Του Γιάννη Κορομήλη
Δημοκρατία έχουμε. Ελλειμματική βέβαια. Κουτσουρεμένη, κοινοβουλευτική (με «εκπροσώπους» του λαού). Έτσι ήταν πάντα, θα πείτε. Μια μόνο που αυτό το «πάντα» διαφέρει κατά εποχές, περιόδους, χώρα.
Η πρώτη (η Αθηναϊκή της αρχαιότητας) ήταν εξαιρετικά επιλεκτική. Μικρό μόνο μέρος του πληθυσμού είχε τα δικαιώματα του πολίτη. Η κλήρωση, χρησιμοποιούνταν αρκετά ως μέσο επιλογής για πολιτικά αξιώματα. Κόμματα δεν υπήρχαν (αυτή η «επινόηση του διαβόλου» προέκυψε μετά από πολλούς αιώνες). Ήταν πάντως άμεση δημοκρατία. Με τους δημαγωγούς της και τους λαοπλάνους της. Που μας έμειναν «κληρονομικώ δικαίω». Και τα δικά της εγκλήματα, όπως αυτό της Μήλου για παράδειγμα.
Είχε δίκιο ο αείμνηστος Ευ. Παπανούτσος όταν έγραφε: «Η Δημοκρατία είναι ένα πανέμορφο σπάνιο και υπερευαίσθητο λουλούδι. Χρειάζεται μεγάλη φροντίδα και προσοχή». Οι ισχυροί της εποχής μας δεν το βλέπουν, απ΄αυτή την οπτική. Γι΄αυτό και την κατέντησαν «σαν τα μούτρα τους», που λέει και ο λαός μας. Αυτό το θεσπέσιο λουλούδι, για να ζήσει και να μας χαρίσει την ευωδία και την ομορφιά του έχει πολλές απαιτήσεις. Κι από τους πολιτικούς κι από το λαό.
Ο «γέρος της δημοκρατίας» ο Γ. Παπανδρέου (ο Α΄) αναρωτιόταν: «Άραγε παιδεύσαμε λαόν άξιον της δημοκρατίας;» Σήμερα θα του απαντούσαμε με βεβαιότητα: Όχι. Δυστυχώς. Γι΄αυτό κυρίως (αλλά και για πολλά άλλα) φτάσαμε εδώ που βρισκόμαστε σήμερα.
Με την ίδια (ή περίπου) συλλογιστική ο «πατέρας της νίκης» κατά του Ναζισμού – φασισμού, Ουίνστον Τσόρτσιλ, έλεγε: « Η δημοκρατία είναι το χειρότερο πολίτευμα, αν εξαιρέσει κανείς όλα τα υπόλοιπα». Είχε δίκιο. Η Δημοκρατία μας έχει τα χάλια της. Εξαιτίας κυρίως των πολιτικών αλλά και τμήματος του λαού (λαϊκισμός, πελατειακές σχέσεις, αναξιοκρατία, αδικίες, ανισότητες κ.λ.π.). Έχει όμως και ένα καλό: Ο λαός μπορεί να απαλλαγεί από την κυβέρνηση του ειρηνικά. Χωρίς επανάσταση ή αιματοχυσία. Σχεδόν πάντα. Σχεδόν γιατί κάποιες φορές ένας δημοκρατικά εκλεγμένος ηγέτης (πρόεδρος, πρωθυπουργός, καγκελάριος) μπορεί να μετατραπεί, δημοκρατικά με την ψήφο του λαού σε στυγνό δικτάτορα. Και πολύ αίμα να ποτίσει τη γή εξαιτίας του. Θυμηθείτε τον Χίτλερ, τα Μουσολίνι, τον Στάλιν, τον Τσάβες, το Μαδέρο κ.α.
Αν θέλουμε να ακριβολογούμε η σημερινή δυτική δημοκρατία δεν σημαίνει καθόλου αυτό που εννοεί η λέξη (ετυμολογικά). Ο λαός δεν ασκεί εξουσία, δεν κυβερνά, δεν αποφασίζει. Το κάνουν άλλοι για αυτόν, χωρίς αυτόν και πολλές φορές εναντίον του. Έχει πάντως τι δικαίωμα, όχι βέβαια της «λαϊκής κυριαρχίας», όπως όλοι οι πολιτικοί μας παραμυθιάζουν, αλλά της αντικατάστασης , της απομάκρυνσης μιας κυβέρνησης από την εξουσία με ειρινικό τρόπο, με την ψήφο του. Οι δημοκρατίες μ΄άλλα λόγια λειτουργούν με το λαό στο περιθώριο και με μόνο δικαίωμα να κρίνει και να καταδικάζει (ή να αθωώνει) μια κυβέρνηση για τα πεπραγμένα της.Με το λαό δηλαδή στο ρόλο των «ενόρκων» ενός δικαστηρίου.
Τόλεγε εξάλλου κι ο Θουκυδίδης (δια στόματος Περικλή) στον «Επιτάφιο» (που οι σημερινοί φωστήρες αριστεροί υπουργοί παιδείας θέλουν να τον καταργήσουν από τη διδασκαλία στα Σχολεία!!): «Κι ενώ λίγοι από μας μπορούμε να σχεδιάσουμε και να εφαρμόσουμε μια πολιτική, όλοι μας μπορούμε να κρίνουμε κάθε πολιτική». Καλά λοιπόν θα κάνουν οι πολιτικοί μας – κυρίως οι λαϊκιστές- να μην μας «δουλεύουν» αποκαλώντας μας, καθημερινά σχεδόν, «κυρίαρχο λαό» ή αποφαινόμενοι: «Έτσι θέλει ο λαός», «εμείς εκφράζουμε τη θέληση του λαού» κι άλλα παρόμοια.
Πέρα αυτών οι κυβερνήσεις – και προπαντός η σημερινή – κόπτονται στα λόγια για συνεργασία, για συναίνεση. Μόνιμα σχεδόν στα δύσκολα που υπέγραψαν, αποφάσισαν σε βάρος του λαού, καταγγέλλουν την αντιπολίτευση (την αξιωματική πρωτίστως) γιατί, λέει, δεν «βάζει πλάτη», δεν στηρίζει την κυβέρνηση!.
Αλλά στην ορθώς εννοούμενη Δημοκρατία εξουσίες και ρόλοι είναι απολύτως ξεκαθαρισμένα. Προβλέπονται στο Σύνταγμα της χώρας. Τόλεγε χαρακτηριστικά ο Γ. Παπανδρέου (ο Α΄) : «Στη Δημοκρατία η κυβέρνηση κυβερνά κι αποφασίζει, η Αντιπολίτευση ελέγχει κι ο λαός κρίνει».
Συνεχίζεται
