Καθώς το έτος, κατά το οποίο οφείλαμε να γιορτάσουμε πανηγυρικά την 200ή επέτειο από την έναρξη του αγώνα των προγόνων μας για ελευθερία, βαίνει προς το τέλος του καλό είναι να κάνουμε αποτίμηση των συμβάντων. Αυτά ερμηνεύθηκαν κατά το παρελθόν με πολλούς τρόπους με βάση ιδεολογίες και ιδεοληψίες, σήμερα όμως επιχειρείται κάτι πολύ πιο επικίνδυνο: Η δυσφήμιση και απαξίωση των πρωταγωνιστών της εποποιίας και μέσω αυτών και του αγώνα τους.
Ένα σημαντικό ερώτημα που πρέπει να μας απασχολεί σοβαρά είναι: Ελευθερωθήκαμε ή μας απελευθέρωσαν; Το εθνικό φιλότιμο μας ωθεί να αποδεχόμαστε το πρώτο προβάλλοντας τους ποταμούς των αιμάτων που έχυσαν οι επαναστάτες, μάχιμοι και άμαχοι, στον αγώνα για την εθνική ανεξαρτησία. Οι «μηδίζοντες» αποδομητές της ιστορίας διατυμπανίζουν με περισσή καύχηση ότι μας απελευθέρωσαν οι ισχυροί της τότε εποχής και γι’ αυτό πρέπει να εκδηλώνουμε αιώνια ευγνωμοσύνη προς τους απελευθερωτές μας. Ποια είναι η αλήθεια; Ο εθνικός μας ποιητής τόνισε ότι εθνικό είναι ό,τι είναι αληθινό. Και το έθνος πρέπει να πορεύεται με πυξίδα την αλήθεια.
Όσο και να μας πονά, πρέπει να δεχθούμε ότι μας δώρισαν την ελευθερία και δεν την αποκτήσαμε, παρά τον τρομακτικά αιματηρό αγώνα των προγόνων μας. Δωρίζεται όμως η ελευθερία; Ποτέ. Ο ελευθερωτής είναι απλά ο νέος δυνάστης σε κάθε εποχή. Κανένας ισχυρός δεν ονειρεύτηκε αγώνα απελευθερωτικό καταδυναστευομένων λαών. Την επέκταση της ηγεμονίας του ονειρεύονταν και εξακολουθούν να ονειρεύονται οι ισχυροί. Βέβαια τίθεται αφελώς το ερώτημα: Δεν σχηματίστηκε με διεθνείς συνθήκες ανεξάρτητο ελληνικό κράτος; Η αφέλεια δεν είναι αρετή, πολύ περισσότερο χριστιανική αρετή. Βεβαίως και δεν σχηματίστηκε ανεξάρτητο ελληνικό κράτος ούτε απέκτησε μεταγενέστερα την ανεξαρτησία του. Ας εξετάσουμε τα συμβάντα με τη σειρά.
Με την έναρξη της επανάστασης βλάστησαν τα σπέρματα της προαιώνιας κατάρας της φυλής μας, της διχόνοιας, που κρατάει ένα σκήπτρο δολερή (Σολωμός). Πέρα από τις αντιπαραθέσεις μεταξύ οπλαρχηγών και προκρίτων εκδηλώθηκαν και οι άλλες, φερμένες από την ελληνική διασπορά, με το σχηματισμό φατριών, που υπηρετούσαν τα συμφέροντα των ισχυρών, ιδίως της Αγγλίας (Μαυροκορδάτος, Κουντουριώτες) και Γαλλίας (Κωλέτης). Αυτά μας οδήγησαν στους εμφυλίους πολέμους, που έφεραν την επανάσταση στο χείλος του γκρεμού, παρά την σαφή ανικανότητα της οθωμανικής αυτοκρατορίας να την καταπνίξει. Η σαφής επικράτηση της αγγλόφιλης φατρίας, η οποία ενέχεται για τη σύναψη καταστροφικών δανείων, τα οποία κατασπαταλήθηκαν, οδήγησε σταδιακά στην πρόσδεση των επαναστατών στο άρμα της Αγγλίας, αν και αυτή δεν έπαψε να στηρίζει προκλητικά τον σουλτάνο.
Πολλά έχουν λεχθεί και γραφεί για τον ανύπαρκτο αγγλικό φιλελληνισμό, ενώ αποσιωπάται η αναγκαστική συμφωνία προμήθειας εξοπλισμού στην Αγγλία, που όμως δεν παραδόθηκε ποτέ, αν και την επίβλεψη είχε ο ακριβοπληρωμένος «φιλέλλην» ναύαρχος Κόχραν, που τον αποδέχθηκαν αργότερα οι επαναστάτες ως αρχηγό του στόλου, όπως και τον άλλο «φιλέλληνα» τον στρατηγό Τσώρτς ως αρχηγό του στρατού ξηράς, παραμερίζοντας Μιαούλη και Κολοκοτρώνη – Καραϊσκάκη αντίστοιχα. Η πρόσδεση στο αγγλικό άρμα σταθεροποιήθηκε με την «Πράξη υποτέλειας», κείμενο που συντάχθηκε από την αγγλική διοίκηση της υπόδουλης στους Άγγλους Επτανήσου και υπογράφηκε από το σύνολο σχεδόν των επαναστατών, οπλαρχηγών, προκρίτων και πολιτικών με ελάχιστες εξαιρέσεις κάποιων της γαλλικής φατρίας και λιγότερους της ρωσικής (Δημήτριος Υψηλάντης). Θεωρήθηκε εκείνη η κίνηση ως άκρως αναγκαία, καθώς το στράτευμα του Ιμπραήμ ρήμαζε την Πελοπόννησο και οι επαναστάτες, αποκαμωμένοι από τον εμφύλιο, αδυνατούσαν να τον αντιμετωπίσουν. Ακολούθησε το «Πρωτόκολλο της Πετρούπολης», σύμφωνα με το οποίο και η Ρωσία αποδέχθηκε να αναλάβει η Αγγλία μεσολαβητική πρωτοβουλία μεταξύ Πύλης και επαναστατών, οι οποίοι όμως είχαν δεθεί χειροπόδαρα με αποφάσεις της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης, που διακόπηκε με το άγγελμα της άκρως αιματηρής εξόδου των ελευθέρων πολιορκημένων του Μεσολογγίου! Είχαν προλάβει πάντως οι «εθνοπατέρες» σ’ εκείνη να αυτοκαταργηθούν μετονομάζοντας την Κυβέρνηση σε Επιτροπή, αποδεχόμενοι παράλληλα τους όρους των συναφθέντων δανείων, ορίζοντας άλλη Επιτροπή για διαπραγμάτευση με τους Άγγλους, εθνικοποιώντας εκ νέου τη γη που είχε εκποιηθεί (ίσως για να υποθηκευθεί στους δανειστές) και ψηφίζοντας υπέρ αποζημιώσεων εκείνων, που είχαν προσφέρει όντως μέχρι τότε στον αγώνα. Δεν είχε απομείνει χρόνος να σκεφθούν τις χήρες και τα ορφανά του αγώνα!
