ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821
Πως θα γιορτάσει η Πιερία την επέτειο των 200 χρόνων
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821
Παλιά αναρωτιόμουν γιατί στα σχολικά βιβλία της ιστορίας οι τοπικοί μας ήρωες ήταν αφανείς, σχεδόν παραγνωρισμένοι, μόνο μερικοί αναφερόταν και μάλιστα πολύ σύντομα.
Σήμερα ξέρω πως οι άγιοι της δικής μας ιστορίας δεν είχαν πιστούς για να τους «ανάβουν» κερί…
Η πίστη μας ήταν χαλαρή και η αγάπη μας λίγη.
Σε δύο μήνες συμπληρώνονται 200 χρόνια από τότε που κάποιοι πρόταξαν τα κορμιά τους και έχυσαν το αίμα τους για να μην διαφεντεύει τη ζωή μας σήμερα ο Ερντογάν.
Ήδη από τον περασμένο Μάιο η επιτροπή για το 2021 απευθύνθηκε σε όλους τους δήμους και ζήτησε τις προτάσεις τους για τον εορτασμό τοπικά της επετείου των 200 χρόνων.
Δεν ανακοινώθηκε ακόμα πιο είναι το σχέδιο της Αντιπεριφέρειας και των δήμων Κατερίνης και Πύδνας Κολινδρού για τον εορτασμό, άλλωστε η πανδημία έφερε πολλές ανατροπές.
Μόνο ο Δήμος Δίου Ολύμπου έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα τις δύο προτάσεις του που αφορούν η μία την αξιοποίηση ενός παλαιού αρχοντικού ως πολιτιστικό κέντρο και η άλλη την διδασκαλία της τοπικής ιστορίας, πρόταση που εδώ και χρόνια προβληματίζει τις τοπικές κοινωνίες.
Όμως παρακολουθώντας την επικαιρότητα διαπιστώνεται ότι άλλες πόλεις έχουν ήδη ετοιμαστεί. Από μερικές μάλιστα πέρασε και η κα Αγγελοπούλου, Πρόεδρος της Επιτροπής για το 2021, όπως π.χ. από την Κοζάνη.
Που εκεί εννιά συνολικά προτάσεις κατέθεσε ο Δήμος Κοζάνης που βρίσκονται μεταξύ των 1700 και πλέον που επεξεργάζεται η Επιτροπή για το τελικό πρόγραμμά της, με την Πρόεδρο να τις χαρακτηρίζει πρωτοποριακές, «που από τη μια έχουν την ιδιαιτερότητα να αναφέρονται στο παρελθόν και στα πρόσωπα της πόλης που πρωταγωνίστησαν στην περίοδο της επανάστασης και από την άλλη στο μέλλον, αφού η περιοχή που έχει πολλές δυνατότητες προετοιμάζεται να κάνει το μεγάλο άλμα της μετάβασης σε μια νέα εποχή».
Ο δήμαρχος Κοζάνης, Λάζαρος Μαλούτας, από την πλευρά του μιλώντας για τις προτάσεις στην επιτροπή αφού αναφέρθηκε στον Κασομούλη, τον Λασσάνη και τη Χάρτα του Ρήγα, σε ότι αφορά στο ιστορικό πλαίσιο της επανάστασης του 21 και στη συμμετοχή των κοζανιτών, υπογράμμισε ότι ανοίγεται πλέον ένα άλλο πεδίο, του μέλλοντος και της προοπτικής της πόλης με τις εξελίξεις στα ενεργειακά, το οποίο και αποτυπώθηκε στις προτάσεις ώστε να δοθεί μια νέα ταυτότητα στον τόπο.
Στη Βόρεια Ελλάδα η κα Αγγελοπούλου πέρασε εκτός από την Κοζάνη που προαναφέραμε, από τη Θεσσαλονίκη, την Ξάνθη,, την Καβάλα, τον Εβρο, την Ημαθία, για την προβολή της ιστορίας των μνημείων της Ηρωϊκής Πόλης της Νάουσας, μέσω μιας εφαρμογής (application) για φορητές συσκευές (smartphones, tablets) τη Δράμα για τη δημιουργία «1821» animated movie και τις Σέρρες με πρόγραμμα εικαστικής και ψηφιακής προβολής των 200 χρόνων από την Επανάσταση.
