Α΄ Οι συνέπειες της εφαρμογής της
Πολύς λόγος γίνεται διαχρονικά για την «απλή και άδολη αναλογική». Ας δούμε πρώτα τι σημαίνει η φράση. Το απλή παραπέμπει στην κατανομή των 300 εδρών της Βουλής των Ελλήνων σε απόλυτη αντιστοιχία των έγκυρων ψηφοδελτίων που κάθε κόμμα συγκεντρώνει στις εκλογές.
Ένα κόμμα π.χ. που πήρε 5% καταλαμβάνει 5/100 επί 300 = 15 έδρες. Άλλο που συγκεντρώνει 35% δικαιούται 35/100 = 105 έδρες κ.λ.π. Διαφορά με το ισχύον εκλογικό σύστημα ότι σύμφωνα μ’ αυτό κατανέμονται ευθέως αναλογικά (όπως προηγουμένως) μόνο οι 250 έδρες. Οι υπόλοιπες 50 δίνονται ως bonus στο πρώτο σε ψήφους κόμμα.
Με μια πρώτη ματιά θάλεγε κανείς ότι η απλή αναλογική είναι δικαιότερο σύστημα, αφού κάθε ψήφος έχει την ίδια δύναμη στο μοίρασμα των εδρών. Ωστόσο υπάρχουν οι εξής επιφυλάξεις – αντιρρήσεις:
1. Με οποιοδήποτε εκλογικό σύστημα (απλή ή ενισχυμένη αναλογική κ.α.) η κατανομή γίνεται στη βάση των έγκυρων μόνο ψηφοδελτίων. Δεν λαμβάνονται καθόλου υπόψη αυτοί που δεν ψήφισαν (χωρίς λόγο ανωτέρας βίας) ούτε αυτοί που «τους μαύρισαν όλους, κι έριξαν λευκό» (κατά τον κ. Μητρόπουλο). Έχουμε έτσι το εξής φαινόμενο: Σύνολο εχόντων δικαίωμα ψήφου 9.900.000 Έλληνες. Ψήφισαν 7.100.000 (οι υπόλοιποι απείχαν από τις εκλογές, ενώ οι περισσότεροι είχαν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν). Έγκυρα 6.500.000.
Ε, λοιπόν, το μοίρασμα των εδρών μεταξύ των κομμάτων γίνεται με βάση το 6.500.000, κι όχι το 9,000.000 και πλέον που αποτελούν το σύνολο του εκλογικού σώματος. Δικαιότερο θα ήταν στη βάση της κατανομής να συνυπολογίζονται (υπάρχει μαθηματική δυνατότητα0 και η αποχή και τα λευκά (ως ξεχωριστά ποσοστά). Κι έτσι να καθορίζονται τα ποσοστά των κομμάτων.
Ώστε να φαίνεται η πραγματική δύναμη των κομμάτων κι όχι η πλασματική. Και να μην καυχάται συχνά ο εκάστοτε πρωθυπουργός ότι έχει τη λαϊκή πλειοψηφία ενώ ο σημερινός π.χ. πήρε στις εκλογές 35,5% των εγκύρων (δηλ. περίπου 24% του εκλογικού σώματος) να υπερηφανεύεται, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό ότι έχει τη λαϊκή εντολή της πλειοψηφίας.
Σαν να λέει δηλαδή ότι τον ψήφισε ένας στους τέσσερις άρα έχει την… πλειοψηφία σε σχέση με … τους τρεις που δεν τον ψήφισαν, δηλαδή το 24% είναι πολύ … μεγαλύτερο από το 76%. Παράλογα πράγματα.
2. Εκτός αυτού είναι κι εκείνο το πλαφόν του 3% (στη Γερμανία είναι 5% κι αλλού ακόμη μεγαλύτερο). Που σημαίνει ότι όσα κόμματα συγκέντρωσαν λιγότερο από το 3% των έγκυρων ψηφοδελτίων (πάλι τα έγκυρα) δεν παίρνουν καμία έδρα στη Βουλή. Το πλαφόν, αν και δεν φαίνεται, παίζει ασφαλώς σημαντικό ρόλο στη σύνθεση της Βουλής και στο σχηματισμό ή κυβέρνησης. Σημαντικό ρόλο παίζει και το bonus (όπου υπάρχει). Για παράδειγμα σημειώνουμε πως αν το bonus είναι 20 έδρες αλλά το πλαφόν 5% αυτοδύναμη κυβέρνηση σχηματίζεται με 39% για το πρώτο κόμμα. Αν το bonus είναι 30 έδρες και το πλαφόν 4% κυβέρνηση σχηματίζεται με λιγότερο από 39%.
Εύκολα καταλαβαίνει κανείς γιατί ο κ. Τσίπρας, προκειμένου να συγκεντρώσει τις 200 ψήφους ώστε να εφαρμοστεί η απλή αναλογική από τις πρώτες εκλογές (οψέποτε γίνουν) παζαρεύει ακόμα και το πλαφόν ( να το κάνει μικρότερο) ώστε τα μικρά κόμματα που φοβούνται μήπως δεν φτάσουν στο 3% να ψήφιζαν το 2,5% ή και το 2%.
Ο κ. Τσίπρας αυτό που επιδιώκει είναι να επιβιώσει πολιτικά και ει δυνατόν, να ελέγχει τα πράγματα, ώστε ο πρώτος (η ΝΔ κατά τις δημοσκοπήσεις να μην μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση).
Το ότι βέβαια σ’ αυτή την περίπτωση θα υπάρξει ακυβερνησία στη χώρα μας αυτό δεν φαίνεται να τον απασχολεί. Κι όμως αυτό ακριβώς είναι το ζητούμενο για το καλό της χώρας και όλων μας: να αποφευχθεί η ακυβερνησία πάση θυσία αφού αυτή θα μας οδηγήσει στην πλήρη κατάρρευση χωρίς να αποκλείεται και το Grexit.
Συνεχίζεται