Του Γιάννη Κορομήλη
Ο Περικλής – σύμφωνα με όσα μας εξιστορεί ο Θουκυδίδης – στον περίφημο «Επιτάφιο» λόγο του, είπε πολλά και σπουδαία, μεταξύ αυτών και το εξής: «Μολονότι μόνο λίγοι από μας είναι ικανοί να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν μια πολιτική, εντούτοις είμαστε όλοι ικανοί να την κρίνουμε». Με απλούστερα λόγια μας λέει δύο βασικά πράγματα: 1ον όλοι μας, δηλαδή ο λαός, δεν μπορούμε να σχεδιάσουμε και να εφαρμόσουμε μια πολιτική. 2ον Αυτό μπορούν να το κάνουν μόνο λίγοι. Τι σημαίνουν αυτά;
1. Το πρώτο μας λέει ότι η πρώτη δημοκρατία (της Αθήνας) δεν ήταν λαοκρατία. Όντως δεν ήταν. Αφού την εξουσία την ασκούσαν, έμμεσα και άμεσα 20.000 με 25.000 Αθηναίων πολιτών. Οι κάτοικοι όμως της Αθήνας, ο λαός όπως λέμε, ήταν δεκαπλάσιος και πλέον. Οι πολίτες δηλαδή που δικαιούνταν να συμμετέχουν στα κοινά δεν ήταν ούτε καν το 10%. Οι υπόλοιπο δεν ήταν πολίτες. (Οι δούλοι, οι αγρότες, οι φτωχοί κ.α.). Όσοι ευαγγελίζονται τη λαοκρατία απλά δεν ακριβολογούν (αν δεν αυταπατώνται).
Διότι δεν υπάρχει νουνεχής άνθρωπος που θα ισχυριστεί ότι στη μέχρι σήμερα πορεία της ανθρωπότητας υπήρξε έστω και μικρή χρονική περίοδος που όλος ο λαός μιας χώρας να ασκεί ορθολογικά, δημοκρατικά την εξουσία. Τις λίγες φορές που αυτό πήγε να γίνει κατέληξε σε οχλοκρατία μέχρι και αναρχία. Με πολλά εγκλήματα. Και γενικά με παντελή έλλειψη ηθικού νόμου.
Κι όσοι υποσχέθηκαν πραγματική λαοκρατία (Μαρξ, Λένιν, Μάο κ.λ.π) εννοούσαν και εφάρμοσαν δικτατορία του προλεταριάτου. Ονόμασαν το καθεστώς τους «λαϊκή» δημοκρατία που όμως νόμιμο ήταν μόνο το κομμουνιστικό και ασκούσε την εξουσία αυτό πάντα στο όνομα του «καλού» προλεταριάτου. Λες και κάποιο μαγικό ραβδί ή ίσως τα «ιερά κείμενα» των Μαρξ, Λένιν, Μάο κ.ο.κ. ήταν θαυματουργά και μετέτρεπαν τους προλετάριους σε καλούς ενώ όλοι οι άλλοι ήταν οι κακοί που δεν είχαν ούτε δικαιώματα, ούτε ελευθερίες. Το τέλος γνωστό. Αλλά και η δημοκρατία της Αθήνας, διέπραξε κι αυτή τα εγκλήματά της. Όπως η καταστροφή της Μήλου, όπου όλοι οι άνδρες θανατώθηκαν, οι δε γυναίκες και τα παιδιά πουλήθηκαν σκλάβοι.
Όπως η κτηνωδία σε βάρος του Σωκράτη, ύστερα από κακοδικία πίσω από την οποία ως μέγας κατήγορος έδρας ένας αρχηγός ομάδας (δεν υπήρχαν κόμματα επισήμως), δημοκρατικής υποτίθεται. Όπως σύμφωνα με περιγραφή του Θουκυδίδη και η επίθεση κατά της Μυτιλήνης που ανακλήθηκε την τελευταία στιγμή.- Για την ιστορία αναφέρουμε οι μορφές κρατικής διοίκησης που εισήγαγαν οι αρχαίοι Έλληνες ήταν οι εξής: α) Η μοναρχία. Η κυριαρχία ενός άξιου ανθρώπου. Β) η τυραννίδα. Στρεβλωμένη μορφή της μοναρχίας. Κυριαρχία ενός φαύλου ανθρώπου. Γ) η αριστοκρατία. Κυριαρχία λίγων και άξιων. Δ) η ολιγαρχία. Η κυριαρχία λίγων αλλά όχι άξιων. Ε) η δημοκρατία.
Εμείς βέβαια στα σχολεία μας διδάσκουμε στα παιδιά πως όταν μιλούμε για δημοκρατία εννοούμε τη λαϊκή κυριαρχία. Την άσκηση δηλαδή της εξουσίας από το λαό. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Και το ξέρουμε όλοι «εξ ιδίας πείρας». Θα ήταν ποτέ δυνατόν – αν υποθέσουμε ότι τα χρόνια της κρίσης π.χ. κυβερνούσε ο λαός – να πάρει όλα αυτά τα άδικα κι αντιλαϊκά μέτρα που πήραν οι μέχρι τώρα κυβερνήσεις της χώρας.
Ποτέ των ποτών. Ρώτησε όλα αυτά τα χρόνια καμιά κυβέρνηση το λαό πριν υπογράψει τα μνημόνια; Ο Τσίπρας παραπειστικά κι ακαταλαβίστικα τον ρώτησε πέρσι με το γνωστό δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου. Το 62% του απάντησε «όχι» κι εκείνος είπε πως η απάντηση … ήταν «ναι». Άλλα αντ’ άλλων δηλαδή.
Αν θέλουμε λοιπόν να είμαστε ειλικρινείς θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι στις δημοκρατίες του δυτικού κόσμου – που είναι ασφαλώς τα καλύτερα από όσα πολιτεύματα δοκιμάστηκαν ως τώρα- δεν υπάρχει πουθενά «λαϊκή κυριαρχία». Ο λαός το μόνο που αποφασίζει είναι κατά περιόδους (δύο έως περισσότερα χρόνια) ποιος θέλει να τον κυβερνά. Σ’ εμάς στην Ελλάδα πάντως, και σε κάποιες άλλες χώρες, αυτό που συνήθως γίνεται είναι: την ημέρα των εκλογών ο λαός ενεργεί ως «ένορκος δικαστηρίου». Δηλαδή συνήθως καταψηφίζει. Κρίνει δηλαδή, την μέχρι τις εκλογές κυβέρνηση εάν και κατά πόσον λειτούργησε σωστά ή όχι και ή την καταδικάζει ή της δίνει μια ακόμη ευκαιρία (όχι περισσότερες). Βλέπουμε κοντολογίς ότι ισχύει αυτό που είπε ο Περικλής. Ο λαός δεν είναι δυνατό να κυβερνάει, να σχεδιάζει, και να εφαρμόζει πολιτική. Μπορεί όμως, κι αυτό κάνει, να κρίνει τους κυβερνώντες. Οι εκλογές δηλαδή λειτουργούν ως «λαϊκό δικαστήριο». Κάτι που έχει τις συνέπειες του και στο εκλογικό σύστημα και στον αριθμό των κομμάτων που «κατεβαίνουν» στις εκλογές. –
Συνεχίζεται
