Η μεγαλύτερη μαζική συγκέντρωση πολιτών η οποία θα μείνει στην ιστορία της Σερβίας, διοργανώθηκε από τους φοιτητές σήμερα Σάββατο 15 Μαρτίου στην πρωτεύουσα στο Βελιγράδι κατά της διαφθοράς, μπροστά από το κτήριο της Βουλής.
Σύμφωνα με τα τοπικά μέσα, οι διαδηλωτές στο Βελιγράδι ήταν πάνω από 500 χιλιάδες.
Από το βράδυ της Παρασκεύης δεκάδες χιλιάδες πολίτες, συγκεντρώθηκαν στο κέντρο του Βελιγραδίου, για να υποδεχθούν τους φοιτητές που έφτασαν ύστερα από πεζοπορία ημερών. Κάποιοι έφτασαν με τα ποδήλατα, άλλοι με με τρακτέρ από διάφορες περιοχές της Σερβίας, για να συμμετάσχουν στην σημερινή μεγάλη διαδήλωση.
Πρώτοι έφτασαν οι φοιτητές από την πόλη Νις οι οποίοι διένυσαν την μεγαλύτερη απόσταση. Ακολούθησαν οι συνάδελφοι τους από το Νόβι Σαντ, την Σουμπότιτσα, το Κραγκούγεβατς και άλλες πόλεις όπου υπάρχουν πανεπιστημιακές σχολές.
Η υποδοχή ήταν εντυπωσιακή, κόκκινο χαλί στρώθηκε για τους φοιτητές σε κεντρική λεωφόρο της πρωτεύουσας, ενώ πολίτες τους επευφημούσαν, τους αγκάλιαζαν και τους ευχαριστούσαν.
Χιλιάδες άνθρωποι διαδηλώνουν στο Βελιγράδι από το μεσημέρι,του Σαββάτου, συμμετέχοντας σε μια μεγαλειώδη εκδήλωση διαμαρτυρίας, έπειτα από μήνες κινητοποιήσεων κατά της διαφθοράς με τους Σέρβους φοιτητές να αποτελούν την κινητήρια δύναμη. Οι φοιτητές δήλωσαν τις προηγούμενες ημέρες ότι η συγκέντρωση θα είναι ειρηνική και παρακάλεσαν τους πολίτες να μην προκαλέσουν επεισόδια.
Οι διαδηλώσεις κατά της διαφθοράς ξεκίνησαν μετά το δυστύχημα στον σιδηροδρομικό σταθμό του Νόβι Σαντ την 1η Νοεμβρίου, όταν 15 άνθρωποι σκοτώθηκαν από την κατάρρευση της τσιμεντένιας οροφής που μόλις είχε κατασκευασθεί. Τότε ξεχείλισε η οργή, καθώς οι διαδηλωτές είδαν στο δυστύχημα αυτό την απόδειξη μιας διαφθοράς που διαπερνά τους θεσμούς και τα δημόσια έργα στην Σερβία.
Οι φοιτητές συγκεντρώθηκαν νωρίτερα έξω από τις σχολές τους και έφτασαν στο κέντρο του Βελιγραδίου οργανωμένα, πραγματοποιώντας πορεία.
Οι φοιτητές του Βελιγραδίου οργανώθηκαν, σήμερα Σάββατο για να πάρουν μέρος στην συγκέντρωση στις 4 μ.μ. στην Βουλή της Σερβίας, από όλες τις σχολές, Πολιτικών μηχανικών, Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Μηχανολόγων Μηχανικών, Γεωπονίας, Φυσικής Χημείας και Μαθηματικών και από τις υπόλοιπες σχολές του Βελιγραδίου.
Η σχολή Ιατρικής Βελιγραδίου, άνοιξε τις πόρτες τις για όλους τους φοιτητές και πολίτες και η οποία τους παρέχει φιλοξενία για διανυκτέρευση και γιατρική βοήθεια.
