«Χωρίς πνευματικήν κίνησιν, χωρίς βιβλιοθήκην και χωρίς συγχρονισμένα μέτρα προόδου και πολιτισμού […]δικαιούμεθα να διεκδικήσωμεν και βραβείον από την Ακαδημίαν Αθηνών διά τας τοιαύτας πρωτοφανείς πνευματικάς και καλλιτεχνικάς μας επιδόσεις»
Σάββας Κανταρτζής, «Θλιβερόν φαινόμενον», εφ. Νέα Εποχή, 17.2.1962
Πρόκειται για την πανοραμική άποψη της Κατερίνης (1963) από το ύψος του κτιρίου όπου στεγάζεται σήμερα η Περιφέρεια (τέως Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Πιερίας).
Διακρίνεται ο κεντρικός εισόδιος δρόμος, η οδός 28ης Οκτωβρίου, ο οποίος και σήμερα ξεναγεί τον επισκέπτη στην πόλη και παράλληλα αποτελεί τον άξονα που χωρίζει οπτικά στα δύο την Κατερίνη αφού συνεχίζεται μέχρι την πλατεία (οδός Ειρήνης), διασχίζει την Μεγάλου Αλεξάνδρου και βγάζει έξω από την πόλη (οδός 7ης Μεραρχίας). Δεξιά του δρόμου διακρίνεται η κεραμοσκεπή του 6ου Δημοτικού Σχολείου, το παγοποιείο ‘Όλυμπος’ και πιο κάτω ο όγκος του Χατζόγλειου Μεγάρου. (Η φωτογραφία ως πτυσσόμενο φύλλο μεγάλου μεγέθους υπάρχει στο βιβλίο μας για τον Συνοικισμό Ευαγγελικών της Κατερίνης και ήταν δωρεά του αλησμόνητου Σάββα Τσιλιγγιρίδη).
Η Κατερίνη τη χρονιά αυτή διαθέτει ανάμεσα στα άλλα: 32 γιατρούς, 26 δικηγόρους, 21 καφενεία, 17 καπνέμπορους, 17 καπνομεσίτες, 14 κοσμηματοπωλεία, 13 ράπτες, 13 κρεοπωλεία, 12 οδοντιάτρους, 11 καταστήματα ξυλείας, 10 βιβλιοχαρτοπωλεία, 10 ζαχαροπλαστεία, 10 κλινικές, 10 καταστήματα πωλήσεως ραδιοφώνων, 8 αρτοποιεία, 6 εμποροραφεία, 6 φαρμακεία, 5 κινηματογράφους, 5 φωτογραφεία, 5 ξυλουργικά εργοστάσια, 5 εστιατόρια, 5 κομμωτήρια, 4 εξοχικά κέντρα στην Παραλία, 4 κυλινδρόμυλους, 3 πολιτικούς μηχανικούς, 3 ξενοδοχεία, 3 τράπεζες, 3 φροντιστήρια, 2 κουρεία, 2 πρακτορεία εφημερίδων, 1 φροντιστήριο ξένων γλωσσών, 1 κέντρο διασκέδασης (Μουλέν Ρουζ, στο δημοτικό πάρκο), 1 πρακτορείο ταξιδίων (Κ. Μαυροειδής).
Την ίδια πάνω-κάτω περίοδο, στα 1962, η Ιερά Μητρόπολις Κίτρους εκδίδει το «Λεύκωμα επί τη πεντηκονταετηρίδι από της απελευθερώσεως της Κατερίνης». Την εποχή που εκδίδεται το βιβλίο η διάρθρωση της μητρόπολης Κίτρους έχει ως εξής: 72 ενοριακοί ναοί, 3 ιδρυματικοί, 18 νεκροταφειακοί ναοί και 52 ενοριακά παρεκκλήσια. Στις 14 Σεπτεμβρίου θεμελιώνεται το Εκκλησιαστικό Γηροκομείο, το οποίο λειτούργησε τα δύο πρώτα χρόνια ως Στέγη Γήρατος. Υπεύθυνος ήταν ο αρχιμανδρίτης Διονύσιος Λαδόπουλος.
Παράλληλα, η πολιτιστική δραστηριότητα και οι πολιτιστικές υποδομές της πόλης είναι την περίοδο αυτή σχεδόν ανύπαρκτες. Σχολιάζοντας την κατάσταση ο μαχητικός εκδότης της εφ. Νέα Εποχή Σάββας Κανταρτζής γράφει σχετικά σε εύστοχο σημείωμά του με τον τίτλο «Θλιβερόν φαινόμενον» (17.2.1962): «Καθ’ όλην την χειμερινή περίοδον—την κατ’ εξοχήν αυτήν περίοδον των πνευματικών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων—η Κατερίνη είχε δύο μόνον, νομίζομεν, διαλέξεις και καμμίαν καλλιτεχνικήν συγκέντρωσιν! Του κ. Χασαπίδη διά τον Γκάντι και του κ. Μαλούκου διά την αγωγήν του παιδιού. Πράγματι αξίζει ένα μεγάλο άφεριμ διά το κατόρθωμα. Αν μάλιστα εις τούτο προστεθεί και η ίδρυσις εις τα χαρτιά της δημοτικής μας βιβλιοθήκης, η μη πραγματοποίησίς της όμως εις την πράξιν, δικαιούμεθα να διεκδικήσουμεν και βραβείον από την Ακαδημίαν Αθηνών διά τας τοιαύτας πρωτοφανείς πνευματικάς και καλλιτεχνικάς μας επιδόσεις. […] Πόλις όμως χωρίς πνευματικήν κίνησιν, χωρίς βιβλιοθήκην και χωρίς συγχρονισμένα μέτρα προόδου και πολιτισμού, δεν αξίζει καν να λέγεται πόλις».
Μικροιστορικά
Αντώνης Κάλφας