Και ο Ιμπραήμ, μετά την πτώση του Μεσολογγίου συνέχισε να ρημάζει την Πελοπόννησο, ενώ ο Κιουταχής πορεύθηκε προς την Ανατολική Στερεά. Άργησε πολύ να ληφθεί η απόφαση παρέμβασης των ισχυρών για να τεθεί τέλος στις λεηλασίες, τις σφαγές και τους εξανδραποδισμούς. Ας μετρήσουμε τον χρόνο από τον Φεβρουάριο του 1825 μέχρι τον Οκτώβριο του 1827 (ναυμαχία του Ναβαρίνου). Και ούτε τότε αποχώρησαν τα εχθρικά στρατεύματα από την Πελοπόννησο και τη Στερεά. Και ο εκλεγμένος από την Γ΄ εθνοσυνέλευση πρώτος κυβερνήτης της χώρας, ο Ιωάννης Καποδίστριας, έδινε μάχες σε διπλωματικό επίπεδο για την επέκταση των συνόρων της χώρας, ενώ ο Δημήτριος Υψηλάντης επιχειρούσε στη Στερεά Ελλάδα, για την απώθηση των στρατευμάτων των Οθωμανών. Η πονηρή Αγγλία «τιμώρησε» τον ναύαρχό της Κόδρικτον, για υπέρβαση αρμοδιοτήτων, ώστε να εξευμενίσει την Πύλη. Ο Γάλλος στρατηγός Μαιζόν παρέταξε άγημα προς απόδοση τιμών στον αποχωρούντα Ιμπραήμ, ώστε να εξευμενίσει η Γαλλία τον Μωχάμετ Άλη. Τελικά το 1830 φαίνεται να ελευθερωθήκαμε.
Η αρχική προσπάθεια να μας φέρουν τη βασιλεία, δεν ευοδώθηκε. Παρέμεινε κυβερνήτης ο πανάξιος Καποδίστριας, ο κορυφαίος της ευρωπαϊκής διπλωματίας, ο άκρως ανιδιοτελής και πρόσφατα χαρακτηρισθείς δικτάτορας από μέλος της άχρωμης και άοσμης κυβερνητικής Επιτροπής εορτασμού ενός άκαπνου 21! Και άρχισε ευθύς άγρια αντιπολίτευση από τα όργανα των φατριών, αγγλόφιλης και γαλλόφιλης, αλλά και από τον Κοραή, κατά του φωτισμένου κυβερνήτη, που είχε δηλώσει ότι κατέβαινε στην ερειπωμένη πατρίδα, για να θυσιαστεί. Και θυσιάστηκε. Γνωρίζουμε τους δολοφόνους. Υπάρχουν όμως και ηθικοί αυτουργοί της δολοφονίας, που θεωρητικά παραμένουν άγνωστοι, επειδή ο φάκελος της δολοφονίας που είχε σχηματισθεί στα αγγλικά αρχεία παραμένει επτασφράγιστος! Γιατί άραγε; Μπορούν να απαντήσουν οι εγκωμιαστές των «ελευθερωτών» μας;
Ακολούθησε η επιβολή βασιλείας, με βασιλιά ξένου δυναστικού οίκου. Αλλά καθώς και εκείνος δεν υπήρξε υποχείριο των Άγγλων «προστατών» μας, πολύ εύκολα τον παραμέρισαν, με δική μας πρωτοβουλία, για να εγκαταστήσουν τον εκλεκτό τους της δυναστείας Γλύξμπουργκ, «δωρίζοντάς» μας τα δικά μας Επτάνησα! Έκτοτε «απολαμβάνουμε» πλήρη εθνική ελευθερία και πλέον έχουμε καταστεί «ισότιμο» μέλος πολλών διεθνών οργανισμών! Και καλά κάποιοι έχουν επωφεληθεί τα πλείστα από την «σύμπραξη» στην επιβολή ξενοκρατίας, ο λαός όμως μέχρι πότε θα βαυκαλίζεται; Το τίμημα της άγνοιας της πνευματικής ελευθερίας ή της απαξίωσής της είναι πολύ οδυνηρό. Χωρίς προσωπικό αγώνα για την πνευματική ελευθερία, είναι συνήθης και τραγικά αποκοιμιστική η ψευδαίσθηση εθνικής και κοινωνικής ελευθερίας.
«ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ»
