ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Γράφει: Ιω. Α. Καλιαμπός
ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Στα ακούσματα της Μεγάλης Εβδομάδας ο χριστιανός γεύεται τον πλούτο της εκκλησιαστικής λατρείας και τη χάρη της ορθόδοξης υμνολογίας. Κάθε τροπάριο είναι και ένα κήρυγμα (το κατανοεί και η «αναλφάβητη» γιαγιά) (*). Η θεία τέχνη οδηγεί σε βαθιά κατάνυξη. Με την τέχνη αυτή σχετίζεται το λογοτεχνικό είδος των αντιθέσεων Αμαρτωλής και Ιούδα:
«η μεν, ο δε»
Ο Όρθρος της Μεγάλης Τετάρτης ψάλλεται κατανυκτικά το βράδυ της Μεγάλης Τρίτης. Στα τροπάρια των αίνων ακούμε το ιδιόμελο «Ότε η αμαρτωλός…». Εδώ διακρίνουμε το φαινόμενο των αντιθέσεων: α) το Μύρο της Αμαρτωλής και β) η προδοσία του Μαθητή.
«OTE Η ΑΜΑΡΤΩΛOΣ» (ήχος πρώτος)
Ότε η αμαρτωλός προσέφερε το μύρον,
Τότε ο μαθητής συνεφώνει τοις παρανόμοις.
Η μεν έχαιρε κενούσα το πολύτιμο,
Ο δε έσπευδε πωλήσαι τον ατίμητον.
Αύτη τον Δεσπότην επεγίνωσκεν,
Ούτος του Δεσπότου εχωρίζετο.
Αύτη ηλευθερούτο
Και ο Ιούδας δούλος εγεγόνει του εχθρού.
Δεινόν η ραθυμία! Μεγάλη η μετάνοια!
Ην μοι δώρησαι, Σωτήρ,
Ο παθών υπέρ ημών, και σώσον ημάς.
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
Όταν η αμαρτωλή γυναίκα προσέφερε το μύρο στον Κύριον, τότε ο μαθητής έκαμνε συμφωνία με τους παράνομους άρχοντες των Ιουδαίων (για την παράδοση του Κυρίου). Εκείνη μεν έχαιρε, που άδειαζε από το δοχείο το πολύτιμο μύρο, αυτός δε έτρεχε με σκοπό να πωλήσει τον Κύριο, του Οποίου η αξία είναι ανεκτίμητη.
Αυτή αγαπούσε και αναγνώριζε τον Κύριο, κι αυτός αποχωρίζονταν από τον Δεσπότη Κύριο. Αυτή απαλλάσσονταν από τα δεσμά της αμαρτίας και ο Ιούδας γινότανε δούλος του εχθρού-διαβόλου. Φοβερόν πράγμα είναι η αμέλεια για τη σωτηρία της ψυχής! Μεγάλη η αξία της μετάνοιας!
Αυτή τη μετάνοια δώρησαι σε μένα, Σωτήρα μου. Σώσε μας, Κύριε, εσύ, που για μας υπέμεινες (φρικτά) Παθήματα.
———-
* Ο αγαπητός φίλος Δημήτρης Δημηνάς, δικηγόρος, στο δημοσίευμα της 20.4.΄21 (εφημερίδα «Ολύμπιο Βήμα»), ανάμεσα στα άλλα, υπογραμμίζει: «φρονώ ότι η γλώσσα των Ευαγγελίων και των ύμνων της Θ. Λειτουργίας και των λοιπών Ακολουθιών αποτελεί το τελευταίο προπύργιο διατήρησης της συνέχειας της Ελληνικής γλώσσας…».
