Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των όρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.
Κ. Καβάφης
Το πρόσφατο αεροπορικό δυστύχημα με θύματα δύο αεροπόρους της πολεμικής μας αεροπορίας έδωσε αρκετή τροφή στα μέσα ενημέρωσης, προκάλεσε όμως και μεγάλη συγκίνηση στο Πανελλήνιο, έστω και για σύντομο χρονικό διάστημα, έστω και χωρίς βαθύτερο προβληματισμό με αφορμή το συμβάν.
Οι ιπτάμενοι της πολεμικής μας αεροπορίας, οι ίκαροι, που φέρουν το όνομα του μυθικού πρώτου θύματος στην προσπάθεια του ανθρώπου να κατακτήσει τους αιθέρες, του Ικάρου, είναι οι αφανείς υπερασπιστές της πατρίδας μας. Και ο μεν Ίκαρος υπήρξε θύμα της αλαζονείας του, καθώς παράκουσε τις οδηγίες του πατέρα του, του Δαιδάλου, και διέπραξε ὑβριν. Οι ίκαροι της αεροπορίας μας, σεμνοί στο έπακρον, αποφεύγουν, κατά κανόνα τη δημοσιότητα και στις κατά καιρούς σπάνιες συνεντεύξεις αποφεύγουν συστηματικά την αυτοπροβολή για το θαυμαστό έργο που επιτελούν.
Από τα καθημερινά δελτία ειδήσεων πληροφορούμαστε τον αριθμό παραβιάσεων του εναερίου μας χώρου από πολεμικά αεροσκάφη της γείτονος, τα οποία αναχαίτισαν τα δικά μας. Η περιγραφή είναι πολύ πιο λιτή από την περιγραφή «αναχαίτισης» επίθεσης αντίπαλης ομάδας σε ποδοσφαιρικό αγώνα. Οι «ήρωες» των γηπέδων φαντάζουν πιο λαμπροί στα μάτια μικρών και μεγάλων θαυμαστών. Χωρίς αεροπόρους μπορούμε να ζήσουμε, έστω και δούλοι! Χωρίς ινδάλματα του αθλητικού και καλλιτεχνικού χώρων μπορούμε;
Τί ωθεί τους νέους να επιλέξουν το επάγγελμα (κανείς δεν το αποκάλεσε ακόμη λειτούργημα) του χειριστού πολεμικούς αεροσκάφους. Ασφαλώς πρωτίστως ο νεανικός ιδεαλισμός σε συνδυασμό με την ροπή προς την περιπέτεια μέσω της νέας τεχνολογίας. Είναι οι πιλότοι μας το αντίστοιχο των επαγγελματιών οδηγών αυτοκινήτων αγώνων; Τους αδικεί ακόμη και να θέσουμε το ερώτημα. ΟΙ επαγγελματίες οδηγοί είναι ινδάλματα εκατομμυρίων οπαδών της ξέφρενης ταχύτητας και αδρότατα αμειβόμενοι. Σε αντίθεση οι ίκαροί μας είναι άγνωστοι πέρα από τον στενό κύκλο του περιβάλλοντός τους και αμειβόμενοι ως δημόσιοι υπάλληλοι, μακριά από τη διαπλοκή, που καθιστά πολλούς του πολιτικού και δημοσιοϋπαλληλικού χώρων «ήρωες» οικονομικών σκανδάλων!
Ακόμη και να δεχθούμε ότι οι νέοι μας δεν εισέρχονται στη σχολή Ικάρων έχοντας υπ’ όψη τους το ποίημα «Θερμοπύλες» του Καβάφη, ασφαλώς, μετέπειτα, αποκτούν τη συναίσθηση του φύλακα, όταν στην πράξη συνειδητοποιούν το χρέος που επωμίζονται. Κάποιοι «αφελείς» δημοσιογραφοι, «ήρωες» του πρωτείου της ενημέρωσης, κατά καιρούς θέτουν το ερώτημα σε πιλότους μας «Φοβάστε;», φέρνοντάς τους σε δύσκολη θέση. Να πουν «φοβόμαστε»; Ποιες οι επιπτώσεις στα αγαπημένα τους πρόσωπα, δεν το υποψιάζονται καν οι ζώντες την ελαφρότητα του «κλεινού ἀστεως»! Όλοι οι συγγενείς των ιπταμένων, γονείς, σύζυγοι, παιδιά, βεβαιότατα και φοβούνται, καθώς δεν περνούν αρκετά έτη, μέχρι να αναγγελθεί νέο δυστύχημα με νεκρούς.
Ασφαλώς και ανθρωπίνως φοβούνται οι ιπτάμενοί μας. Όμως υπάρχουν δύο θαυμαστής αποτελεσματικότητας καταπραϋντικά του φόβου. Το πρώτο είναι η αίσθηση του χρέους, το δεύτερο η δύναμη της θρησκευτικής πίστης. Αυτοί δεν χλευάζουν τα της πατροπαράδοτης πίστης. Ζητούν καθημερινά τη συμπαράσταση, κατά τις πτήσεις τους, του προστάτη τους αρχαγγέλου Μιχαήλ. Και εκεί στο νοτιότερο άκρο της χερσονήσου του Άθωνα, ένας μοναχός, ο Ιωσήφ, τους χαιρετά ανεμίζοντας τις σημαίες, ελληνική και βυζαντινή, ψελλίζοντας συνεχώς: «Να έχετε την ευχή μου, να γυρίσετε σώοι και νικητές». Και οι αεροπόροι μας χαμηλώνουν αρκετά, ώστε να είναι εμφανείς, και χαιρετούν τον γέροντα. Τί πολεμοχαρής μοναχός, ίσως αναλογισθούν κάποιοι ένθερμοι υποστηρικτές της αρρωστημένης ιδεολογίας του ειρηνισμού, δηλαδή της υποταγής άνευ όρων στους εκάστοτε ισχυρούς (pax romana, pax americana, pax germanica).