Και όλα αυτά καλά, εμείς όμως δεν έχουμε να παρουσιάσουμε τίποτα και δεν μας επισκέφτηκε η κα Αγγελοπούλου;
Εδώ χρειάζεται να κάνουμε μια παρένθεση και να παρουσιάσουμε τη συμμετοχή και τη συμβολή των Πιεριέων στο μεγάλο αυτό γεγονός που θα παρουσιαστεί το 2021. Είναι μικρό απόσπασμα από το ανέκδοτο βιβλίο του Νικολάου Σαϊδέ, δασκάλου Πιεριέα. «Κέντρα αντίστασης στη Νότια Μακεδονία, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της κατάκτησης των Οθωμανών, ο Όλυμπος, τα Πιέρια και το Βέρμιο, νοτιοδυτικότερα στη ΒΔ Θεσσαλία, ο Τίταρος, τα Καμβούνια, τα Αντιχάσια και τα Χάσια. Κυρίαρχος ο Όλυμπος, o πιο γνωστός σε όλους, απ’ τους μύθους και το «Δωδεκάθεο» των αρχαίων, με τους πρώτους Κλέφτες, τους «αντάρτες» κατά των κατακτητών, τους «Ολύμπιους» ήρωες του υπόδουλου Ελληνισμού, επικράτησε ονοματολογικά και έδωσε στα επόμενα χρόνια, μέχρι και την Εθνεγερσία του ’21, το όνομά του – προσωνύμιο πλέον – σε πλήθος αγωνιστών του Ιερού μας Αγώνα. Αυτοί ήταν «οι Ολύμπιοι» Κλεφταρματολοί 1, Κλεφτοπειρατές2, Καπεταναίοι, οπλαρχηγοί, σωματάρχες και, μετά το 1822, στρατηγοί, υποστράτηγοι, χιλίαρχοι, πεντακοσίαρχοι κ.λ.π.3
Οι Λαζαίοι, που με το Γενάρχη τους «Έξαρχο» Τόλιο Λάζο – τον «Πρωτολάζο» διαφέντευαν Όλυμπο και Πιέρια, τουλάχιστο από το 1730 και μετά και με καθέδρα του Αρματολικιού τους τη Μηλιά, στην καρδιά της ανατολικής πλευράς τω Πιερίων, αναδείχθηκαν στα μεταγενέστερα χρόνια η πλέον περιώνυμη οικογένεια Κλεφταρματολών της Μακεδονίας, σε διάρκεια, αγώνες, θυσίες και προσφορά στην ιερή υπόθεση της Ελευθερίας του υπόδουλου Βόρειου Ελληνισμού. Τούτοι οι αγωνιστές της Ελευθερίας είχαν – κατά καιρούς – άξιους συνεργάτες, μεγάλες μορφές του Αρματολισμού, το Ζήδρο, το Λάπα, το Σπύρο και τους Συροπουλαίους, τους Μπιζιωταίους, τον Παν.Τσάρα και το γιό του Νικοτσάρα, τον Ν. Ραδαινιώτη και τους τρεις (3) γιούς του αργότερα, με προεξάρχοντα τον Διαμαντή, τον Τσέλιο ( Στέργιος) Μποταϊτη, μια ανδρεία λησμονημένη ολύμπια μορφή, τον ατρόμητο Ν. Τσακνάκη, το γενναίο και σώφρονα Κ. Μπίνο, τον ακατάβλητο Γούλα Δράσκο, τον Παν. Λιάκο και τους γιούς τους Λιακοπουλαίους, Μήτρο και Νικόλαο, αλλά και αμέτρητους άλλους γενναίους άνδρες της ολύμπιας και παρολύμπιας περιοχής, όλοι τους «Ολύμπιοι» και οι Λαζαίοι μαζί.»
Και φυσικά ο Γ. Ολύμπιος μικροανεψιός των Λαζαίων που έδρασε μαζί με το Γ. Φαρμάκη και τον Υψηλάντη. Ποιος πονάει για την Πιερία, το επαναλαμβάνουμε.
Εκτός από το παραπάνω βιβλίο που σε πλοκή και δράση μπορεί να συγκριθεί με τον Κώδικα Ντα Βίντσι του Νταν Μπράουν, η καλή συγγραφέας της πόλης μας Φάνυ Κουντουριανού έγραψε ένα μυθιστόρημα για το Γ. Ολύμπιο, που αναφέρεται στη δράση και τη ζωή του. Οι εκδόσεις των δύο αυτών βιβλίων απαιτούν ελάχιστο κόστος αλλά θέτουν μια ιστορική παρακαταθήκη, για τους ξεχασμένους ήρωες της Πιερίας.
Επίσης μιας και αναφερθήκαμε στο Δήμο Δίου Ολύμπου, ο γνωστός συγγραφέας και ερευνητής Σωτήρης Μασταγκάς ετοίμασε ένα βιβλίο που αφορά τη βιογραφία του Ε. Κοροβάγγου και στα υπό έκδοση ΧΡΟΝΙΚΑ ΤΟΥ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ θα υπάρχει αναφορά στην επανάσταση του Ολύμπου.
Καλή είναι η βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, καλός ο καθαρισμός των ρεμάτων, οι ασφαλτοστρώσεις. Χρειάζεται όμως και κάτι για την ψυχή μας και δεν είναι πολυτέλεια.
Και καλό επίσης είναι οι άνθρωποι που έχουν δώσει κάτι από τη ζωή τους στην αναμόχλευση της ιστορίας του τόπου να μην αντιμετωπίζονται ως γραφικοί.
Σίγουρα πρέπει οι άρχοντες της τόπου μας να ετοιμαστούν για την επέτειο, και να παρουσιάσουν το σχέδιο τους. Δεν απαιτείται να είναι πολυδάπανο. Υπάρχουν άλλες οικονομικές προτεραιότητες σήμερα. Αλλά κάτι σημαντικό πρέπει να κάνουμε εμείς οι σημερινοί Πιεριείς, γιατί στην επόμενη επέτειο, των 300 χρόνων, λίγοι από τους σημερινούς κατοίκους της Πιερίας θα ζουν κι αυτοί ευνοημένοι από την πρόοδο της Επιστήμης.
Μ.Κ.