Όσοι σήμερα είναι γιαγιάδες και παππούδες θυμούνται λίγο διαφορετικές τις παρελάσεις στην Κατερίνη την δεκαετία του 1950
Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης
Αυτές γίνονταν στον κεντρικό δρόμο της πόλης, την οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου (που τότε δεν ήταν ακόμα πεζόδρομος, αλλά δρόμος διπλής κυκλοφορίας οχημάτων) τρεις φορές το χρόνο την: 25 Μαρτίου (που ξεκίνησετο 1821 η επανάσταση εναντίον των κατακτητών Οθωμανών Τούρκων), 16 Οκτωβρίου (απελευθέρωσης της πόλης από τους Τούρκους) και 28 Οκτωβρίου (επέτειο της αντίστασης και του ΌΧΙ, δηλαδή του πολέμου το 1940 εναντίον των Ιταλών που είχαν εισβάλει στη χώρα μας).
Για τα σχολεία και τα (εξατάξια) Γυμνάσια αποτελούσαν ένα πολύ ιδιαίτερο και σημαντικό γεγονός. Οι μαθητές φορούσαμε άσπρο πουκάμισο και μπλε κοντό παντελόνι (τα κορίτσια μπλε φούστα). Μαζευόντουσαν όλα τα σχολεία, σωματεία, πρόσκοποι κλπ. στο κεντρικό δημοτικό πάρκο της πόλης κι από εκεί ξεκινούσε η παρέλαση, με τη σημαία επικεφαλής και τα τύμπανα πιο πίσω να δίνουν το βήμα. Σημαιοφόρος ήταν ο καλύτερος μαθητής του σχολείου.
Πρώτα παρελαύναν τα δημοτικά σχολεία, τα δημόσια και στη συνέχεια το ιδιωτικό του Παπαδημητρίου. Κατόπιν το Γυμνάσιο, οι πρόσκοποι, τα πολιτιστικά σωματεία και στο τέλος ο στρατός. Στην έξοδο του πάρκου περνούσαν μπροστά από το μνημείο των πεσόντων ηρώων κι από εκεί έμπαιναν στην Μεγάλου Αλεξάνδρου. Κάπου στο ύψος του σιντριβανιού, με το πελώριο πλατάνι, άρχιζε από τα μεγάφωνα η μουσική της μπάντας του Δήμου, με μαέστρο τον Διαμαντόπουλο κι ο πολύς κόσμος αριστερά και δεξιά στα πεζοδρόμια.
Η κατάληξη της παρέλασης ήταν στην κεντρική πλατεία Ελευθερίας. Εκεί, κάτω από τη δυνατή μουσική της μπάντας, τα μεγάφωνα και τα χειροκροτήματα του κόσμου, περνούσαν καμαρωτοί και με παράστημα μπροστά από τους επισήμους της εξέδρας, για να καταλήξουν 100 μέτρα πιο κάτω στην εκκλησία της Ανάληψης.
Οι επίσημοι ήταν, ο στρατιωτικός διοικητής της περιοχής ανώτερος αξιωματικός, ο Μητροπολίτης, ο Νομάρχης, οι βουλευτές, ο Δήμαρχος και το δημαρχιακό συμβούλιο, και άλλοι από τις αρχές της πόλης. Επίσης ο ποιμένας της Ευαγγελικής Εκκλησίας, ως εκπρόσωπος «άλλων δογμάτων».
Μετά την παρέλαση οι γονείς αγόραζαν στα παιδιά από πλανόδιους πωλητές διάφορα ζαχαρωτά, όπως σάμαλι και κόκκινα γλειφιτζούρια, δηλαδή καραμέλα σε ξυλάκια και σε διάφορα σχήματα (λ.χ. τα πετειναράκια, ένα μήλο φιρίκι περιχυμένο με κόκκινη καραμέλα).
Υπήρχε ένας άτυπος ανταγωνισμός ανάμεσα στα σχολεία, ποιο απ’ όλα θα αφήσει τις καλύτερες εντυπώσεις την ώρα που θα παρήλαυνε. Έτσι έλεγαν οι δάσκαλοι και οι καθηγητές στους μαθητές για να τούς παρακινήσουν να κάνουν μεγαλύτερη προσπάθεια, να έχουνε ψηλά το κεφάλι, ίσιες τις σειρές, και τα χέρια τεντωμένα. Κατά μία περίεργη σύμπτωση, μετά την παρέλαση, οι δάσκαλοι τούς πληροφορούσαν ότι το δικό τους σχολείο «βγήκε πρώτο», κάτι που τούς έκανε όλους πολύ περήφανους και χαρούμενους!
Τελευταίοι παρηλαύναν οι στρατιώτες. Την ώρα που περνούσαν μπροστά από τους επισήμους η μπάντα και τα μεγάφωνα μετέδιδαν το τραγούδι:
Καμαρωτά περνούν τα φανταράκια μας,
της Θράκης, των νησιών και του Μωριά,
η Ρούμελη και η Μακεδονία μας
παντού σκορπούν ελευθεριά.
Και πάλι αν χρειαστεί, η Ελλάδα μας θα δοξαστεί
τα όπλα μας θα στέψει, της νίκης η τιμή.
Δύο άλλα εμβατήρια που ακούγονταν, ήταν:
Πάνω κει στης Πίνδου μας της κορφές
που θαρρείς τα’ αστέρια φιλούνε
κάθε νύχτα χίλιες αγνές μορφές
τα πυκνά σκοτάδια ερευνούν…
Των εχθρών τα φουσάτα περάσαν
σαν το λίβα που καίει τα σπαρτά
με κανόνια τις πόλεις χαλάσαν
μας ανάψαν φωτιές στα χωριά
Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει
δεν τη σκιάζει φοβέρα καμιά
μόνο λίγο καιρό ξαποσταίνει
και ξανά προς τη δόξα τραβά…
Η παρέλαση έκλεινε με τη διέλευση μαχητικών αεροπλάνων σε χαμηλό ύψος και σε διάφορους σχηματισμούς, αφήνοντας έναν εκκωφαντικό θόρυβο με τις τουρμπίνες τους. Την ώρα που πετούσαν τα αεροπλάνα πάνω από την παρέλαση, η μπάντα έπαιζε το σκοπό:
Αεροπόρος θα γενώ, τη γη να μην εγγίζω
να βρίσκομαι στον ουρανό, τα σύννεφα να σχίζω.
Κι αν η μοίρα το καλεί, μια μέρα να πεθάνω,
παίρνω του χάρου το φιλί, μέσ’ το αεροπλάνο.
Το βράδυ της ίδιας μέρας στην πλατεία Ελευθερίας τα κορίτσια χόρευαν εθνικούς και δημοτικούς χορούς.
Σήμερα έχουν αλλάξει λίγο τα πράγματα. Οι μαθητές κλπ. συγκεντρώνονται στην Πλατεία Ελευθερίας και η παρέλαση ξεκινάει από την αρχή της οδού Ειρήνης, μπροστά από την εκκλησία της Θείας Ανάληψης. Οι επίσημοι είναι 500 μέτρα πιο κάτω, στο παρκάκι απέναντι από το ΚΑΠΗ.
Μετά την παρέλαση όλοι οι μαθητές, χαρτζιλικωμένοι γερά από παππούδες, γιαγιάδες, γονείς και συγγενείς, επιστρέφουν στην Πλατεία Ελευθερίας, εκεί όπου είναι τα μπουγατσάδικα, τα γυράδικα και οι καφετέριες.
