Είδαμε χθες τα βασικά μειονεκτήματα της απλής αναλογικής σε σχέση με τον ανθρώπινο παράγοντα. Τους πολίτες δηλαδή και τους πολιτικούς. Ας τα δούμε τώρα σε σχέση με το πολίτευμα και την πορεία της χώρας.
«Η Δημοκρατία – έλεγε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Αβραάμ Λίνκολν – είναι το πολίτευμα του λαού, με το λαό, για το λαό». Εξάλλου και η ελληνική λέξη Δημο-κρατία το ίδιο περίπου λέει. Ο Δήμος κρατεί.
Είδαμε χθες τα βασικά μειονεκτήματα της απλής αναλογικής σε σχέση με τον ανθρώπινο παράγοντα. Τους πολίτες δηλαδή και τους πολιτικούς. Ας τα δούμε τώρα σε σχέση με το πολίτευμα και την πορεία της χώρας.
«Η Δημοκρατία – έλεγε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Αβραάμ Λίνκολν – είναι το πολίτευμα του λαού, με το λαό, για το λαό». Εξάλλου και η ελληνική λέξη Δημο-κρατία το ίδιο περίπου λέει. Ο Δήμος κρατεί. Μ’ άλλα λόγια ο λαός κάνει κουμάντο. Κι εδώ ακριβώς γεννιέται το πρώτο καίριο ερώτημα: Στην Ελλάδα (όπως και στις άλλες χώρες που λέμε ότι έχουν δημοκρατία) ποιος ασκεί την εξουσία; Ο λαός ή μήπως κάποιοι άλλοι;
Η απάντηση είναι δεδομένη προφανώς και αδιαμφισβήτητη: Οι πολιτικοί. Που βέβαια επιλέγει ο λαός. Στην πρώτη Δημοκρατία πράγματι ο «λαός» (τμήμα, μικρό σχετικά, του πληθυσμού) έκανε κουμάντο. Στις μέρες μας δεν μπορούμε να μιλούμε για άμεση Δημοκρατία. Μιλούμε για αντιπροσωπευτική, κοινοβουλευτική και κάποιους ακόμα επιθετικούς προσδιορισμούς (προεδρική, προεδρευόμενη, βασιλευόμενη). Δεχόμαστε δηλαδή το αυτονόητο ότι μας κυβερνούν και χαράσσουν την πορεία της χώρας κάποιοι συμπολίτες μας, που εμείς εκλέγουμε.
Δυστυχώς οι εκλεγόμενοι από μας, συνεπώς εντολοδόχοι μας, αυτονομήθηκαν. Και έγιναν μια ξεχωριστή ομάδα ανθρώπων που αποφασίζει για μας, χωρίς εμάς. Πολλές φορές και σε βάρος μας. Οι εντολοδόχοι δηλαδή έγιναν εντολείς. Εκτός αυτού μπήκαν στη μέση και τα οικονομικά συμφέροντα ( ντόπια και ξένα) που σε διαπλοκή με τους πολιτικούς αποφασίζουν για πολλά που μας αφορούν με βάση τις αντιλήψεις και τα συμφέροντα τους. Υπάρχουν τέλος και οι μεγαλύτερες χώρες που επιβάλλουν, αλλού λιγότερο, αλλού περισσότερο, τη δική τους θέληση που συνήθως είναι σε αντίθεση με τη δική μας.
