Τα ποντίκια, όπως λέγαμε και χθες, για να γλυτώσουν από τη γάτα που τα αποδεκάτιζε σκέφτηκαν – αφελώς είν’ αλήθεια – ότι αρκούσε να κρεμούσαν ένα καμπανάκι στο λαιμό της, ώστε να ξέρουν πάντα που περιφέρεται και να παίρνουν τα μέτρα τους. Εμείς, οι πολίτες, δεν έχουμε αυτή την – καθαρά θεωρητική – δυνατότητα. Αλλά κι αν την είχαμε θα παθαίναμε ότι και τα ποντίκια. Ποιος και με τι τρόπο θα μπορούσε να ελέγξει τα κόμματα; Που έχουν, με συνταγματικές και νομοθετικές προβλέψεις «δέσει καλά το γάιδαρο τους».
Τα ποντίκια, όπως λέγαμε και χθες, για να γλυτώσουν από τη γάτα που τα αποδεκάτιζε σκέφτηκαν – αφελώς είν’ αλήθεια – ότι αρκούσε να κρεμούσαν ένα καμπανάκι στο λαιμό της, ώστε να ξέρουν πάντα που περιφέρεται και να παίρνουν τα μέτρα τους. Εμείς, οι πολίτες, δεν έχουμε αυτή την – καθαρά θεωρητική – δυνατότητα. Αλλά κι αν την είχαμε θα παθαίναμε ότι και τα ποντίκια. Ποιος και με τι τρόπο θα μπορούσε να ελέγξει τα κόμματα; Που έχουν, με συνταγματικές και νομοθετικές προβλέψεις «δέσει καλά το γάιδαρο τους».
Όλα, μα όλα δείχνουν πως είμαστε αναγκασμένοι εκόντες άκοντες να συνυπάρξουμε μαζί τους. Οι Αμερικανοί έχουν μια παροιμία που λέει: «Αν είσαι αμετάκλητα δεμένος μ’ ένα λεμόνι μάθε να σου αρέσουν τα ξινά». Το λεν μάλλον για τους παντρεμένους με «ξινό» έταιρον ήμισυ αλλά και στην περίπτωση μας ταιριάζει. Ολοι μας – με κάποιες εξαιρέσεις – θέλουμε Δημοκρατία. Στην σύγχρονη κοινοβουλευτική μορφή της. Δημοκρατία του είδους χωρίς κόμματα, μοιάζει με ομελέτα .. χωρίς αυγά. Ήρα είμαστε αμετάκλητα- σ’ αυτήν την ιστορική περίοδο τουλάχιστον – «δεμένοι» με τα κόμματα. Που όμως παραείναι ξινά για να μάθουμε να μας αρέσουν.
«Ούτε ο διάβολος – έγραφε η Σιμόν Βέιλ- δεν θα έβρισκε καλύτερη λύση από τα κόμματα αν του αναθέταμε να μας προτείνει ένα θεσμό που θα ήταν ό,τι χειρότερο για μια χώρα». Ετσι βρισκόμαστε μπροστά σ’ ένα διπλό αδιέξοδο. 1) Είναι αδύνατο συνταγματικά και με ειρηνικά μέσα να απαλλαγούμε από τα κόμματα. Είμαστε δηλαδή σαν το ποντίκι και τη γάτα. 2) Ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι γινόταν κάποιο θαύμα και καταργούνταν τα κόμματα, τι θα τα αντικαθιστούσε ώστε να υπάρχει Κοινοβούλιο, Κυβέρνηση, Αντιπολίτευση κ.λ.π;
Τι μας απομένει λοιπόν; Να περιορίσουμε στα απαραίτητα πλαίσια τις αρμοδιότητες και τις δυνατότητες τους. Κόμματα υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη και σε πάρα πολλά άλλα κράτη του κόσμου. Σε πολλά από αυτά είναι καλύτερα από τα δικά μας (Σκανδιναβία π.χ.), σε άλλα σαν τα δικά μας. Ας δούμε λοιπόν αν μπορούμε να βελτιώσουμε τα δικά μας παίρνοντας υπόψη μας και την ανάλογη εμπειρία άλλων κρατών, που βρίσκονται σε καλύτερη μοίρα από μας.
Θεωρητικά φαίνεται λογικό, ίσως δε και εφικτό. Στην πράξη όμως; Στην πράξη το πρώτο που χρειάζεται είναι μια λαϊκή εθνοσυνέλευση (όμως δύσκολο, αν όχι αδύνατο να αποφασιστεί και να συγκροτηθεί ή έστω μια ριζική αναθεώρηση του Συντάγματος. Ώστε να καταργηθεί η παντοδυναμία του πρωθυπουργού με την θεσμοθέτηση τόσον γερουσίας ( χωρίς αύξηση του συνολικού αριθμού βουλευτών) με 100 γερουσιαστές που θα εκλέγονται με λίστα, (οι βουλευτές 200 τον αριθμό θα εκλέγονται σε ισάριθμες μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες) και με αύξηση των προνομίων του Προέδρου της Δημοκρατίας. Να θεσμοθετηθούν επίσης αποτελεσματικά μέτρα περιορισμού του κράτους και αποτελεσματικής αντιμετώπισης της γραφειοκρατίας, της παραοικονομίας, της φοροδιαφυγής, της διαφθοράς, των πελατειακών σχέσεων.
Να σχεδιαστεί ένα νέο οικονομικό μοντέλο για τη χώρα με έμφαση στην παραγωγή και στην ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα κ.λ.π. Υπάρχουν και διατυπώθηκαν κατά καιρούς πολλές και καλές ιδέες από τους κ. Σαμαρά, Βενιζέλο, Αλ. Παπαδόπουλο, Τ. Γιαννίτση, Στ. Μάνο, κ.α. Το ζήτημα είναι ότι το κομματικό σύστημα δεν δείχνει καμία διάθεση για τέτοιες αλλαγές. Βολεύεται ως φαίνεται με το λαϊκισμό και τις πελατειακές σχέσεις. Εμείς πάλι οι πολίτες, δεν έχουμε διάθεση να αλλάξουμε μυαλά, και συμπεριφορές.
Ξέρουμε όχι χωρίς ν’ αλλάξουμε δεν πρόκειται να δούμε καλύτερες μέρες όμως προτιμούμε να πιστεύουμε ότι δεν χρειάζεται να ξεβολευτούμε. Κάποτε, από κάπου και με κάποιον, ακόμα και θαυματουργικό τρόπο θα αλλάξουν για λογαριασμό μας την κατάσταση και θα μας προσφέρουν καλύτερες μέρες. Μεσσιανισμός της κακιάς ώρας δηλαδή. Γι αυτό μας κυβερνούν αυτοί που μας κυβερνούν. Και βέβαια δεν αλλάζουν ούτε κι αυτοί αφού εμείς που τους ψηφίζουμε δεν δείχνουμε καμία διάθεση ν’ αλλάξουμε. Γιατί λοιπόν τα κόμματα να γίνουν καλύτερα, αποτελεσματικότερα, δικαιότερα, φιλολαϊκότερα.
Μια χαρά βολεύονται κι έτσι. Συνεπώς είχε δίκιο ο Γκάντι όταν έλεγε: «κάθε λαός έχει την εξουσία που του αξίζει». Και φαίνεται πως μας αξίζει να γίνουμε Βαλκάνια. Σαν τις γειτονικές μας χώρες του τ. υπαρκτού σοσιαλισμού».