Το απόγευμα, κατά την επίσημη ώρα έναρξης της πορείας, συγκεντρώθηκε πλήθος πολλών δεκάδων χιλιάδων ατόμων σε μια πορεία μήκους δύο χιλιομέτρων στο κέντρο της πόλης. O δρόμοι Τεράζια μέχρι και την πλατεία Σλάβια και η οδός λεοφόρος Μπουλεβάρ Κράλγια Αλεξάνδρα μέχρι και την Βουλή, γέμισε με πλήθος χιλιάδων διαδηλωτών. Οι διαδηλωτές εκπροσωπούν όλο το πολιτικό φάσμα, από την εθνικιστική δεξιά μέχρι την άκρα αριστερά.
Η αντικυβερνητική διαδήλωση αναμένεται να είναι η μεγαλύτερη που έχει γίνει ποτέ στη χώρα των Βαλκανίων.
«Τρόμπα! Τρόμπα!» τραγουδούν όλοι μαζί, το σύνθημα του κινήματος που θέλει να δείξει ότι το κίνημα δεν εξασθενεί, αλλά διογκώνεται. Πολλοί φορούν ετικέτα με ένα ματωμένο χέρι – το σύμβολο που έχει υιοθετήσει το κίνημα διαμαρτυρίας που σημαίνει ότι η διαφθορά σκοτώνει.
Στο σημερινό συλλαλητήριο συμμετείχαν δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές. Ήταν η μεγαλύτερη μαζική συγκέντρωση πολιτών που πραγματοποιήθηκε ποτέ στην πρωτεύουσα.
Ένας διαδηλωτής, ο Μιλένκο Κόβατσεβιτς, δήλωσε: «Περιμένω ότι αυτό θα ταρακουνήσει την εξουσία του και ότι ο Βούτσιτς θα καταλάβει ότι οι άνθρωποι δεν είναι πια με το μέρος του».
Προβληματισμό προκαλεί το γεγονός ότι στο ίδιο χώρο έχουν κατασκηνώσει εδώ και μερικές ημέρες εκατοντάδες φοιτητές και πολίτες που τάσσονται κατά των κινητοποιήσεων και εκφράζουν την υποστήριξη τους στον πρόεδρο της Δημοκρατίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς. Οι αρχές περικύκλωσαν τον χώρο με τρακτέρ που μεταφέρθηκαν με φορτηγά από χωριά της Βοιβοντίνας για να εμποδίσουν την άμεση επαφή διαδηλωτών και αντιδιαδηλωτών φοιτητών. Τον χώρο της κατασκήνωσης (Πιονίρσκι Πάρκ), απέναντι από την Βουλή της Σερβίας, φυλάσσουν επίσης ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις.
Οι διαδηλωτές αργότερα μετακινήθηκαν απο την Βουλή προς την πλατεία Σλάβια για την συνέχιση της διαδήλωσης και για την αποφυγή επεισοδίων μεταξύ των διαδηλωτών και αυτών που βρίσκονταν στον χώρο της κατασκήνωσης (Πιονίρσκι Πάρκ), των υποστηρικτών του Βούτσιτς.
Το συλλαλητήριο ολοκληρώθηκε επεισοδιακά. Την στιγμή που οι διαδηλωτές τηρούσαν σιγή 15 λεπτών για τα 15 θύματα της τραγωδίας στον σιδηροδρομικό σταθμό του Νόβι Σαντ από την κατασκήνωση που βρίσκονται οι αντιδιαδηλωτές εκτοξεύτηκαν στο πλήθος πέτρες, μπουκάλια και κροτίδες. Ακολούθησε προς στιγμήν πανικός αλλά το επεισόδιο δεν έλαβε διαστάσεις.
Οι διοργανωτές φοιτητές, όπως είχαν προειδοποιήσει, μετά απ αυτό το επεισόδιο κήρυξαν την λήξη του συλλαλητηρίου και απηύθυναν έκκληση στους πολίτες να διαλυθούν ειρηνικά.
Αυτήν την στιγμή χιλιάδες διαδηλωτές συνεχίζουν να βρίσκονται στους δρόμους δεν σημειώνονται επεισόδια ωστόσο υπάρχει ένταση μπροστά από την Βουλή.
