίδασκε ότι η Παιδεία δεν είναι αυτοσκοπός. Ότι «μαθαίνουμε γράμματα» για να προσφέρουμε όσα μπορούμε περισσότερα στους άλλους, στο λαό. Μας έλεγε δε χαρακτηριστικά, ζωγραφίζοντας μια όμορφη μηλιά στον πίνακα: «Όταν φυτεύουμε μια μηλιά, δεν το κάνουμε διότι έτσι μας κάπνισε, αλλά γιατί περιμένουμε να μας δώσει καρπούς που θα καταναλώσουμε εμείς ή και άλλοι συνάνθρωποι μας. Να υπηρετεί δηλ. την κοινωνία».
Πρόσφατα διάβασα σε άρθρο του γνωστού ιστορικού και μάλιστα Προέδρου του διαλόγου για την Παιδεία καθ. κ. Αντώνη Λιάκου. Στην αρχή του άρθρου του, γράφει: «Το ακούμε συχνά. Η παιδεία πρέπει να γίνει μοχλός οικονομικής ανάπτυξης. Δεν υπάρχει πιο εφιαλτική φράση από αυτήν. Γιατί υποτάσσει την παιδεία σε ένα σκοπό». Τι μας λέει ο κ. Λιάκος; Μας λέει ότι η Παιδεία από μόνη της αποτελεί σκοπό. Να συμφωνήσουμε. Όμως δεν μπορεί να αποτελέσει – δευτερευόντως έστω- και μοχλό οικονομικής ανάπτυξης; Όχι, απαντά ο κ. Λιάκος. Μόνο το ότι το λέμε εκφέρουμε μια «εφιαλτική φράση». Κι ο κ. Λιάκος είναι, απ΄ ότι ξέρω, αριστερός. Το «η παιδεία για την παιδεία» και το « τέχνη για την τέχνη» προσωπικά δεν μ΄ ακούγεται καλά.
Με μπερδεύει κι ο τ. Πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος μόλις εκδηλώθηκε η οικονομική κρίση το πρώτο που έκανε ήταν να διαθέσει ποσό 700 δις δολαρίων στην Παιδεία, προκειμένου να κάνει ό,τι μπορεί για να αντιμετωπισθεί η κρίση. Είχε λεφτά για πέταμα; Ή έκανε χοντρό λάθος. Η κρίση πάντως -ασφαλώς όχι μόνο απ΄αυτό- αντιμετωπίσθηκε πολύ σύντομα. Όχι όπως σε μας, που δεν ξέρουμε πόσες δεκαετίες ακόμα θα κρατήσει;
Συνεχίζεται…