Σκληρά τα μέτρα, αβέβαια τα «αντίμετρα» και μνημόνιο 4

Το «4ο Μνημόνιο», που κυοφορούνταν επί μήνες μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών, γεννήθηκε χθες στη Βαλέτα της Μάλτας με τη… σφραγίδα του Eurogroup. Η ελληνική πλευρά τα έδωσε όλα, προκειμένου να επιστρέψουν οι επικεφαλής των δανειστών στην Αθήνα, χωρίς να πάρει χειροπιαστές δεσμεύσεις για την ελάφρυνση του χρέους, τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων και τα αντίμετρα-ψίχουλα!

Το οικονομικό επιτελείο δεσμεύτηκε για σκληρά μέτρα μετά το τέλος του τρέχοντος προγράμματος, τα οποία θα ψηφιστούν από τώρα, ισοδυναμούν με «4ο Μνημόνιο» χωρίς πρόσθετους δανειακούς πόρους και δένουν τα χέρια και της επόμενης κυβέρνησης. Ειδικότερα, αποδέχθηκε νέο «τσεκούρι» στις συντάξεις το 2019, ώστε να εξοικονομηθεί 1% του ΑΕΠ (1,8 δισ. ευρώ), και περαιτέρω μείωση του αφορολόγητου ορίου, ώστε να αντληθούν πρόσθετα έσοδα 1% του ΑΕΠ (1,8 δισ. ευρώ) το 2020.

Το αφορολόγητο

Μάλιστα, το αφορολόγητο πιθανώς να μπει στην «προκρούστεια κλίνη» νωρίτερα, εάν δεν επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του προσεχούς έτους, με βάση τις προβλέψεις που θα γίνουν λίγο πριν λήξει το 3ο Μνημόνιο, τον Αύγουστο του 2018.
Οσο κι αν ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος εμφανιζόταν χθες χαμογελαστός μετά την άτυπη σύνοδο του Eurogroup, δεν μπόρεσε να μην παραδεχθεί ότι η συμφωνία περιλαμβάνει «συμβιβασμούς και πράγματα που θα στενοχωρήσουν τον λαό». Ισχυρίστηκε όμως ότι, αν επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018 και το 2019, τότε, μαζί με τα πρόσθετα μέτρα ύψους 1% του ΑΕΠ από περικοπές συντάξεων το 2019 και άλλου 1% του ΑΕΠ από τη μείωση του αφορολόγητου ορίου το 2020, θα ενεργοποιηθούν θετικά μέτρα ύψους 1% του ΑΕΠ το 2019 και άλλα τόσα το 2020.

Τα «αντίμετρα»

Εντούτοις, εντελώς διαφορετική είναι η ανάγνωση των Ευρωπαίων και του προέδρου του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, που μιλούν για ενεργοποίηση των «αντιμέτρων» εάν το πρωτογενές πλεόνασμα υπερβεί το 3,5% του ΑΕΠ και ανάλογα με τον «δημοσιονομικό χώρο» που θα δημιουργηθεί. 
Συνεπώς, μόνο αν το πλεόνασμα αγγίξει το 4,5% θα μπορέσουν να ενεργοποιηθούν αντίμετρα ύψους 1% του ΑΕΠ. Επιπλέον, η τελική λίστα των -ούτως ή άλλως πενιχρών- θετικών μέτρων δεν έχει οριστικοποιηθεί. Αδιευκρίνιστος παραμένει και ο ρόλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) στον μηχανισμό ενεργοποίησης των «αντιμέτρων». Τα «αντίμετρα» θα συμπεριληφθούν, πάντως, στο ίδιο νομοσχέδιο με τα μέτρα.

Οσον αφορά τα Εργασιακά, η κυβέρνηση πανηγυρίζει για την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων μετά το τέλος του προγράμματος, κάτι που ήδη προβλεπόταν στο 3ο Μνημόνιο, και για την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 3% του ΑΕΠ το 2016 μέσω της υφεσιακής υπερφορολόγησης! Σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, το οικονομικό επιτελείο δεν απέσπασε χθες καμία συγκεκριμένη δέσμευση από τους Ευρωπαίους για την ελάφρυνση του χρέους και τη μείωση των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα μετά το 2018. Τα κρίσιμα αυτά ζητήματα παραπέμφθηκαν για τον Μάιο και… βλέπουμε!

Ο  Σόιμπλε τρίβει τα χέρια του 

 Πιστός στη γραμμή ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) θα συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα εμφανίστηκε χθες ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος μάλιστα πρόσθεσε πως η παραμονή του Ταμείου είναι το «κλειδί» για την επιστροφή της χώρας μας στις αγορές το 2018 χωρίς νέο πακέτο βοήθειας.

Μιλώντας στην εφημερίδα «Rheinische Post», ο δρ Σόιμπλε ανέφερε: «Αναμένω ότι το ΔΝΤ θα παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα. Δεν είναι τόσο σημαντικό στο θέμα αυτό με ποιο ποσό θα συμμετάσχει, αποφασιστικής σημασίας είναι ότι θα το κάνει». Από τον περασμένο Ιανουάριο, το Ταμείο δεν προτίθεται να διαθέσει περισσότερα από 6 δισ. ευρώ, παρότι του είχαν περισσέψει 16 δισ. ευρώ από το δεύτερο Μνημόνιο.

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών δήλωσε ότι, με δεδομένη τη συμμετοχή του ΔΝΤ, θεωρεί πως «η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί άλλο πακέτο βοήθειας και από το 2018 θα έχει πρόσβαση στις αγορές, όπως έχει προγραμματιστεί». Παράλληλα, σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να υποβαθμίσει τη σημασία του ελληνικού ζητήματος στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό της Γερμανίας, ισχυρίστηκε ότι «το θέμα της Ελλάδας δεν θα παίξει κανέναν ρόλο στις γερμανικές εκλογές».