Έφη Κουτσοκώστα, Euronews:
Η κρίση του κορονοϊού έχει δημιουργήσει πρωτόγνωρη ύφεση. Έφερε όμως και μια χωρίς προηγούμενο πολιτική απάντηση. Η προσοχή όλων στρέφεται τώρα στην εποχή μετά την πανδημία. Θα είναι η ανάκαμψη βιώσιμη; Ή η κρίση θα αλλάξει ριζικά τους ανθρώπους και τον πλανήτη; Θα συζητήσουμε αυτά τα θέματα, εδώ στο Φόρουμ Αμπροζέτι στην λίμνη Κόμο, με τον Νομπελίστα οικονομολόγο Τζόζεφ Στίγκλιτς και τον πρώην Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Μόντι.
Συνέντευξη με τον Νομπελίστα οικονομολόγο Τζόζεφ Στίγκλιτς
Έφη Κουτσοκώστα, Euronews:
Καθηγητά, σας ευχαριστούμε που είστε μαζί μας στο Global Conversation. Βλέπουμε ότι η ταχύτητα οικονομικής ανάκαμψης των Ηνωμένων Πολιτειών είναι απίστευτη. Ήταν όμως αρκετά τολμηροί οι πολιτικοί στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, ώστε να αποφύγουμε μια νέα μεγάλη οικονομική ύφεση ή συνεχίζει να υπάρχει κίνδυνος;
Τζόζεφ Στίγκλιτς:
Δεν ανησυχώ για κάποια σημαντική επιδείνωση αυτή την περίοδο. Η Ευρώπη έχει κάνει πιο δειλά βήματα σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στην αρχή, η Ευρώπη είχε σχεδιάσει πολύ καλύτερα προγράμματα, αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες έδειξαν μεγαλύτερη τόλμη. Ψηφίσαμε ένα νομοθετικό πλαίσιο που ουσιαστικά παρείχε οικονομική στήριξη ισοδύναμη με το 25% του ΑΕΠ μας. Η Ευρώπη είναι πολύ πιο αργή. Ακόμη και σε σχέση με τα πακέτα οικονομικής βοήθειας, θα χρειαστούν ένα-δύο χρόνια για να δούμε να ρέει το χρήμα.
Έφη Κουτσοκώστα, Euronews:
Άρα η Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα, ακόμη και τώρα;
Τζόζεφ Στίγκλιτς:
Ίσως πρέπει να κάνει περισσότερα πράγματα και πιο γρήγορα.
Έφη Κουτσοκώστα, Euronews:
Βλέποντας στο μέλλον, ποιες οικονομικές πολιτικές πρέπει να ακολουθήσουν οι κυβερνήσεις στα χρόνια μετά την πανδημία, ώστε να λειτουργήσει η οικονομία για τον κόσμο και τους πολίτες, για την ίδια την οικονομία; Διότι δεν έχουμε δει καμιά σημαντική διαφορά ή αλλαγή του οικονομικού μοντέλου ή των εργαλείων που χρησιμοποιήθηκαν σ' αυτή την κρίση.
Τζόζεφ Στίγκλιτς:
Στις Ηνωμένες Πολιτείες βλέπουμε ότι επαναθεωρούν την κατάσταση. Για παράδειγμα, η βιομηχανική πολιτική αντιμετωπιζόταν ως κάτι στο οποίο δεν έπρεπε να εμπλέκεται το κράτος, τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες, όσο και στην Ευρώπη. Σε διακομματική βάση, ψηφίσαμε ένα πολύ μεγάλο νομοσχέδιο για τη βιομηχανική πολιτική και την ενίσχυση της έρευνας, που θα μας κάνει πιο ανταγωνιστικούς. Ήταν μια μεγάλη αλλαγή που έγινε μέσα σε μια μέρα. Ο κόσμος δεν έχει ασχοληθεί πολύ μ' αυτό, αλλά είναι μια τεράστια αλλαγή πολιτικής. Η επιτυχία που έχουμε στην μείωση της παιδικής φτώχειας είναι επίσης μια μεγάλη νίκη. Κατά τη διάρκεια της θητείας Τραμπ, μειώθηκε η φορολογία των δισεκατομμυριούχων και των εταιριών. Υπάρχει τώρα αλλαγή 180 μοιρών στο συγκεκριμένο θέμα. Οφείλουμε να εστιάσουμε στην πλειοψηφία των Αμερικανών πολιτών, όχι στους δισεκατομμυριούχους μας.
Έφη Κουτσοκώστα, Euronews:
Πιστεύετε ότι αυτές οι νέες προτεραιότητες θα εφαρμοστούν και στην Ευρώπη;
Τζόζεφ Στίγκλιτς:
Ναι! Έτσι πιστεύω. Η πανδημία ανέδειξε και επιδείνωσε τις ανισότητες της κοινωνίας μας. Είδαμε ότι οι αλυσίδες εφοδιασμού δεν ήταν ανθεκτικές. Η αγορά για άλλη μια φορά δεν είχε κάνει, όσα χρειαζόταν. Ο κόσμος συνειδητοποίησε λοιπόν ότι έχουμε ανάγκη από μια νέα ισορροπία στην οικονομία μας. Αυτό που μερικές φορές αποκαλούμε νεοφιλελεύθερη ιδεολογία που έχει επικρατήσει τα τελευταία 40 χρόνια, δεν έχει υπηρετήσει καλά την κοινωνία μας και χρειάζεται να την επαναθεωρήσουμε.
