Η εκδήλωση εντάχθηκε στο πλαίσιο των «Εαρινών Ημερών Μουσών 2025», με πρωτοβουλία της Εστίας Πιερίδων Μουσών και συνδιοργάνωση με το Ινστιτούτο Αλέξανδρος Παπαναστασίου (ΙΝ.Α.Π.) και τον Ποντιακό Σύλλογο «Παναγία Σουμελά», με αφορμή τη 106η επέτειο από τη Γενοκτονία των Ποντίων.
Η κα. Ιωάννα Ηλιάδου, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εστίας, προλόγισε τους ομιλητές και ευχαρίστησε το κοινό για τη θερμή συμμετοχή και τη διαχρονική του στήριξη. Τον λόγο έλαβαν τρεις σημαντικές προσωπικότητες της επιστημονικής και πνευματικής κοινότητας: ο ιστορικός και καλλιτέχνης Βλάσης Αγτζίδης, η διδάκτωρ Πολιτικής Επικοινωνίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Μαρία Μπουτζέτη, και ο φιλόλογος και συγγραφέας Αντώνης Κάλφας.
Η προάσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας στο σύγχρονο πολιτικό προσκήνιο
Η κα. Μπουτζέτη, με τεκμηριωμένη παρουσίαση και ανάλυση, παρουσίασε τη σημερινή τουρκική πολιτική, κάνοντας λόγο για συστηματική αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, καταπατήσεις των εναέριων και θαλάσσιων συνόρων, αλλά και για τη σημασία της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο περιστατικό παραβίασης των συνόρων στην Κάσο τον Ιούλιο του 2024, ως χαρακτηριστικό παράδειγμα της διαρκούς τουρκικής προκλητικότητας.
Απέναντι στην συνεχή τουρκική προκλητικότητα η αδράνεια δεν αποτελεί επιλογή. Η χώρα μας οφείλει να προασπίζει τη στρατηγική της συνδυάζοντας την εθνική αυτοπεποίθηση με τη διεθνή αξιοπιστία και φερεγγυότητα. Αναλύοντας τη στρατηγική που οφείλει να ακολουθήσει η χώρα μας, παρουσίασε τέσσερις βασικούς πυλώνες:
- Αταλάντευτη προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο ως βάση για την προάσπιση των συνόρων και της νομιμότητας.
- Πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική χωρίς παραχωρήσεις, με ενεργή συμμετοχή σε διεθνείς οργανισμούς και περιφερειακές συμμαχίες. Στρατηγική πρωτοβουλιών και όχι περιορισμός σε αμυντικές κινήσεις,
- Ισχυρή αποτρεπτική ικανότητα, με έμφαση στην ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων και της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας.
- Ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας με ρεαλισμό, χωρίς αυταπάτες, όπου ο διάλογος δεν συνεπάγεται υποχωρητικότητα. Ο διάλογος αντανακλά την ταυτότητα της χώρας μας.
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε: «Η ιστορία δεν είναι βάρος που μας κρατά πίσω, αλλά είναι φως που μας δείχνει τον δρόμο».
Η Ελλάδα στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου
Ακολούθησε η εισήγηση του ιστορικού Βλάση Αγτζίδη, ο οποίος παρουσίασε με επιστημονική ακρίβεια το ιστορικό υπόβαθρο που οδήγησε στη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου. Διαχώρισε τους Οθωμανούς από τους Νεότουρκους και επεσήμανε τη χαμηλή διπλωματική παρουσία της Ελλάδας στα Ευρωπαϊκά δρόμενα της εποχής, χαρακτηρίζοντας την Ελλάδα ως «φτωχό συγγενή» στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, λόγω της καθυστερημένης εμπλοκής της στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ανέδειξε την φιλογερμανική ουδετερότητα που διατήρησε το ελληνικό κράτος κατά το μεγαλύτερο μέρος του πολέμου, ως έναν από τους λόγους που δεν μπορέσαμε να εξασφαλίσουμε τον έλεγχο της Δυτικής Μικράς Ασίας.
Το Κεμαλικό κίνημα ανέτρεψε το Βρετανικό μοντέλο που απέβλεπε στη δημιουργία ενός δικτύου που θα συνέδεε τις Αγγλικές αποικίες στην Ινδία, το Πακιστάν, την Παλαιστίνη και άλλα μέρη της Δυτικής Ασίας που επέβλεπε η Βρετανική Αυτοκρατορία, με την Ευρώπη. Στο σχέδιο αυτό, η Ελλάδα θα μπορούσε να έχει εξασφαλίσει μία πολύ καίρια θέση, που θα τις επέτρεπε διπλωματική ευελιξία και πιθανώς να επηρέαζε, υπέρ μας, τις εξελίξεις στο διεθνές σκηνικό.
Ιδιαίτερα αποκαλυπτικός ήταν ο ρόλος των Μπολσεβίκων, οι οποίοι στήριξαν το Κεμαλικό καθεστώς για να υπονομεύσουν τους Βρετανούς, με καταστροφικές συνέπειες για τους ελληνικούς πληθυσμούς της Μικράς Ασίας. Ο κ. Αγτζίδης ανέλυσε τα στρατηγικά και διπλωματικά λάθη της Ελλάδας, όπως η μετατροπή της συμμαχικής εκστρατείας σε καθαρά Ελληνοτουρκικό Πόλεμο, καθώς και η υπόσχεση για κατάληψη της άγκυρας και αποστολή στρατευμάτων στον Πόντο που άνοιξε τον δρόμο για τον αφανισμό των Πόντιων Ελλήνων.
Επιπλέον, ανέδειξε το κοινωνικό πλαίσιο της γενοκτονίας, την ανάγκη του τουρκικού εθνικιστικού κινήματος για εξάλειψη κάθε ελληνικής παρουσίας, όχι μόνο ως εθνοτική εκκαθάριση, αλλά ως εξάλειψη δομών και κοινοτήτων που έφεραν διαφορετικό πολιτισμικό και οικονομικό χαρακτήρα. Ήταν μια επιχείρηση αποψίλωσης κάθε κοινωνικής εστίας του Ποντιακού Ελληνισμού
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν η Αντιπεριφερειάρχης Πιερίας κα. Σοφία Μαυρίδου, εκπρόσωποι των βουλευτών του νομού, κ. Φώντα Μπαραλιάκου και κ. Σπύρου Κουλκουδίνα, καθώς και η Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Κατερίνης κα. Ασημίνα Στρίμπα.
Η συζήτηση πραγματοποιήθηκε σε ιδιαίτερα ζεστό αλλά και συγκινητικό κλίμα, με διάλογο που ανέδειξε τη σημασία της ιστορικής μνήμης ως εργαλείου κατανόησης και προάσπισης των εθνικών μας συμφερόντων.