Εκφράσεις ποδοσφαιρικές και τι σημαίνει η καθεμιά
Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης
Είναι αλήθεια ότι οι περισσότερες γυναίκες δεν συγκινούνται ιδιαίτερα από το ποδόσφαιρο, αν και τα τελευταία χρόνια εμφανίστηκαν και γυναικείες ποδοσφαιρικές ομάδες και διοργανώνονται και γυναικεία πρωταθλήματα.
Οι γυναίκες λοιπόν, αλλά και πολλοί άντρες, έχουν καμιά φορά άγνοια ή απορίες όταν ακούν λέξεις όπως οφ σάιντ , κόρνερ, τάκλιν, κλπ.
Παραθέτουμε μερικές από τις πιο συνηθισμένες ποδοσφαιρικές λέξεις και εκφράσεις.
Αλλαγή, ρεζέρβα
Παίκτης αναπληρωματικός, που κατά τη διάρκεια του αγώνα μπαίνει μέσα στον αγωνιστικό χώρο για να αντικαταστήσει άλλον συμπαίκτη του, που τραυματίστηκε, κουράστηκε κλπ.
Ανάποδο Ψαλίδι
Απογείωση ποδοσφαιριστή ζογκλέρ που ανάποδα με το τέρμα κάνει ψαλίδι τα πόδια του και σουτάρει στην αντίπαλη εστία.
Αργοκάραβο
ο αργός παίκτης, αυτός που δεν τρέχει πολύ ή είναι απροπόνητος και δεν μπορεί να πάρει τα πόδια του.
ΒΑΡ
Τηλεόραση που καταγράφει όλον τον αγώνα και την οποία συμβουλεύεται ο διαιτητής όταν η φάση (για φάουλ, οφσάιντ κλπ.) είναι αμφισβητούμενη.
Βόιδι: Επιθετικός απαξιωτικός προσδιορισμός είτε για ποδοσφαιριστή, είτε για διαιτητή είτε για επόπτη.
Βοηθός
Ο λάινσμαν ή αλλιώς επόπτης γραμμών. Αυτός που δέχεται τα περισσότερα βρισίδια, ιδιαίτερα όταν δεν σηκώνει τη σημαία του να σφυρίξει Οφσάιντ και μπει γκολ σε βάρος της ομάδας μας. Τα λεγόμενα «γαμοσταυρίδια», δηλαδή οι βρισιές που αναφέρονται συνήθως στο σπίτι, τη γυναίκα, και γενικά κάθε θηλυκό συγγενικό του πρόσωπο.
«Εδώ θα γίνει ο τάφος σας»
Ιαχή-απειλή οπαδών της τοπικής ομάδας προς τους οπαδούς της φιλοξενούμενης ομάδας εάν τολμήσουν να ζητωκραυγάσουν και να εμψυχώσουν τους παίκτες της ομάδας τους.
Βύσμα
Αρχικά ο όρος χρησιμοποιήθηκε στο στρατό, και σήμαινε κάποιον που έχει «μέσον» για ευνοϊκή μεταχείριση, μετάθεση κλπ. και μεταφέρθηκε στη συνέχεια στα γήπεδα. Σημαίνει ότι ο Πρόεδρος της ομάδας έχει γνωριμίες και την εύνοια πολιτικών και άλλων υψηλά ιστάμενων παραγόντων.
Γκολάρα
Το υπέροχο και θεαματικό γκολ.
Γάτος, αίλουρος
Ο τερματοφύλακα που είναι ικανός να αποκρούσει και να αποσοβήσει όλα τα γκολ, ιδιαίτερα το πέναλτι.
Γιόμα
Σέντρα απελπισίας, με σκοπό να «γεμίσει» (γιομίσει) η αντίπαλη περιοχή και η μπάλα να πάει σε κεφάλι παίκτη μας για να σκοράρει.
Είναι πελάτης
Η αντίπαλη ομάδα η οποία συνήθως χάνει στις αναμετρήσεις με τη δική μας
Ελεύθερο χτύπημα.
Μπαλιά με την οποία ξαναρχίζει το παιχνίδι έπειτα από άουτ, φάουλ, οφσάιντ ή άλλη παράβαση. Στο άμεσο ελεύθερο χτύπημα επιτρέπεται απευθείας σουτ για γκολ, στο έμμεσο όχι.
Επιτάφιος
Ο ακίνητος σέντερ-φορ, με χαρακτηριστική φράση «πιο αργός από τον επιτάφιο». Συνώνυμα «πιο αργός κι από το replay»
Εκκλησία
Χαρακτηρίζει το γήπεδο, όταν απουσιάζουν οι έντονες φασαρίες, το σπάσιμο καθισμάτων, οι βρισιές και άλλα τέτοια.
