Οι προοπτικές ανάπτυξης του οικοτουρισμού στα ελληνικά δάση την εποχή της Covid-19 παρουσιάστηκαν στο 20ο πανελλήνιο δασολογικό συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στα Τρίκαλα. Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν είναι μέρος της μεταπτυχιακής Διατριβής του Αργύρη Γεωργιλά, στην οποία ήταν επιβλέπουσα καθηγήτρια η Θέκλα Κ. Τσιτσώνη καθηγήτρια ΑΠΘ, πρόεδρος του Τμήματος Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος.
Η διατριβή αυτή έγινε στο πλαίσιο του Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Τουρισμός και Τοπική Ανάπτυξη» του ΑΠΘ και ειδικότερα στην κατεύθυνση «Αειφόρος Τουρισμός και Περιβάλλον». Η έρευνα στηρίχθηκε σε ερωτηματολόγια το οποίο εστάλησαν διαδικτυακά και τα αποτελέσματα εξήχθησαν μετά από στατιστική ανάλυση 501 απαντηθέντων ερωτηματολογίων.
Η έρευνα παρουσιάστηκε τον περασμένο Οκτώβριο στο 20ο συνέδριο της Ελληνικής Δασολογικής Εταιρίας, όπου μεταξύ άλλων αναφέρθηκε πως οι τάσεις αύξησης της επισκεψιμότητας σε δασικές περιοχές, που εμφανίζουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες, παρουσιάστηκαν και στην χώρα μας. Ειδικότερα, οι επισκέψεις αυξήθηκαν κατά 42% και μεταξύ των ερωτηθέντων παρουσιάστηκε τάση για μελλοντικές τουριστικές επισκέψεις σε ποσοστό 38%, με το ποσοστό να φτάνει γύρω στο 50% μεταξύ όσων αύξησαν τους ρυθμούς επισκέψεων τους κατά την διάρκεια της πανδημίας, και μεταξύ όσων δήλωσαν ως σκοπό επίσκεψης «να ξεφύγω από τις συνθήκες εγκλεισμού που προκάλεσε η Covid-19».
Προτιμώμενες εποχές για επισκέψεις δηλώθηκαν η άνοιξη και το φθινόπωρο. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, έρευνες σε ευρωπαϊκές χώρες κατά την διάρκεια της πανδημίας έδειξαν αύξηση της επισκεψιμότητας σε περιαστικά δάση και προστατευόμενες δασικές περιοχές. Στη Γερμανία, η αύξηση των επισκέψεων στα δάση ξεπέρασε το 100%. Στην Ολλανδία, οι περιπατητικές εκδρομές, στα δάση, ήταν οι μόνες που παρουσίασαν αύξηση. Τα δάση έγιναν κάτι περισσότερο από πόλος έλξης για ανθρώπους που επιθυμούν να απολαύσουν τις αισθητικές, πνευματικές και τις αξίες αναψυχής των φυσικών οικοσυστημάτων.
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του οικοτουρισμού, όπως ο μικρός αριθμός επισκεπτών σε μεγάλες φυσικές εκτάσεις και η αποφυγή συνωστισμών, ικανοποίησαν τις ανάγκες για κοινωνική αποστασιοποίηση προκειμένου να αποφευχθεί η εξάπλωση του κορονοϊού. Ακόμη και κατά την περίοδο που ίσχυαν οι πιο δραστικοί περιορισμοί στις μετακινήσεις, διεπιστημονικές μελέτες και έρευνες έδειξαν ότι η σωματική δραστηριότητα σε εξωτερικούς χώρους είναι ο πιο επιτυχημένος τρόπος περιορισμού της εξάπλωσης του ιού και ταυτόχρονης βελτίωσης της διάθεσης των πολιτών.
Για να καταλήξει τονίζοντας: «Τα παραπάνω καταδεικνύουν τις τάσεις για αύξηση τόσο του εισερχόμενου όσο και του εγχώριου τουρισμού στα ελληνικά δάση στο προσεχές μέλλον καθώς και συνθήκες επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου. Παρουσιάζεται ευκαιρία για την ανάπτυξη του οικοτουρισμού στις προστατευόμενες δασικές περιοχές με τρόπο που θα συμβάλει στην διαφοροποίηση και την πολυλειτουργικότητα του παραγωγικού μοντέλου της υπαίθρου ώστε να ενισχύσει την απασχόληση και το εισόδημα των κατοίκων της.
Οι φορείς διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών πρέπει να ενισχυθούν με επιπλέον προσωπικό και πόρους ώστε να διαχειριστούν την αύξηση των επισκεπτών με τρόπο που θα εγγυάται την προστασία των φυσικών διεργασιών και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας των ελληνικών δασικών οικοσυστημάτων».
Μιλώντας τέλος στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η καθηγήτρια Θέκλα Τσιτσώνη τονίζει: «Στα ευρήματα της παρούσας ποσοτικής έρευνας διαφάνηκε μια τάση αύξησης στην συχνότητα επισκέψεων το περασμένο έτος, στα δάση και ειδικότερα στις προστατευόμενες περιοχές, καθώς και των διανυκτερεύσεων. Η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των επισκεπτών είναι από τους κύριους στόχους των φορέων διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών ώστε η αυξημένη παρουσία πιο ενημερωμένων επισκεπτών σε αυτές να εγγυάται την προστασία τους.
Ο αειφόρος τουρισμός στις δασικές προστατευόμενες περιοχές μπορεί να αναζωογονήσει τις τοπικές κοινωνίες και να αποτελέσει μοχλό βιώσιμής ανάπτυξης σε τοπικό αλλά και εθνικό επίπεδο».
Αποστόλης Ζώης