Έφη Κουτσοκώστα, Euronews:
Βλέπετε το κράτος να έχει μεγαλύτερο ρόλο στο εγγύς μέλλον;
Τζόζεφ Στίγκλιτς:
Ναι το βλέπω. Θα έχει πολλαπλό ρόλο. Θα υπάρχει κρατική παρέμβαση. Εάν δεν πεθάνουμε από την κλιματική αλλαγή, θα χρειαστούμε καλύτερη προστασία για τους εργαζόμενους, εργατική νομοθεσία, νόμους για τα μονοπώλια. Θα χρειαστούμε όμως και δημόσιες επενδύσεις. Υπάρχει έλλειψη επενδύσεων, ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και στην Ευρώπη. Ελπίζω αυτό να διορθωθεί στο μέλλον.
Συνέντευξη με τον πρώην Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Μόντι
Έφη Κουτσοκώστα, Euronews:
Καθηγητά Μόντι, σας ευχαριστώ πολύ που είστε μαζί μας. Θα ήθελα να ξεκινήσουμε με την ανάκαμψη από την πανδημία και την κρίση του κορονοϊού. Όλα συνηγορούν ότι επιστρέφουμε στην ανάπτυξη στην Ευρώπη. Πόσο βιώσιμη είναι αυτή η ανάπτυξη για τον καθένα;
Μάριο Μόντι:
Αυτή η ανάπτυξη τροφοδοτείται από την τεράστια νομισματική, οικονομική και φορολογική στήριξη που παρέχεται στην Ευρώπη σε επίπεδο Ε.Ε. και από την κάθε χώρα ξεχωριστά. Θα είναι βιώσιμος αυτός ο δρόμος; Όχι τόσο πολύ. Αυτό που θα είναι σίγουρα κρίσιμο για τη βιωσιμότητα της ανάκαμψης, θα είναι οι μεταρρυθμίσεις που προτείνει η Ε.Ε. να υιοθετήσουν τα κράτη μέλη, οι οποίες συνοδεύουν αυτά τα τεράστια ποσά από τα ταμεία. Είναι μια τεράστια πρόκληση, γιατί κανονικά οι δομικές μεταρρυθμίσεις, η Ελλάδα και η Ιταλία το γνωρίζουν, γίνονται όταν μια χώρα είναι στο χείλος της καταστροφής, κάτι που δεν συμβαίνει στην παρούσα φάση. Οι χώρες χρηματοδοτούνται για να κάνουν μεταρρυθμίσεις. Ανάλογα με το βαθμό που αυτές οι μεταρρυθμίσεις εφαρμοστούν αποτελεσματικά, θα υπάρξει βιωσιμότητα της ανάπτυξης.
Έφη Κουτσοκώστα, Euronews:
Κοιτώντας μπροστά στην εποχή μετά την πανδημία, τι οικονομική πολιτική πρέπει να εφαρμόσουν σήμερα οι κυβερνήσεις για να αλλάξουν την εικόνα της οικονομίας;
Μάριο Μόντι:
Δεν πιστεύω ότι η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει εντελώς το οικονομικό της μοντέλο. Υπάρχουν κάποιες αρχές σ' αυτό. Ας τις πούμε κοινωνική οικονομία της αγοράς. Τις θεωρώ γερές. Το βλέπουμε αυτό σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα. Το πρόβλημα είναι πώς αρθρώνουμε τις κοινωνικές οικονομίες της αγοράς, ώστε να υπάρχουν ταυτόχρονα, καλύτερες κοινωνικές αγορές με πιο εύρυθμη λειτουργία, χωρίς να είναι η μια σε σύγκρουση με την άλλη. Αυτό που έκανε όμως η Ε.Ε, όταν ξέσπασε η πανδημία ήταν να αναστείλει τα βασικά όργανα της ευρωπαϊκής πολιτικής, τους κανόνες που αφορούν την κρατική βοήθεια, τον ανταγωνισμό, τη φορολογία, το σύμφωνο σταθερότητας και τον τρόπο που εκτελείται η νομισματική πολιτική από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Θα έχουμε περιθώριο περίπου ένα χρόνο να ανασυνταχθούμε, γιατί η Ευρώπη δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς ένα πλαίσιο κανόνων.
Έφη Κουτσοκώστα, Euronews:
Τελικά, βλέπετε να αποκτά σημαντικότερο ρόλο το κράτος;
Μάριο Μόντι:
Η τάση που πάει πίσω στην εποχή Ρέιγκαν – Θάτσερ για ολοένα και λιγότερο κράτος έχει πιθανώς εξαφανιστεί. Από την άλλη πλευρά, τα κράτη μας δεν θα μπορέσουν να επιβιώσουν, έχοντας ξανά τεράστια ελλείμματα στο διηνεκές. Είναι λοιπόν σημαντικό να έχουν έναν πιο κομβικό ρόλο στην δημόσια πολιτική. Αυτή όμως πρέπει να ασκείται με μεθόδους που δεν προσθέτουν οικονομικά βάρη στην κυβέρνηση και στο κράτος.
Πηγή: https://gr.euronews.com/
Ακολουθήστε το 