Έφερε το παιχνίδι στα ίσια
Σημείωσε τέρμα και ισοφάρισε το σκορ.
Η μπάλα πήγε στα περιστέρια
Όταν κάποιος σουτάρει και αντί να στείλει τη μπάλα ίσια προς την αντίπαλη εστία, αυτή πηγαίνει πολύ ψηλά, ακόμα και έξω από ο γήπεδο και στα περιστέρια που πετούν στον ουρανό.
Ήρωας
Ο τερματοφύλακας που έπιασε πέναλτι, ο σέντερ-μπακ που έβγαλε τον αγώνα με ματωμένο κεφάλι κ.ά.
Κεφαλιά Ψαράκι
Οριζοντίωση ποδοσφαιριστή για κεφαλιά συνοδευόμενο συνήθως με μάσημα γρασιδιού όταν πέφτει στο χορτάρι του γηπέδου.
Κατσαρόλι
Το κύπελλο
Κίτρινη κάρτα, κόκκινη κάρτα
Μικρό τετράγωνο χαρτάκι το οποίο σηκώνει ψηλά ο διαιτητής και το δείχνει σε έναν ποδοσφαιριστή όταν αυτός κάνει ένα σκληρό και επικίνδυνο μαρκάρισμα σε αντίπαλο. Η κίτρινη είναι προειδοποιητική, η κόκκινη σημαίνει αποβολή από το παιχνίδι.
Κωλόφαρδος
Ο παίκτης που βάζει γκολ από σπόντα. Ο τερματοφύλακας που βλέπει τα δοκάρια να τον σώζουν. Ο προπονητής που έχει γλιτώσει την απόλυση δέκα φορές. Γενικά αυτός που πάει σύμφωνα με το ρητό «αν έχεις τύχη διάβαινε και ριζικό περπάτει»…
Κοντρολάρει
Σταματά την πορεία της μπάλας με κάποιο μέρος του σώματος, με σκοπό να την ελέγξει.
Κούπα
Το κύπελλο, το τρόπαιο, αυτό που όταν το σηκώνεις όλοι σε ζηλεύουν.
Μπαλάκι
Χαϊδευτικά το γκολ. Παράδειγμα, «του πέταξε δύο μπαλάκια» ή αλλιώς «έφαγε δυο μπαλάκια και προσπαθεί να τα χωνέψει».
Μαρκάρει
Ακολουθεί έναν αντίπαλο παίκτη διαρκώς για να μην τον αφήσει να πάρει την μπάλα.
Μπαλιά τρύπα
Μια πάσα που γίνεται στην επίθεση προς το χώρο πίσω από τους αμυντικούς.
Μηχανάκι
Χαρακτηρισμός για έναν ποδοσφαιριστή που τρέχει συνέχεια πάνω-κάτω, σε άμυνα και επίθεση και βοηθάει όλους τους συμπαίκτες του.
Μύτο
Δυνατό σουτ με την μύτη τού παπουτσιού
Ντουλάπα
Χαρακτηρισμός που προσδιορίζει τα σωματικά προσόντα ενός αμυντικού, σωματώδης. “Σκέτη ντουλάπα”.
Ναός
Το γήπεδο της κάθε ομάδας.
Ο άρχοντας του αγώνα
Είναι ο διαιτητής, διότι αυτός αποφασίζει για τα πάντα.
Ο δικέφαλος του βορρά και του νότου
Ο ΠΑΟΚ και η ΑΕΚ αντίστοιχα, που έχουν για σήμα τους έναν δικέφαλο αετό.
Ο νόμος του ποδοσφαίρου
Όταν μια ομάδα προσπαθεί να βάλει γκολ αλλά δεν τα καταφέρνει και είναι άτυχη στο τελικό σουτ, τότε πολύ συχνά δέχεται αυτή το γκολ.
Ο πάγκος
Οι αναπληρωματικοί παίκτες που κάθονται και περιμένουν να απίξουν.
Οβίδα
Τα πολύ δυνατά σουτ.
Παίζει θέατρο
Προσποιείται πως τον έριξαν κάτω ή τον χτύπησαν προσπαθώντας έτσι να κερδίσει φάουλ ή πέναλτι. π.χ. “έφαγε κάρτα για θέατρο” δηλ. ο διαιτητής χρέωσε κίτρινη κάρτα επειδή αντιλήφθηκε πως ο παίχτης προσπαθούσε να τον ξεγελάσει.
Παράγκα
Το «παρασκήνιο» εκεί που «μαγειρεύονται» οι διαιτησίες.
Παρτάλι
Έκφραση για τον άμπαλο, τον ανίδεο από μπάλα.
Πλεονέκτημα
Ο διαιτητής δεν σφυρίζει φάουλ επειδή η ομάδα που θα το κέρδιζε ωφελείται πιο πολύ από τη συνέχιση του παιχνιδιού.