Μόνο εμείς δεν φοβούμαστε, βυθισμένοι στη καθησυχαστική βεβαιότητα, που μας προσφέρουν οι ασκούντες την εξουσία, οι δρέποντες δάφνες και εξασφαλίζοντες παχυλές αμοιβές, νόμιμες και μη! Βέβαια έρχονται και κάποιες ημέρες, που «δακρύβρεχτοι» παρουσιαστές της τηλεόρασης και του ραδιοφώνου υποχρεώνονται να πλέξουν το εγκώμιο των στρατευμένων μας, ιδιαίτερα των ιπταμένων. Και οι πολιτικοί μας διαβεβαιώνουν για το αξιόμαχο των ενόπλων δυνάμεων και χρησιμοποιούν και την απαγορευμένη στην καθημερινότητα λέξη: «Ενότητα». Τα λόγια τους όμως είναι ρηχά, φτιασιδωμένα για την περίσταση, δεν βγαίνουν από την καρδιά. Γι’ αυτό και πείθουν μόνο τους αφελείς. Και τη ρηχότητα, κατά την ημέρα του πανηγυρικού, υποτίθεται, εορτασμού, έρχεται να υπερβεί κατά πολύ ένα μήνυμα, που έρχεται από τους αιθέρες. Είναι το μήνυμα ενός ιπταμένου, που δεν αποζητά από μας ενθάρρυνση, αλλά μας ενθαρρύνει με τα θερμά λόγια της καρδιάς του. «Αδέλφια μου, Συνέλληνες, εμείς αγρυπνούμε, για να παραμένει η πατρίδα μας αδούλωτη. Δεν μας φοβίζει η ιταμή πρόκληση του εχθρού».
Θα μπορούσε βέβαια να προσθέσει και άλλα, όμως θα γινόταν μεμψίμοιρος και μικρός όπως οι πλείστοι από μας. Θα μπορούσε να αναφερθεί στις καθημερινές διαμάχες στη Βουλή σε εξευτελιστικά χαμηλό επίπεδο αντιπαράθεσης. Θα μπορούσε να αναφερθεί στο μεγάλο ενδιαφέρον, που δείχνουν οι πολιτικοί μας σε μικροομάδες δικαιωματιστών. Δεν γνωρίζω, αν θέτουν στις μεταξύ τους συζητήσεις ερωτήματα όπως: «Καλά, δεν είμαστε σύμμαχοι με την Τουρκία; Όταν μας έσυραν στο ΝΑΤΟ, δεν ζητήσαμε από τη «συμμαχία» τουλάχιστον την εγγύηση των εξ Ανατολής συνόρων μας; Είναι λύση να μη δοθούν στην Τουρκία τα νέα F-16 και τα F-35, που τελικά θα δοθούν; Ως πότε θα πιστεύουμε ότι οι ΗΠΑ αποτελούν εγγύηση για τη μη επίθεση από ανατολάς; Το προηγούμενο της Κύπρου δεν μας έγινε μάθημα; Ο φόνος του σμηναγού Ηλιάκη από Τούρκο πιλότο (2006), γιατί πέρασε απαρατήρητος σε επίπεδο «συμμαχίας»; Μήπως λόγω της δικής μας ενδοτικότητας;».
Όταν συμβεί δυστύχημα, οι πολιτικοί μας δηλώνουν συγκλονισμένοι. Όλοι προσέρχονται στις νεκρώσιμες ακολουθίες των ηρώων, μηδέ της διακοσμητικής προέδρου της Δημοκρατίας μας εξαιρουμένης. Τί άραγε να σκέφτονται όλοι αυτοί. Μήπως ανακουφίζουν στο ελάχιστο τους φέροντες βαθύτατο τον πόνο του αποχωρισμού, γονείς, σύζυγο, παιδιά. Ελαφρώνει στο ελάχιστο τον πόνο η παρουσία τους; Ίσως κάποια ημέρα ο πατέρας ενός μελλοντικού ήρωα να τολμήσει να τους ελέγξει, μήπως και τους συνετίσει λέγοντας: «Τί ήλθατε να κάνετε; Εκπροσωπείτε σεις την πατρίδα μας; Κάνετε λάθος. Την πατρίδα εκπροσωπούν τα παιδιά, που καθημερινά αντικρίζουν τον θάνατο, για να είστε εσείς άνετοι να διχάζετε τον λαό, για τον οποίο δεν νοιάζεστε στο ελάχιστο, υποταγμένοι στα ξένα συμφέροντα και με αποκλειστικό σκοπό την ικανοποίηση της φιλοδοξίας σας και της φιλαργυρίας σας. Ο γυιός μου είναι τώρα ένας ακόμη πρέσβυς της πατρίδας μας στον ουρανό».
Θα βρεθεί άραγε πατέρας;
«ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ»
