Του Γιάννη Κορομήλη
Β΄. Με τον Αμερικανό Ναύαρχο Jim Stockdale εμείς οι Νεοέλληνες έχουμε κάτι κοινό και αρκετές διαφορές. Το κοινό: Αιχμάλωτος αυτός των Βιετκόνγκ, έγκλειστος στο, κατ΄ ευφημισμόν, «Hanoi Hilton», για οκτώ ολόκληρα χρόνια, «αιχμάλωτοι» κι εμείς των θεσμών (όπως ονομάζουνε τώρα τους δανειστές μας), για οκτώ – ως τώρα- χρόνια κι εμείς. Σίγουρα δεν είναι το ίδιο ακριβώς πράγμα. Εκείνος, πιθανώς να υπόφερε περισσότερο. Αλλά κι εμείς, όπως και να το δει κανείς δεν υποφέρουμε λίγο. Πάντως ούτε κι εκείνος ούτε κι εμείς ξέρουμε το τέλος των βασάνων και της ταλαιπωρίας μας.
Όσο για διαφορές, πολλές. Ο Ναύαρχος είχε μια ακλόνητη και σταθερή – παντελώς ανεξάρτητη από τις κάθε φορά συνθήκες- πίστη. Πίστευε ακράδαντα, όσο κι αν τα γεγονότα υπαγόρευαν το αντίθετο, ότι τελικά ό,τι και να γίνει θα γλυτώσει, θα απελευθερωθεί και θα γυρίσει ζωντανός στην οικογένεια του και στην πατρίδα του. Εμείς σ΄αυτό το σημείο πάσχουμε. Όχι πως δεν πιστεύουμε καθόλου. Μα είναι η πίστη μας «ψεύτρα, παιχνιδιάρα, κι άστατη, σ΄όλα γυναίκα», που έγραψε κι ο ποιητής. Και βγάλαμε τις ελπίδες μας στο εκάστοτε προεκλογικό παζάρι. Σε ένα είδος πλειοδοτικό πλειστηριασμό. Τις εμπιστευτήκανε σ΄όποιον μας έταξε περισσότερα.
Όχι πως οι πιο «αργασμένοι» από μας δεν ξέραμε τη γνωστή ρήση «ψήφισε στις εκλογές, αυτόν που σου τάζει τα λιγότερα, θα απογοητευτείς λιγότερο». Ξέραμε σίγουρα, Όμως βλέποντας τα πάντα μέσα από τα εγωιστικά, τα προσωπικά μας γυαλιά κι έχοντας μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μας πιστεύαμε ότι θα ξεγελάσει ο τα πάντα στους πάντες υποσχόμενος πολιτικός όλους τους άλλους εκτός από μας. Γιατί; Μα εμείς είμαστε πιο έξυπνοι, πιο κολλητοί, και πιο τυχεροί. Και το παράδοξο μ έμάς ότι πολλές φορές την «πατήσαμε», πέσαμε έξω στους λογαριασμούς μας, αλλά μυαλό, δεν βάλαμε – ως τώρα τουλάχιστον-. «Λαέ μου ευκολόπιστε και πάντα προδομένε», όπως μας είπε κι ο Διον. Σολομός.
Την οποία πίστη μας λοιπόν την χαρίσαμε σε ψευδοπροφήτες, κι ας μας είχε προειδοποιήσει ο Θεάνθρωπος. Μικρούς ανίκανους και λίγους σε σχέση με τις απαιτήσεις των καιρών. Δεν πιστέψαμε. Κι ούτε τώρα μετά τόσα χρόνια, τα λάθη και τόσα πάθη, πιστεύουμε στους εαυτούς μας, ως άτομα και ως λαός. Κι όμως κι ο Χριστός μας το είπε, κι ο Σωκράτης, κι ο Βίκτωρ Φράνκλ, κι ο Στοκντέιλ και άλλοι. Ο τελευταίος – μια και περί αυτού ο λόγος- μάλιστα ήταν κατηγορηματικός: «Δεν πρέπει – έλεγε- δεν επιτρέπεται ποτέ να χάσεις την πίστη ότι τελικά θα δικαιωθείς, θα επικρατήσεις…»
Καταφανώς μιλούσε, για πίστη προσωπική, για τον καθένα και καθόλου για πίστη όλων αφημένη στα πόδια των εκάστοτε λαοπλάνων και κατεργάρηδων. Μιλούσε για πραγματική πίστη κι όχι για συνεπαγόμενα μιας πολυδιαφημισμένης αβάσιμης αισιοδοξίας που μας απαλλάσσει από το άγχος και τις ευθύνες. Ο Στοκντέιλ όταν ρωτήθηκε ποιοι από τους συναδέλφους αιχμαλώτους – ένοικους του Hamoi Hilton δεν τα κατάφεραν να βγουν ζωντανοί απ΄αυτό απάντησε: «Η απάντηση είναι εύκολη», είπε. «Οι αισιόδοξοι».(!). Αυτοί που έλεγαν: θα γυρίσουμε στην πατρίδα μέχρι τα Χριστούγεννα. Και τα Χριστούγεννα πέρναγαν. Μετά έλεγαν: θα γυρίσουμε πριν απ΄το Πάσχα. Αλλά, και το Πάσχα έφευγε κι εκείνοι όχι. Μετά έλεγαν την Ημέρα των Ευχαριστιών, κι ύστερα ξανά για τα Χριστούγεννα. Τελικά πέθαιναν από μαράζι».
Καταλαβαίνετε πόσο κακό κάνει το να μπερδεύει κανείς τις γιορτές με τη λύση των προβλημάτων του από… αισιοδοξία. Τι σχέση έχει «ο φάντης με το ρετσινόλαδο»; Ο γνωστός γιατρός Άλμπερτ Σβάιτσερ έλεγε χαρακτηριστικά: «Οι απαισιόδοξοι βλέπουν όλα τα φανάρια κόκκινα. Οι αισιόδοξοι όλα πράσινα. Οι συνετοί πάσχουν από αχρωματοψία». Το δίδαγμα προφανές.
Συνεχίζεται