Τούτων δοθέντων είναι καταφανές ότι Δημοκρατία όπως την επινόησαν οι αρχαίοι μας πρόγονοι και όπως την εννοεί σαφώς η λέξη που την ορίζει κι όπως την προσδιόρισε ο Λίνκολν, αλλά και η κοινή λογική δεν έχουμε. Όχι. Εχει κατά συνέπεια δίκαιο ο Καρλ Πόππερ όταν υποστηρίζει ότι: « Η άποψη ότι το αναλογικό σύστημα είναι δημοκρατικότερο από το Βρετανικό ή το αμερικανικό σύστημα είναι αβάσιμη. Γιατί αναφέρεται σε μια ξεπερασμένη θεωρία της δημοκρατίας ως λαοκρατία. Αυτή η θεωρία είναι ηθικά εσφαλμένη και βάσιμη. Είναι ξεπερασμένη μέσω της θεωρίας της απόρριψης της δύναμης της πλειοψηφίας…»
Το πολίτευμα μας στα λόγια μεν είναι δημοκρατία στην πράξη όμως έχει βέβαια αρκετά δημοκρατικά στοιχεία ( εκλογές, ελευθερία λόγου κλπ, κλπ) ωστόσο της λείπουν πολλά. Έχουμε δηλαδή μια «κολοβή» μια ελλειμματική δημοκρατία. Κι αυτό το ξέρουμε όλοι μας καλά. Και σ’ αυτή τη δημοκρατία έρχεται και η αριστεροδεξιά μας κυβέρνηση να θεσμοθετήσει – επειδή έτσι της συμφέρει- έναν νέο εκλογικό νόμο (απλής αναλογικής) που αντί να την ενισχύσει ( τη Δημοκρατία μας) θα την αποδυναμώσει έτι περισσότερο. Και τούτο διότι πέρα από τα μειονεκτήματα του που αναφέραμε στη στήλη, πέρα από τις γνωστές αμαρτίες του κομματικού μας συστήματος, θα προσθέσει και νέες προκαλώντας μεγαλύτερη αβεβαιότητα και πολιτική αστάθεια.
Απλή και άδολη αναλογική σημαίνει πολλά κόμματα. Πολλά κόμματα ίσον κατακερματισμός των πολιτικών δυνάμεων και δυσκολίες – κάποτε αξεπέραστες- ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης όπως η παρούσα, δεν είναι δυνατόν να πλησιάσει καν το 50%+1 του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων.
Μεταπολεμικά αυτό έγινε δύο μόλις φορές στα 70 χρόνια! Το 1964 (12/2) ο Γεώργιος Παπανδρέου συγκέντρωσε 53% και το 1974 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής 54%. Ο Ανδρέας Παπανδρέου, στις καλύτερες μέρες του (1981) έφτασε στο 48%. Κι ο Κων-νος Μητσοτάκης, το 1990, στο 47% περίπου.
Με τα σημερινά δεδομένα κανένα κόμμα δεν φαίνεται να μπορεί να φτάσει ούτε καν στο 40%. Συνεπώς για το σχηματισμό κυβέρνησης θα χρειαστεί συνεργασία δύο ή τριών κομμάτων. Παίρνοντας υπόψη μας τη μανία των πολιτικών μας αρχηγών να ζητούν ο καθένας τα καλύτερα για τον εαυτό του αδιαφορώντας για τις συνέπειες των αποφάσεων τους και μη διαθέτοντας το «γνώθι σ’ αυτόν» δύσκολα συγκροτείται μια τέτοια κυβέρνηση και δυσκολότερα κυβερνάει ή παρέχει την απαιτούμενη πολιτική σταθερότητα.
Το είδαμε αυτό και το 1989 και το 1990 και το 2012 και το 2015 που η «πρώτη φορά» αριστεροδεξιά κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ κατέρρευσε μόλις επτά μήνες μετά το σχηματισμό της. Το βλέπουμε και τώρα που κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πόσο θα αντέξει η σημερινή «δεύτερη φορά» αριστεροδεξιά Κυβέρνηση. Δηλαδή απλή αναλογική σημαίνει πολυκομματικές κυβερνήσεις που δύσκολα συγκροτούνται και εύκολα καταρρέουν. Με αποτέλεσμα: αστάθεια, αβεβαιότητα, σύγχυση ενώ ο τόπος χρειάζεται επειγόντως ανάπτυξη η οποία προϋποθέτει σταθερότητα και μόνιμους «κανόνες του παιχνιδιού».
Συνεπώς η απλή αναλογική μπορεί τελικά να αποβεί επικίνδυνη έως καταστροφική για τη χώρα μας.
Συνεχίζεται