Εμείς είχαμε την τύχη ή την ατυχία να ζήσουμε, από τη φτώχεια και τις στερήσεις μέχρι την σημερινή υπερκατανάλωση. Από τις πρωτόγονες συνθήκες μέχρι τη σημερινή του Ιντερνέτ και της τεχνητής νοημοσύνης. Από την ανθρώπινη επαφή μεταξύ μας μέχρι τη σημερινή αποξένωση.
Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης
Θυμάμαι κάποτε τα σπίτια ήταν ανοιχτά. Της γιαγιάς μου, για παράδειγμα, στην εξώπορτα είχε όλη μέρα το σχοινί έξω απ’ την πόρτα, που το τραβούσες, άνοιγες και έμπαινες, όποιος κι αν ήσουν. Και στο πατρικό μας είχε το κλειδί έξω απ’ την πόρτα. Όποιος ήθελε άνοιγε και έμπαινε, όποια ώρα κι αν ήταν…
Τα σπίτια είχαν πάντα κόσμο, που περνούσε για μια «καλημέρα», έναν καφέ, μια κουβέντα. Όταν τα σπίτια ήταν φωταγωγημένα, ήξερες πως κάποιος γιορτάζει. Στις γιορτές, στους γάμους κλπ. πηγαίναμε απρόσκλητοι. Με κάποιο γλυκό σπιτικό και σπάνια με λουλούδια ή καμιά κολόνια, έτσι, κάτι για το καλό! Είχαμε τα φοντάν για κέρασμα, το υποβρύχιο με δροσερό νερό αν ήταν καλοκαίρι, καμιά καριόκα, συκαλάκι γλυκό, ένα λουκουμάκι… Στη Λήμνο, για παράδειγμα, το πιο συνηθισμένο γλυκό για κέρασμα ήταν τα βενιζελικά, ένα φοντάν με γλάσο, που πήρε το όνομα του από τον Βενιζέλο.
Τώρα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Ζούμε στην εποχή που για να πας επίσκεψη, όχι μόνο στην τράπεζα ή τον γιατρό, αλλά και σε κάποιον δικό σου συγγενή ή φίλο, πρέπει να κλείσεις προηγουμένως ραντεβού πριν από μια βδομάδα. Το πρωί απουσιάζει στη δουλειά, από τις 1 το μεσημέρι μέχρι τις 5 το απόγευμα είναι ώρες κοινής ησυχίας και ανάπαυσης, κατόπιν θα λείπει για να πάει το παιδί στο φροντιστήριο, στα Αγγλικά και το γυμναστήριο, δεν υπάρχει ελεύθερος χρόνος.
Ζούμε στην εποχή με τα κλειδωμένα σπίτια, τα κλειδωμένα κινητά, τις κλειδωμένες αναρτήσεις στο facebook – μόνο για φίλους, τα κλειδωμένα μυαλά, τις κλειδωμένες ψυχές. Όλα λειτουργούν με Pin και password. Ανταλλάσσουμε καλημέρες στο Facebook και απαντούμε με Like. Στις γιορτές στέλνουμε ευχές ηλεκτρονικά σε γνωστούς και άγνωστους και μας απαντούν με Like. Ούτε σπιτικά κεράσματα, ούτε λικέρ, ούτε μια κουβέντα, μια αγκαλιά, ένα κοίταγμα στα μάτια, ένα χαζολόγημα, μια πόρτα ανοιχτή…
Κάποτε ο χρόνος είχε τέσσερις εποχές, ενώ σήμερα έχουμε καταντήσει να είναι δυο λόγω κλιματικής αλλαγής, δηλαδή χειμώνας και καλοκαίρι,
Κάποτε δουλεύαμε οκτώ ώρες και την Κυριακή ήταν αργία όπου όλοι μαζευόμασταν γύρω από το κυριακάτικο τραπέζι, ενώ σήμερα έχουμε χάσει το μέτρημα στης ώρες και της μέρες και έχει καταργηθεί και η αργία της Κυριακής
Κάποτε είχαμε χρόνο να πάμε μια βόλτα για ένα καφέ με τους φίλους μας. Σήμερα έχουμε κάνει φίλους μας το κινητό και τον υπολογιστή και η επικοινωνίας μας γίνεται αποκλειστικά μέσα από αυτά.
Κάποτε είχαμε τις πόρτες των σπιτιών ανοικτές, όπως και τις καρδιές μας. Σήμερα κλειδαμπαρωνόμαστε και βάζουμε συναγερμούς.
