Ηλικιακοί ρατσισμοί και άλλες διακρίσεις
Ευστράτιος Παπάνης, Επίκουρος καθηγητής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου
Ο ηλικιακός ρατσισμός είναι ο κατεξοχήν δείκτης αυταρχισμού, που συσχετίζεται με τις πραγματικές -φανερές ή συγκεκαλυμμένες- αντιλήψεις απέναντι σε κάθε άλλη ρητορική μίσους ή διακρίσεων, όσο κι αν κάποιος επιχειρεί να τις καμουφλάρει με υποκρισία, προσποίηση, κοινωνικά προσωπεία και φανατισμό.
Η στάση μας, βλέπετε, προς το καθημερινό, το δεδομένο, το ασφαλές και προς εκείνο, που αφορά όλους, είναι πάντοτε το μέγιστο κριτήριο δημοκρατικότητας, ενώ οι αλαλαγμοί υπέρ του σπάνιου και του εξεζητημένου πρέπει πάντοτε να εγείρουν υποψίες για συμφέροντα ή συμπλεγματικά χαρακτηριστικά προσωπικότητας.
Όσοι προκρίνουν, επικροτούν ή διατυμπανίζουν με τη συμπεριφορά τους τα αδιαπέραστα χρονικά στεγανά, δεν πρόκειται να σεβαστούν καμιά ευάλωτη ομάδα, όσο κι αν προσποιούνται περί του αντιθέτου.
Τα παραδείγματα πάμπολλα.
Η χαμηλή απόδοση αποδίδεται πάντα στην περασμένη ηλικία, ενώ η αντίστοιχη σε νεαρούς αποδίδεται στο φόρτο εργασίας.
Η κακή διάθεση και η παραξενιά είναι χαρακτηριστικό της τρίτης ηλικίας ή της εμμηνόπαυσης, ενώ αν παρουσιαστεί σε νέους, οφείλεται στο άγχος της ημέρας και στις υποχρεώσεις.
Ο παππούς μετακινείται άσκοπα με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, ενοχλώντας όσους έχουν εργασία, κι ας έχει μοχθήσει ο ίδιος πάνω από σαράντα χρόνια.
Ο ηλικιωμένος δεν καταλαβαίνει από τεχνολογία κι ας είναι η γενιά του, που την εφηύρε και την εξέλιξε.
Η ελάχιστη ανεκτικότητα και η καταδικαστική αντίληψη απέναντι σε αυτούς, που δεν ανήκουν στην ίδια ηλικιακή ομάδα, είναι δηλωτική των ακραίων πεποιθήσεων, των προσωπικών ανασφαλειών, της αμυντικής αυτοεκτίμησης, της επιπολαιότητας, της αναλγησίας και της έπαρσης.
Ή απλώς είναι τα ιδανικά που υποκύπτουν στο συρμό, στον υλισμό και στα τεχνάσματα της βιομηχανίας: όλα προκατασκευασμένα για το ψευδο-κάλλος, τη νέοτητα και την υγεία, πρότυπα, υλικά αγαθά, απολαύσεις και επίπλαστοι στόχοι.
Δυστυχώς, στην Ελλάδα του 21ου αιώνα τα χρόνια που παρήλθαν από τη στιγμή της γέννησης εντελώς αυθαίρετα γνωμοδοτούν για τη συμβολή του ατόμου στην παραγωγή και στην οικονομία, καθορίζουν τα ενδύματα, που πρέπει κάποιος να προτιμά, δαιμονοποιούν τη μουσική, που οφείλει να ακούει, επιβάλλουν τις παρέες και τα στέκια που αρμόζουν, πριμοδοτούν ή κολάζουν τη σεξουαλικότητα και την επιλογή ερωτικού συντρόφου, ερμηνεύουν τις πεποιθήσεις και τον προοδευτισμό, περιθωριοποιούν ή αναδεικνύουν, καταρρακώνουν ή γεραίρουν.
Η εμπειρία και η κρίση δεν είναι αγαθά που πρέπει να μεταλαμπαδευτούν, αφού όλα είναι τυποποιημένα, ομογενοποιημένα και προαποφασισμένα.
Άνθρωποι, ήθη, συνήθειες, συναισθήματα γρήγορα πρέπει να βγαίνουν εκτός μόδας, ώστε να ανακυκλώνονται και να ξαναπουλιούνται ως δήθεν καινοτόμα στοιχεία.
Διδάξαμε τη νέα γενιά να αναζητά την ταυτότητα της αποκλειστικά στην άρνηση της προηγούμενης.
Προς πείσμα του καταναλωτισμού παραμείνετε πάντα επίκαιροι με τις επιλογές και το πείσμα σας.
