Ήταν ουτοπική και εναντίον των Ελληνικών συμφερόντων, αφού με την πρόοδο των πραγμάτων θα κατέληγε σε αδιέξοδο. Άλλωστε ο πολύπειρος περί τα πολεμικά Μεταξάς δεν είχε την παραμικρή αμφιβολία, ότι μετά την Αλβανία την οποία κατάπιε ο Μουσολίνι, θα ερχόταν και η σειρά της Ελλάδας και ο Χίτλερ ασφαλώς θα υπεράσπιζε τις Ιταλικές ενέργειες, προς ίδιο φυσικά όφελος.
Του Κων/νου Τζέκη
Ο Μεταξάς στο ημερολόγιο του γράφει:
18 Μαρτίου 1940 «… Φοβερή απόφασις μου εν περιπτώσει Ιταλικής απειλής….».
15 Μαΐου 1940: «…. Χθες πολλή ανησυχία ένεκα της Ιταλίας. Παπάγος και Μελάς θέλουν επιστράτευσιν..»
21 Ιουνίου 1940: «…. Είμαι μισότρελος. Όλα θα καταρρεύσουν. Τότε θα πάω και εγώ με τον στρατόν μου και θα επιζητήσω να σκοτωθώ. Ελπίς μόνον ο Θεός…»
15 Αυγούστου 1940: «….Τορπιλισμός Έλλης. Μου ήρθαν δάκρυα…»
16 Αυγούστου 1940: «….. Απόφασίς μου δι’ αντίστασιν μέχρις εσχάτων. Διστακτικοί προς τούτο μερικοί Υπουργοί και Παπάγος. Αγωνία μου. Νύκτα παύει λίγο η καταφορά. Αλλ’ αύριον…»
23 Αυγούστου 1940: «…..ειδήσεις εξ Αλβανίας πολλοί ανησυχητικαί. Καλώ Παπάγον Μαυρουδή και εις Υπουγρείον, όπου και Παπαδάκης. Έναρξις επιστρατεύσεως 8ης και 9ης Μεραρχίας. Έως 3 ½ το πρωί. Εσωτερική μου απελπισία. Το έργο μου καταρρέει. Νυν υπέρ πάντων ο αγών…».
24 Οκτωβρίου 1940: «…. Φήμαι ότι αύριο πρωί αρχίζει Ιταλία επίθεσις εναντίον μας. Από Αμερική, Παλαιρετ, Ρώμη. Από Ιωάννινα. Α φ ετέρου άρθρον «Τάιμς» και νευρικότης Γερμανών και ελπίς των ότι θα τηρήσω ουδετερότητα και εναντίον των Άγγλων. Τότε τι με προκαλούν. Ελάβαμε όλα τα μέτρα μας…».
Η Πολεμική προετοιμασία
Το δίδυμο Γεωργίου- Μεταξά είχε στη διάθεσή του, τέσσερα ολόκληρα χρόνια για την αμυντική προπαρασκευή. Στον άξονα των Βουλγαρικών συνόρων κατασκεύασε τη γνωστή αμυντική «Γραμμή Μεταξά», κατά το υπόδειγμα της «γραμμής Μαζινό». Όμως προς την πλευρά του Αλβανικού ή του Σέρβικου μετώπου, δεν έκανε σχεδόν κανένα οχυρωματικό έργο.
Ο Τριαντάφυλλος Γεροζήσης στο Βιβλίο του «Το Σώμα των Αξιωματικών και η θέση του στη σύγχρονη κοινωνία 1821-1975», τόμος Β΄ σελίδα 521 γράφει: «Η «Γραμμή Μεταξά κατασκευάσθηκε μέσα στη «λογική» του «Σχεδίου ΙΒ» του ΓΕΣ. Η Κυβέρνηση του Μεταξά είχε ανοίξει «εθνικό έρανο» για την ενίσχυση της Πολεμικής Αεροπορίας. Συγκεντρώθηκαν τεράστια ποσά….Αλλά τα ποσά αυτά καταβροχθίστηκαν από τη Γραμμή Μεταξά και από τις καταχρήσεις στα διάφορα επίπεδα του Καθεστώτος».
Όσο για την Αεροπορία μας αυτή κατά τον ιστορικό Φ. Γρηγοριάδη, έμεινε ένα αδύναμο τέκνο προερχόμενο από αμαθείς και κακόχυμους γονείς. Όσο για το Ναυτικό, είχε ενισχυθεί με δύο Αντιτορπιλικά το «Βασιλεύς Γεώργιος» και το « Βασίλισσα Όλγα».
Είναι πάντως γεγονός ότι ο Συνταγματάρχης Σπεντζόπουλος, Διευθυντής του 3ου Γραφείου του ΓΕΣ, αντικαταστάθηκε άμεσα από τον Συνταγματάρχη Κιτριλάκη, γιατί υποστήριξε με πάθος ότι η «γραμμή Μεταξά» χωρίς αεροπορική κάλυψη δεν θα άντεχε σε μια οργανωμένη επίθεση εχθρού. (Βλέπετε Παπάγος Αλ. Σελ 72-73 «Ο Πόλεμος της Ελλάδος 1940-1941».
