Του Γιάννη Κορομήλη
Πολύσημες, «πολυφορεμένες» και πολύταλαιπωρημένες οι δυο λέξεις του τίτλου. Το κάθε κόμμα, ο κάθε πολιτικός κι ο κάθε πολίτης (με εξαίρεση μια μικρή μειοψηφία) πίνουν νερό στο όνομα της. Σε μόνιμη βάση ως προς την πρώτη (Δημοκρατία) και περιστασιακά, όταν το κόμμα τους βρίσκεται στην εξουσία ως προς τη δεύτερη (συναίνεση). Για να μην αναφερθούμε στο απώτερο παρελθόν (θέλει χρόνο και χώρο) ας αρκεστούμε στο πρόσφατο. Στα χρόνια της κρίσης δηλαδή.
Ισχυριζόμαστε οι περισσότεροι (πολιτικοί και πολίτες) ότι έχουμε Δημοκρατία. Αλλά κι εκείνοι που δεν αποδέχονται την κοινοβουλευτική ( «αστική») Δημοκρατία της καταμαρτυρούν πολλά και διαρρηγνύουν τα ιμάτια τους ότι η δική τους «δημοκρατία»: Λαϊκή θα την πουν, σοσιαλιστική, (θυμηθείτε την Ε.Σ.Σ.Δ =Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών), φασιστική κ.λ.π. θα είναι οπωσδήποτε καλύτερη από την αστική.
Είναι κι εκείνοι που δεν πιστεύουν στη Δημοκρατία (αναρχικοί, αναρχοαυτόνομοι, τρομοκράτες κ.λ.π. Μειοψηφία βέβαια αλλά τα «έργα» τους πολυδάπανα σε ανθρώπινο αίμα και καταστροφές. Τελικά υπάρχει ή υπήρξε δημοκρατία με την πλήρη έννοια του όρου; Συζητήσιμο. «Αρχή σοφίας ονομάτων επίσκεψις» έλεγε ο κυνικοστωικός Αντισθένης. Για να μην μπλέξουμε κι εδώ στις έννοιες των λέξεων που χρησιμοποίησε, ας το μεταφράσουμε κάπως ελεύθερα. (Γνωστό βέβαια το ρηθέν: η μετάφραση μοιάζει με γυναίκα. Αν είναι πιστή είναι συνήθως άσχημη, αν είναι όμορφη συνήθως δεν είναι πιστή).
Τι μας λέει λοιπόν ο φιλόσοφος Αντισθένης (σε ελεύθερη απόδοση). Αν θέλεις να βαδίσεις στο δρόμο της σοφίας, ξεκίνα με την έρευνα και αναζήτηση αληθινών πληροφοριών για πρόσωπα, καταστάσεις και πράγματα. Άρχισε με τον ορισμό τους. Μ΄αυτή τη συλλογιστική Δημοκρατία ετυμολογικά σημαίνει το πολίτευμα στο οποίο ο δήμος κρατεί δηλ. ο λαός ασκεί την εξουσία. Κι ενώ όλοι, λίγο – πολύ αποδεχόμαστε τον ορισμό αυτόν θεωρητικά, στην πράξη κάνουμε πολλούς «συμβιβασμούς». Οι πολιτικοί μας μάς λένε, ας πούμε, ο λαός να κυβερνά,να ασκεί την εξουσία αλλά όχι ο ίδιος, δεν μπορεί αλλά με αντιπροσώπους του.
Ο Ανδρέας βέβαια, ως ο πατέρας του λαϊκισμού στη χώρα μας, εισήγαγε το σύνθημα «Το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση, ο λαός στην εξουσία». Σύνθημα καταφανώς στερούμενο περιεχομένου. Όπως κι εκείνα του Γ.Α. Παπανδρέου «λεφτά υπάρχουν» ή του Α. Τσίπρα «θα σκίσω τα μνημόνια» κι ένα σωρό άλλα «θα».
Αν πάντως θέλουμε να λέμε τα πράγματα με το όνομα τους Δημοκρατία « από το λαό, με το λαό, για το λαό» (Αβ. Λίνκολν) δεν είχαμε ως ανθρωπότητα ποτέ, ως τώρα τουλάχιστον. Ακόμα και η πρώτη στον κόσμο Δημοκρατία- ήταν ασφαλώς μια θαυμάσια επινόηση όμως- «ελλειμματική» κι εκείνη. Όπως και όλες όσες με το όνομα αυτό εφαρμόσθηκαν ή εφαρμόζονται. Στην Αθήνα ο συνολικός πληθυσμός ήταν περίπου 300.000 και οι πολίτες περί τις 25.00. (Δεν ήταν πολίτες οι γυναίκες, οι δούλοι, οι γεωργοί κ.λ.π.). Οι σημερινές είναι ακόμη χειρότερες αφού οι πολίτες, που ασφαλώς είναι και αριθμητικά και «ταξικά» πολλοί περισσότεροι, έχουν «τον πρώτο λόγο» για λίγα λεπτά μόνο κάθε κάποια χρόνια (οσάκις ψηφίζει). Όσο για τους «αντιπροσώπους του στη Βουλή» αυτοί αποτελούν ένα δικό τους αυτόνομο «βασίλειο». Ακόμα κι από φορολογίες εξαιρούνται (νόμος Κατρούγκαλου).
Συνεχίζεται
