Αγώνας ταχύτητος για να μη χαθεί «ούτε 1 ευρώ» από το Ταμείο Ανάκαμψης – Τι προβλέπει η εγκύκλιος Παπαθανάση
Το μεγαλύτερο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων από τότε που ξέσπασε η ελληνική κρίση την διετία 2009-2010, ετοιμάζεται να εγκαινιάσει η κυβέρνηση. Το 2026 σχεδιάζει να διαθέσει για δημόσιες επενδύσεις συνολικά 16,719 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό – ρεκόρ που εισρεύσει στην αγορά για να καλύψει μέρος, τουλάχιστον, από το τεράστιο επενδυτικό κενό που μαστίζει την ελληνική οικονομία εδώ και δεκαετίες.
Αυτό αποκαλύπτει απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκου Παπαθανάση, η οποία θέτει τα όρια στα οποία θα κινηθεί η χάραξη του νέου Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων για το 2026. Σε σχέση με το 2025 που να δοθούν 14,1 δισ. αρχικά αλλά τα κονδύλια αυξήθηκαν κατά 500 εκατ. ευρώ στα 14,6 δισ. ευρώ, το 2026 προβλέπεται νέο άλμα 14,5% στα κονδύλια, κάτι διότι «κλείνει» ο το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητος (ΤΑΑ) το οποίο δημιουργήθηκε πανευρωπαϊκά μετά την παγκόσμια ύφεση του 2020, λόγω COVID-19.
«Όλα για όλα» το 2026
Με βάση την εγκύκλιο Παπαθανάση, για το 2026 αναμένεται να διατεθούν συνολικά 16,72 δισ. ευρώ μέσω του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων, ως εξής:
- · 7,219 δισ. ευρώ που αφορούν έργα και δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, τα οποία αποτελούν την εθνική συμμετοχή της χώρας για τα ολοκληρωθούν τα προγράμματα και να εκταμιευθεί και η τελευταία δόση από την ΕΕ.
- · 6,2 δισ. ευρώ για άλλα έργα που συγχρηματοδοτούνται από Ελλάδα και ΕΕ,
- · 3,3 δισ. για έργα που θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά από εθνικούς πόρους.
Η πρόκληση που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση είναι ότι τον επόμενο Αύγουστο εκπνέει το χρονικό περιθώριο που είχε η χώρα να εκμεταλλευτεί τα 18 δισ. συνολικά που δικαιούται συνολικά από το Ταμείο Ανάκαμψης. Αν παρέλθει η διορία, χάνει τα κονδύλια που δεν αξιοποίησε και αυτά επιστρέφουν στην ΕΕ.
Στα όρια αυτά, οι φορείς του Δημοσίου καλούνται να κάνουν τον προγραμματισμό τους για να ξεκινήσει η κατάρτιση του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων του 2026 και έγκριση του Αναπτυξιακού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΑΠΔΕ) 2026.
Παράλληλα, επειδή πλησιάζει στο τέλος του και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του 2025, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας καλεί τους φορείς να εντείνουν τις προσπάθειές τους για υλοποίηση κατ’ ελάχιστον του 95% του Προγράμματός τους έως τις 30 Νοεμβρίου, προκειμένου να αποφευχθεί η συσσώρευση πληρωμών τον Δεκέμβριο και πιθανή απώλεια πόρων.
«Να πιάσουν τόπο» τα λεφτά
Παρά την πίεση χρόνου, σύμφωνα με την απόφαση Παπαθανάση, στόχος όλων των δαπανών αυτών είναι να επιτευχθεί το μέγιστο δυνατό αναπτυξιακό αποτέλεσμα για την ελληνική οικονομία και την κοινωνία.
Ειδικότερα επιδιώκονται:
· Η ταχεία υλοποίηση των έργων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ).
· Η περαιτέρω ένταξη και απρόσκοπτη υλοποίηση των έργων που χρηματοδοτούνται από το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του ΑΠΔΕ και συγκεκριμένα του ΕΣΠΑ 2021-2027, των Προγραμμάτων των Ταμείων Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων -ΤΑΜΕΥ 2021-2027-, του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής- ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027- και άλλων συγχρηματοδοτούμενων έργων.
· Η υλοποίηση των έργων που χρηματοδοτούνται από το εθνικό σκέλος του ΑΠΔΕ και συγκεκριμένα του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ) 2021-2025 και του νέου ΕΠΑ 2026-2030, για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων των δύο Προγραμματικών Περιόδων, λαμβάνοντας υπόψη και τυχόν συνέργεια και συμπληρωματικότητα με τα συγχρηματοδοτούμενα έργα.
· Η ολοκλήρωση των έργων που συγχρηματοδοτήθηκαν στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020, καθώς και των άλλων συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων της προηγούμενης ΠΠ (π.χ. Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2022) για την εξασφάλιση της εισροής της μέγιστης κοινοτικής συνδρομής και την αποφυγή απώλειας κοινοτικών πόρων.
«Απαραίτητες προϋποθέσεις για τα ανωτέρω είναι ο ορθός προγραμματισμός, η στενή παρακολούθηση της πορείας υλοποίησης των έργων και η επικέντρωση στην επίτευξη των στόχων», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην εγκύκλιο.
Για το σκοπό αυτό, οι Υπηρεσίες Διαχείρισης όλων των Προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από το ΑΠΔΕ θα πρέπει να αποστείλουν αναλυτικά στοιχεία αναφορικά με τα έργα υποδομής των Προγραμμάτων τους, και ειδικότερα, το εκτιμώμενο κόστος, τον κύριο του έργου, την πηγή χρηματοδότησης κ.α. όπως τονίζεται στην εγκύκλιο.