Μια άλλη παράμετρος που απασχολεί τους ιστορικούς είναι η εξής: Ενώ το Σχέδιο Ι-Β που εγκρίθηκε από το ΓΕΣ και εφαρμόσθηκε, προέβλεπε ζώνη άμυνας στον άξονα Βουλγαρίας- Ιταλίας, ενώ προς τη Βουλγαρία κατασκευάσθηκαν γραμμές άμυνας, προς την πλευρά των Αλβανικών συνόρων δεν κατασκευάσθηκε ούτε ένα έργο οχύρωσης και άμυνας. «Δεν έπεσε ούτε ένα τσουβάλι τσιμέντο» κατά τον ιστορικό Γεροζήση.
Να θεωρηθεί ότι από το έτος 1939 ήταν ηλίου φαεινότερο ότι η Ιταλία θα επιτίθονταν εναντίον μας. Άλλωστε ο Μεταξάς δεν είχε την παραμικρή αμφιβολία γι’ αυτό. Η απειλή και ο σχεδιασμός του στρατού του Μουσολίνι έφεραν στο ΓΕΣ δεδομένη την επίθεση. Και γιατί ο Μεταξάς δεν διέταζε επιστράτευση; Η απάντηση είναι απλή. Φοβούνταν την επαναφορά στο Στρατό Αξιωματικών που είχε αποστρατεύσει, αφού θα κινδύνευε το καθεστώς της 4ης Αυγούστου που είχε καταλάβει την εξουσία. (ΣΣ Να θυμηθούμε τα γεγονότα της πτώσης της δικτατορίας του Παπαδόπουλου. Μόλις διατάχθηκε γενική επιστράτευση το καθεστώς του Ιωαννίδη κατέρρευσε).
Αξίζει να καταθέσουμε τη μαρτυρία ότι αντίθετα με τον Μεταξά ο Παπάγος ζητούσε επίμονα την επιστράτευση. Ο Μεταξάς (τόμος 4 σελ 469 επομ.) γράφει: «..οργίζομαι… δι’ απαιτήσεις επιστρατεύσεως… Αλλά αρχίζω και εγώ να σκέπτομαι για κλήση μιας ηλικίας…» Και αργότερα στις 17 Μάη γράφει: « …καλώ μια ηλικία και έτσι ησύχασε η συνείδηση μου…).
Όμως μια επιστράτευση μπορεί να φόβιζε τον Μουσολίνι και να μην αποφάσιζε επίθεση κατά της Ελλάδος. Αν όμως έβρισκε η Ιταλική επίθεση έτοιμο τον Ελληνικό στρατό, ασφαλώς διαφορετική θα ήταν η ψυχολογία του στρατού μας αφού θα ήταν περισσότερο προετοιμασμένος.
Ο Χ Πυρομάγλου γράφει ότι ο Μεταξάς ενεργούσε με την ιδέα ότι « Εάν η Ελλάς επιζήσει της επερχόμενης θυέλλης, το καθεστώς της 4ης Αυγούστου, θα επιζήσει μαζί της. Εάν το καθεστώς της 4ης Αυγούστου υποκύψει, προς τι να επιζήσει η Ελλάς…» .
Όμως η ηλικία που κλήθηκε αρκέσθηκε μόνο να κάνει εκπαίδευση και δεν στάλθηκε στο μέτωπο για ενίσχυση των εκεί μονάδων.
Ο Παπάγος δικαιολογώντας τον Μεταξά για την μη επιστράτευση μονάδων του Στρατού, γράφει ότι ο Μεταξάς είχε τη διαβεβαίωση του Πρεσβευτή μας στο Βερολίνο, ότι ο Χίτλερ δεν θα αποδέχονταν οποιαδήποτε επίθεση εναντίον μας. Ο Μεταξάς γράφει ο Γεροζήσης τελεί εν συγχύσει. Αρνείται στον Παπάγο την επιστράτευση μιας Μεραρχίας επί πλέον για να μην προκαλέσει την Ιταλία!!
Γεννάται το ερώτημα αν ο Μεταξάς πίστευε στις δυνατότητες και την γενναιότητα του Στρατού μας.
Ο Μεταξάς πάντως στο ημερολόγιο του γράφει την 30 Οκτωβρίου δύο μέρες μετά την Ιταλική Επίθεση. « Με ανησυχεί η αισιοδοξία της κοινής γνώμης». Ουσιαστικά δηλαδή αυτός δεν πιστεύει στις ικανότητες του στρατού μας και τον ανησυχεί η κοινή γνώμη.
Ο Στρατηγός Κατσημήτρος στο Βιβλίο του «Ήπειρος» σελ, 21,35 αλλά και ο Παπάγος στα απομνημονεύματά του σελ 317, πιστεύουν ότι η Ελλάδα προετοιμάσθηκε με προχειρότητα. Γράφει ο Παπάγος. « Την απρόκλητον Ιταλικήν επίθεσιν της 28ης Οκτωβρίου υπέστη η Ελλάς, ούσα σχεδόν ανεπιστράτευτος. Εκτός δύο Μεραρχιών πεζικού και τίνων ταγμάτων και πυροβολαρχιών, αίτινες είχον επιστρατευθεί ως δυνάμεις προκαλύψεως, άπας ο λοιπός ελληνικός στρατός ευρίσκετο εν πλήρει καταστάσει ειρήνης…»