Κάποτε πίναμε νερό της βρύσης και ήμασταν μια χαρά. Σήμερα πίνουμε εμφιαλωμένο και… αρρωσταίνουμε!
Κάποτε παίζαμε με τους φίλους μας ποδόσφαιρο στις αλάνες. Σήμερα παίζουμε ποδόσφαιρο στο Playstation.
Κάποτε είχαμε 2 τηλεοπτικά κανάλια και πάντα βρίσκαμε κάτι ενδιαφέρον να δούμε. Σήμερα έχουμε 100 κανάλια και δεν μας αρέσει κανένα πρόγραμμα.
Κάποτε κυκλοφορούσαμε με ταπεινά αυτοκίνητα 1000 κυβικών και ήμασταν χαρούμενοι. Σήμερα κυκλοφορούμε με ακριβά αυτοκίνητα πολλών κυβικών και έχουμε άγχος.
Κάποτε είχαμε χρόνο για τον εαυτό μας. Σήμερα δεν έχουμε χρόνο για κανένα.
Κάποτε η σκληρή δουλειά ήταν ιδανικό. Σήμερα είναι κουταμάρα.
Κάποτε λέγαμε καλημέρα σε ένα περαστικό και τον ρωτούσαμε για την τάδε οδό. Σήμερα μας οδηγεί το gps.
Κάποτε ζούσαμε σε σπίτια μια σταλιά και ήμασταν άνετοι, ανταλλάσσαμε και μια κουβέντα. Σήμερα ζούμε σε μεγάλα σπίτια και ο ένας κάθετε στον εν καναπέ με το κινητό και ο άλλος στην απέναντι πολυθρόνα με το laptop ενώ παραπονιόμαστε ότι δεν χωράμε.
Κάποτε είχαμε χρόνο να κοιτάξουμε τον ουρανό, την θάλασσα, ν’ ακούσουμε το κελάϊδισμα των πουλιών, να νιώσουμε τη μυρωδιά του βρεγμένου χώματος. Σήμερα τα βλέπουμε στην τηλεόραση.
Κάποτε ξυπνάγαμε πρωί την Κυριακή για να πάμε στην εκκλησία. Σήμερα ξυπνάμε αργά και πηγαίνουμε σην καφετέρια.
Κάποτε μαζευόμασταν όλη η οικογένεια γύρω από το κυριακάτικο τραπέζι. Σήμερα καθένας έχει το δικό του ωράριο και δεν βρισκόμαστε ποτέ μαζί στο τραπέζι.
Κάποτε είχαμε το θάρρος και τη λεβεντιά να λέμε «Έκανα λάθος», με συγχωρείς, συγγνώμη. Σήμερα τα ρίχνουμε όλα στους άλλους, πάντα φταίνε οι άλλοι. Γι’ αυτό ψηφίζουμε σήμερα κάποιους και κατόπιν κάνουμε απεργίες και διαμαρτυρίες εναντίον του.
Κάποτε νοιαζόμασταν για το γείτονα, η χαρά του ήταν και δική μας χαρά, η λύπη του και δική μας. Σήμερα τον μισούμε αν αγοράσει κάτι που δεν έχουμε εμείς.
Κάποτε τα δανεικά τα έδινε ο αδελφός ή ο φίλος, χωρίς τόκο. Σήμερα μας δανείζουν οι τοκογλυφικές τράπεζες.
Κάποτε δουλεύαμε για να ζήσουμε. Σήμερα ζούμε για να δουλεύουμε.
Κάποτε τα παιδιά βοηθούσαν στις δουλειές του σπιτιού, ακόμα και στις χειρονακτικές και στα χωράφια. Τώρα θέλουν να «σπουδάσουν» για να διευθύνουν, να δίνουν ιδέες και να κάνουν άνετη ζωή.
Κάποτε υπηρετούσαμε στρατιώτες 2-3 χρόνια. Σήμερα μόνο μερικούς μήνες.
Κάποτε οι ποδοσφαιρικές ομάδες είχαν μόνον Έλληνες παίκτες. Σήμερα οι 10 από τους 11 είναι ξένοι από την Αφρική, την Ασία, την Νότια Αμερική…
Κάποτε παντρευόμασταν και τηρούσαμε τον όρκο, ζούσαμε μαζί μια ολόκληρη ζωή, σε ευτυχία και δυστυχία. Σήμερα ούτε καν παντρεύονται, γνωρίζονται μέσω Ιντερνέτ, συζούν μερικούς μήνες, τραλαλά τραλαλό, και κατόπιν χωρίζουν.
Γενικά, τα πράγματα έχουν αλλάξει…