Το υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε ότι σε αρκετές τοποθεσίες στο κέντρο του Βελιγραδίου σημειώθηκαν επεισόδια και συμπλοκές μεταξύ ορισμένων από τους συμμετέχοντες στη σημερινή διαδήλωση, οι οποίοι επιτέθηκαν σε μέλη της αστυνομίας σε πολλές περιπτώσεις, προσπαθώντας να τους εμποδίσουν να ασκήσουν τα καθήκοντά τους και να προκαλέσουν μεγαλύτερες ταραχές.
Μέλη του Υπουργείου Εσωτερικών αναλαμβάνουν όλα τα μέτρα και τις ενέργειες της δικαιοδοσίας τους για την αποτροπή περαιτέρω κλιμάκωσης αυτών των περιστατικών, τη διατήρηση της δημόσιας τάξης και ειρήνης, την προστασία των πολιτών και τη διαφύλαξη της ασφάλειας, αναφέρουν στην ανακοίνωση και προσθέτουν: «Η αστυνομία εκδίδει τελική προειδοποίηση για να σταματήσουν άμεσα όλες οι επιθέσεις και οι προκλήσεις εναντίον μελών της αστυνομίας, διαφορετικά η αστυνομία, σύμφωνα με το νόμο, θα πρέπει να επέμβει και να προστατεύσει τα μέλη της».
Η αστυνομία δήλωσε ότι συνέλαβε έναν άνδρα που έριξε το αυτοκίνητό του πάνω σε διαδηλωτές σε προάστιο του Βελιγραδίου, τραυματίζοντας τρία άτομα.
Οι εντάσεις ήταν αυξημένες πριν από τη διαδήλωση, αφού οι υποστηρικτές του προέδρου είχαν στήσει αντίσκηνα, τις προηγούμενες ημέρες, σε ένα πάρκο μπροστά από το προεδρικό μέγαρο. Ο Βούτσιτς προειδοποίησε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι οι δυνάμεις ασφαλείας θα χρησιμοποιούσαν βία εναντίον των ανθρώπων στη διαδήλωση.
Η δημόσια συγκοινωνία του Βελιγραδίου ακυρώθηκε το Σάββατο, προφανώς για να αποτραπεί η συμμετοχή του κόσμου στη διαδήλωση, ενώ τεράστιες σειρές αυτοκινήτων μπλόκαραν τους δρόμους που οδηγούν στην πρωτεύουσα. Η εταιρεία μεταφορών δήλωσε ότι η απόφαση ελήφθη «για λόγους ασφαλείας».
Παρ’ όλα αυτά, χθες το βράδυ, της Παρασκευής, κατά τις εκδηλώσεις υποδοχής των φοιτητών, πολίτες που αντιδρούσαν στην αντισυγκέντρωση έσπασαν τα τζάμια της καμπίνας σε πολλά τρακτέρ, ξεφούσκωσαν τις ρόδες τους ενώ αναποδογύρισαν ορισμένα οχήματα. Η αστυνομία συνέλαβε δύο άτομα. Το Υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε επίσης ότι η αστυνομία προχώρησε στη σύλληψη έξι μελών κόμματος της αντιπολίτευσης, τα οποία σύμφωνα με τις Αρχές σχεδίαζαν τη βίαιη ανατροπή της νόμιμης εξουσίας με επιθέσεις διαδηλωτών στη Βουλή, το προεδρικό μέγαρο και τη δημόσια ραδιοτηλεόραση.
Ο Βούτσιτς δήλωσε ότι οι διαδηλωτές δεν θα τον αναγκάσουν ποτέ να παραιτηθεί. «Θα πρέπει να με σκοτώσετε αν θέλετε να με αντικαταστήσετε», είπε.
Οι διοργανωτές των διαδηλώσεων έχουν δεσμευτεί ότι οι κινητοποιήσεις θα συνεχιστούν και μετά το Σάββατο. «Δεν παίρνουμε τα τελικά βήματα – κάνουμε τεκτονικές αλλαγές. Εάν τα αιτήματά μας δεν ικανοποιηθούν, θα παραμείνουμε στους δρόμους, σε μπλόκα, στον αγώνα μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη», έγραψαν στο Instagram.
Ανταποκριτής από το Βελιγράδι,
για το Ολύμπιο Βήμα
Θεοχάρης Αργυρόπουλος
15.03.2025