Του Γιάννη Κορομήλη
ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΡΥΣΗ ΤΟΜΗ
Προκειμένου να επιχειρήσουμε κάποια απάντηση στο ερώτημα του τίτλου καλόν είναι, νομίζω, να δούμε το ερώτημα σ΄ένα άλλο (ψηλότερο) επίπεδο σκέψης Γιατί, όπως μας είπε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν: «Κανένα πρόβλημα δεν λύνεται στο επίπεδο σκέψης που το δημιούργησε». Που θα πει, προσπαθώντας να λύσεις κάποιο πρόβλημα άλλαξε οπτική. Δηλ. δες το από μια άλλη (ευρύτερη ή υψηλότερη) σκοπιά. Αν το δούμε έτσι λοιπόν, προκύπτει ένα άλλο ερώτημα: γιατί οι άνθρωποι φτιάξαν σχολεία; Τι ακριβώς ήθελαν να πετύχουν; Ή, έστω, τι θα ήταν σωστό να επιδιώκουν;
Το τελευταίο ερώτημα φαίνεται, πιο εύκολο. Στέλνουμε τα παιδιά μας στα σχολεία των δυο πρώτων μεν βαθμίδων για να αποκτήσουν γνώσεις αλλά και μόρφωση και παράλληλα να ετοιμασθούν για την τρίτη βαθμίδα, Στην δε τρίτη βαθμίδα για να αποκτήσουν εξειδικευμένες γνώσεις και δεξιότητες που θα τους χρειασθούν στην μετά την αποφοίτηση τους ζωή, Εις τρόπον ώστε να έχουν τα προσόντα να αναλάβουν κάποτε υπεύθυνη εργασία, να εξασφαλίσουν τα προς το ζήν (προς το ευ ζην καλύτερα) και να προσφέρουν στους συνανθρώπους τους, στην κοινωνία ευρύτερα.
Να υποστηρίξει κανείς ότι στέλνουμε τα παιδιά μας στα σχολεία, ξοδεύουμε και αγωνιούμε μαζί τους, όταν έχουν κάποιο διαγώνισμα, μέχρι να αγχωνόμαστε κι εμείς όταν δίνουν κάποιες σημαντικές για το μέλλον τους εξετάσεις (Πανελλαδικές ή άλλες) το κάνουμε απλά και μόνο για να μορφωθούν ( σύμφωνα με το δόγμα: η μόρφωση για τη μόρφωση), μοιάζει περισσότερο με κάτι εξωπραγματικό.
Ασφαλώς και θέλουμε τα παιδιά μας να μορφωθούν. Αλλά όχι μόνο αυτό. Θέλουμε επίσης να γίνουν καλοί και άξιοι της Δημοκρατίας πολίτες. Θέλουμε ακόμα να πάρουν ένα «χαρτί» ένα δίπλωμα, ένα πτυχίο, το οποίο θα τους εξασφαλίσει αξιοπρεπή εργασία που θα τους αποφέρει εισοδήματα που χρειάζονται για να ζήσουν, να κάνουν οικογένεια, να προκόψουν. Θα θέλαμε επίσης να διακριθούν στο επάγγελμα ή το λειτούργημα, στη δουλειά τους τέλος πάντων, στον τομέα τους.
Όλα αυτά όμως για να εξασφαλισθούν χρειάζονται, πέρα από τις προσπάθειες ημών και των παιδιών μας και κάποιες γενικότερες συνθήκες. Όταν, για παράδειγμα, η πατρίδα μας έχει την πρωτιά στην ανεργία γενικά και ειδικότερα στην ανεργία των νέων – όπως ακριβώς συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα- τι να σου κάνουν τα πτυχία και η μόρφωση καθ΄αυτή; Οι νέοι πτυχιούχοι ή θα αναγκαστούν να γίνουν γκαρσόνια, νέοι γεωργοί, επιχειρηματίες (με μεγάλο ρίσκο κι εφόσον έχουν οικονομική δυνατότητα) ή θα ξενιτευτούν. Σε αναζήτηση καλύτερης τύχης.
Σ΄ένα ακόμα ανώτερο επίπεδο θα λέγαμε ότι για να καθορίσουμε τις επιδιώξεις της Παιδείας θα πρέπει πρώτα να εξετάσουμε τις γενικότερες συνθήκες που επικρατούν στη χώρα μας, αλλά – σήμερα πλέον με την αλματώδη ανάπτυξη της επιστήμης κι της τεχνολογίας – και στην Ευρώπη και στον κόσμο γενικότερα. «Καιρός πάντι πράγματι», έγραψε ο σοφός Εκκλησιαστής (3:1) στο ομώνυμο βιβλίο της Παλιάς Διαθήκης. Η λέξη «καιρός» με την έννοια πραγματικότητα, καταστάσεις, γενικές συνθήκες. Όπως λέει και το λαϊκό: «κάθε πράγμα στο καιρό του» και αρκετές παροιμίες του λαού μας (καιρός φέρνει τα λάχανα…κ.τ.λ,).
Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ είχε πει το 1943: «Οι αυτοκρατορίες του μέλλοντος θα είναι οι αυτοκρατορίες του νου». Λίγο αργότερα ο Βρετανός επίσης, μαθηματικός Άλαν Τούρινγκ, σχεδίασε το πρώτο τεστ (Turing test) για τη μέτρηση της ευφυούς συμπεριφοράς ενός υπολογιστή έναντι του ανθρώπου. Έκτοτε άλλαξαν πολλά, πάρα πολλά.
Συνεχίζεται…