Πλονζόν
Η εκτίναξη και το πέσιμο του τερματοφύλακα για απόκρουση.
Πόρνη
Χαρακτηρισμός της μπάλας όταν παρά τις προσπάθειες δεν θέλει να μπει στα δίχτυα.αλλά αποκρούεται ή φεύγει έξω άουτ.
Πήγε στο γάμα, στο παραθυράκι
Όταν η μπάλα ύστερα από σουτ επιθετικού καταλήγει στα δίχτυα αφού περάσει εσωτερικά από την συμβολή του κάθετου και του οριζόντιου δοκαριού, εκεί όπου είναι πολύ δύσκολο9 να αποκρούσει ο τερματοφύλακας.
Πουλημένος, τα άρπαξε
Στοχεύει κυρίως τον διαιτητή, όταν πάρει μια απόφαση με την οποία οι φίλαθλοι διαφωνούν. Υπονοείται ότι έχει πάρει μίζα και δωροδοκήθηκε.
Πούλησε τη μπάλα
Έδωσε κατά λάθος και χωρίς ιδιαίτερη πίεση την μπάλα σε αντίπαλο παίχτη.
Ρουφιάνα
Μπάλα που από ατυχία δεν μπαίνει στα δίχτυα. Συνώνυμο: Πόρνη.
Ρόμβος
Σύστημα ανάπτυξης της ομάδας. “Παίζουμε με ρόμβο” καθώς οι ποδοσφαιριστές σχηματίζουν αυτό το σχήμα μέσα στο γήπεδο.
Στημένη φάση
Φάουλ ή κόρνερ που εκτελείται οργανωμένα από καλή θέση έξω από την αντίπαλη εστία με καλές πιθανότητες να δώσει γκολ.
Σύστημα
Η διάταξη των παικτών στο γήπεδο και ο τρόπος που παίζει η ομάδα με βάση τους αριθμούς αμυντικών, μεσαίων και επιθετικών.
Για παράδειγμα, 4-2-4, 3-4-3 κ.ά.
Στα 11 βήματα. Η άσπρη βούλα
Η απόσταση από την εστία, από όπου θα χτυπηθεί ένα πέναλτι
Κάνουν τείχος
Αμυνόμενοι παίκτες που στήνονται σε απόσταση 9 βημάτων από εκεί που ο επιτιθέμενος παίκτης θα σουτάρει ένα φάουλ, για να του κλείσουν τη θέα προς την εστία και γενικά να τον εμποδίσουν να σκοράρει.
Το κοράκι
Ο διαιτητής, διότι συχνά είναι ντυμένος με μαύρη στολή
Το τριφύλλι
Η ομάδα του Παναθηναϊκού, που έχει για σήμα το τριφύλλι
Τον ψώνισε
Όταν ο παίκτης εκτελεί ένα πέναλτι και στέλνει τη μπάλα στην αντίθετη πλευρά από εκείνη που πέφτει για να αποκρούσει ο τερματοφύλακας.
Παλτό, ταγάρι
Εκείνος ο παίκτης που δεν έχει ιδέα από το άθλημα ή είναι δυσκίνητος και χωρίς δυνάμεις.
Τρίμπαλο
Παιχνίδι στο οποίο μπαίνουν τρία γκολ, ένα ωραιότατο 3-0 που ενθουσιάζουν τους πιστούς της εξέδρας. Λέγεται και χατ-τρικ όταν και τα τρία γκολ τα βάλει ο ίδιος ποδοσφαιριστής.
Τακουνάκι
Το χτύπημα με το πίσω μέρος του ποδιού. Θεαματική ενέργεια.
Χασομέρια
Οι καθυστερήσεις. Ο επιπλέον ή πρόσθετος χρόνος που δείχνει ο 4ος διαιτητής όταν λήξουν τα 90 λεπτά του κανονικού αγώνα, επειδή στην κανονική διάρκεια το ματς διακόπηκε για να γίνουν αλλαγές, για παροχή βοήθειας σε τραυματισμένο παίκτη κλπ.
Να θυμόμαστε ακόμα ότι το ποδόσφαιρο είναι επινόηση των Άγγλων, οι οποίοι έδωσαν και την σχετική ορολογία:
Goal – τέρμα, σκοπός
Goal keeper – τερματοφύλακας
Out – έξω, έξω από την εστία
Shoot – πυροβολώ, σουτάρω
Corner – γωνία
Linesman – άνθρωπος (επόπτης) γραμμών
Referee – διαιτητής
Half – μισό, μεσαίο
Back – πίσω, αμυντικός
Penalty – τιμωρία, ποινή
Off-side – πέρα, πίσω από τη γραμμή
Fault – σφάλμα
Ball – μπάλα
