Από τη Λήμνο μάλιστα μπορεί κανείς να απολαύσει μαγικά ηλιοβασιλέματα καθώς ο ήλιος στεφανώνει με χρυσοκόκκινα χρώματα τον Άθω.
Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης
Εντούτοις από κοντά το Άγιο Όρος δεν είναι τουριστικό αξιοθέατο, ούτε τα μοναστήρια είναι ξενοδοχεία, αλλά για μεν τους επισκέπτες είναι ένας τόπος προσκυνήματος – γι’ αυτό και αποκαλούνται «προσκυνητές», για δε τους μοναχούς είναι τόπος περισυλλογής, νηστείας και προσευχής. Ιδίως για τους ασκητές.
Πολλοί επισκέπτες του Αγίου Όρους συνηθίζουν να κάνουν μια κρουαζιέρα για να δουν από μακριά, σε κάποια απόσταση 300-500 μέτρα μερικά, τα 20 μοναστήρια. Ιδίως οι γυναίκες, στις οποίες απαγορεύεται η είσοδος. Το εκδρομικό καραβάκι που ξεκινάει από την Ουρανούπολη ή από την Σιθωνία για την κρουαζιέρα, μετά το μοναστήρι Αγίου Παύλου περνάει συνήθως και από μια περιοχή με πολύ απότομους θεόρατους βράχους, που ονομάζεται «καρούλια».
Είναι η πιο απομονωμένη περιοχή του Αγίου Όρους, κάτω από τα Κατουνάκια σε σχεδόν κάθετο βράχο. Οι μοναχοί ερημίτης έχτισαν εκεί τις καλύβες τους μέσα σε σπηλιές, τρύπες και προεξοχές βράχων, σαν τις αετοφωλιές.
Το όνομα “καρούλια” (τροχαλίες) προέρχεται από παλιά όταν τα ησυχαστήρια παραδόθηκαν στους μοναχούς με τροχαλίες τις οποίες οι ερημίτες χρησιμοποιούν για να κρεμάσουν το καλάθι, όπου οι περαστικοί μοναχοί, προσκυνητές ή ψαράδες βάζουν λίγο νερό και ένα κομμάτι ψωμί. Οι τροχαλίες υπάρχουν μέχρι σήμερα και χρησιμοποιούνται συστηματικά. Για να μετακινηθούν πρέπει να κατεβούν με αλυσίδες που είναι καρφωμένες στα βράχια.
Τα καρούλια ονομάζονται και «φοβερά» ή «φρικτά» επειδή οι άπειροι και παράτολμοι επισκέπτες τους αισθάνονται φόβο, φρίκη και ίλιγγο από τα απόκρημνα βράχια και τον κίνδυνο να γκρεμοτσακιστούν στο βάραθρο.
Οι ερημίτες μοναχοί έχουν μια πολύ απλή ζωή αλλά πολύ λίγα στοιχεία είναι γνωστά γι΄ αυτήν, επειδή η πρόσβαση στα καρούλια είναι πολύ δύσκολη.
Οι μοναχοί εδώ ασχολούνται κυρίως με την προσευχή και τη μελέτη. Έχουν μειώσει τις σωματικές τους ανάγκες στο απόλυτο ελάχιστο. Πίνουν νερό βροχής που συλλέγουν και τρώνε ακριβώς τόσο λίγο ώστε να παραμείνουν ζωντανοί. Υποστηρίζουν τον εαυτό τους με την ύφανση καλαθιών και την κατασκευή σχοινιών προσευχής, τα οποία πωλούν ή ανταλλάσσουν με τροφή στη Δάφνη (επίνειο του Αγίου Όρους) ή στην πρωτεύουσα τις Καρυές.
Τα καρούλια είναι συνέχεια από τα Κατουνάκια προς τη θάλασσα. Η περιοχή είναι βραχώδης, άνυδρος και ιδιαίτερα απόκρημνη. Υπάρχουν σπηλιές ορισμένες από τις οποίες χρησιμοποιήθηκαν από ασκητές και στην επέκτασή τους ενσωμάτωσαν αυτοσχέδια ησυχαστήρια. Ονομάζονται Καρούλια, καθώς λόγω της δύσβατης περιοχής, ο μόνος τρόπος προσέγγισης ήταν με τροχαλίες-καρούλια, όπου με δίχτυ ανέβαζαν ανθρώπους και υλικά.
Στα καρούλια, σ’ αυτές τις μικρές μοναστικές καλύβες ή κελιά, οι ασκητές επιδιώκουν να επικεντρωθούν στην πνευματική τους ζωή, αποφεύγοντας τις κοσμικές υποχρεώσεις και τους περισπασμούς. Η ζωή τους είναι γεμάτη προσευχή, νηστεία και μελέτη. Ακολουθούν μια αυστηρή πνευματική ρουτίνα. Κάθε ημέρα ξεκινά με την πρωινή προσευχή και τη συμμετοχή στη θεία λειτουργία, εάν αυτό είναι εφικτό. Μετά, αφιερώνουν χρόνο σε προσωπική προσευχή, μελέτη των γραφών και περισυλλογή. Η νηστεία και η απλότητα είναι βασικά στοιχεία της ζωής τους, και συνήθως καταναλώνουν μόνο τα απολύτως απαραίτητα για την επιβίωση τους.
Η Σημασία της Απομόνωσης
Η απομόνωση τούς βοηθά να εστιάσουν στη σχέση τους με τον Θεό, την πνευματική ανάπτυξη και τη σωτηρία τους. Μέσα από την ησυχία και τη μοναξιά, οι ασκητές βιώνουν την πνευματική τους αναγέννηση και αναζητούν τη θεία χάρη.
Η Παράδοση και οι Διδασκαλίες
Τα καρούλια είναι βαθιά συνδεδεμένα με την παράδοση του Άγιου Όρους. Πολλοί γνωστοί ασκητές, όπως ο Άγιος Παΐσιος και ο Γέροντας Πορφύριος, έχουν περάσει χρόνο σε τέτοιες καλύβες. Οι διδασκαλίες τους εστιάζουν στην αγάπη, τη συγχώρεση και την ταπεινότητα, αξίες που καθορίζουν τη ζωή των ασκητών.
Τα καρούλια στο Άγιο Όρος είναι σύμβολα της πνευματικής αναζήτησης και της απόλυτης αφιέρωσης στο Θεό. Οι ασκητές που επιλέγουν αυτή τη ζωή προσπαθούν να βρουν την αληθινή ειρήνη και ευτυχία μακριά από τις κοσμικές φασαρίες.
Το καλοκαίρι ο καιρός είναι καλός και επιτρέπει τις κρουαζιέρες, αλλά το χειμώνα τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα, τόσο για τους επισκέπτες, όσο και για τους μοναχούς.
Οι μοναχοί, ιδιαίτερα οι ασκητές στις καλύβες στα καρούλια, στερούνται όλες τις ανέσεις που έχουμε εμείς, θέρμανση, μαγειρεμένη τροφή, ηλεκτρικό ρεύμα κλπ.
