Για μια φορά ακόμα, μας αξιώνει ο Θεός να εισέλθουμε στην ευλογημένη περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Μια περίοδος κατανυκτική, γεμάτη από ένα πλήθος ακολουθιών που μας ετοιμάζουν κατάλληλα να εορτάσουμε το γεγονός της Αναστάσεως του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Ανάμεσα στις πολλές ευκαιρίες που μας δίνει η Εκκλησία σε αυτήν την προετοιμασία, σε αυτόν τον αγώνα, είναι και η νηστεία.
Για μια φορά ακόμα, μας αξιώνει ο Θεός να εισέλθουμε στην ευλογημένη περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Μια περίοδος κατανυκτική, γεμάτη από ένα πλήθος ακολουθιών που μας ετοιμάζουν κατάλληλα να εορτάσουμε το γεγονός της Αναστάσεως του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Ανάμεσα στις πολλές ευκαιρίες που μας δίνει η Εκκλησία σε αυτήν την προετοιμασία, σε αυτόν τον αγώνα, είναι και η νηστεία.
Η νηστεία, αποτελεί ένα σημαντικό θεσμό στην ζωή της Εκκλησίας. Η λέξη νηστεία προέρχεται από το ρήμα νηστεύω που σημαίνει αποχή από τις τροφές.
Η νηστεία, είναι ένας θεσμός θεοίδρυτος, αφού εμφανίζεται από την αρχή της παρουσίας του ανθρώπου επάνω στην γη. Η Παλαιά Διαθήκη, είναι γεμάτη από αναφορές στον ιερό αυτό θεσμό. Ο Θεός δίνει την εντολή στον άνθρωπο, να μην φάει από το δέντρο της γνώσεως του καλού και του πονηρού. “και ενετείλατο ο Κύριος ο Θεός τω Αδάμ λέγων. Από παντός ξύλου του εν τω παραδείσω βρώσει φάγη, από δε του ξύλου του γινώσκειν καλόν και πονηρόν, ου φάγεσθε απ’ αυτού. Η δ’ αν ημέρα φάγητε απ’ αυτού, θανάτω αποθανείσθε” (γεν. 2, 16 – 17).
Στο βιβλίο του προφήτου Δανιήλ διαβάζουμε ότι, ο Δανιήλ νήστεψε για να μπορέσει να νικήσει τον αλλόφυλο. “Δανιήλ τρείς εβδομάδες ημέρων άρτον ούκ έφαγεν και κρέας και οίνον ούκ εισήλθεν εν τω στόματι αυτού” (Δανιήλ. 10, 3).
Η νηστεία όμως, εμφανίζεται και στην Καινή Διαθήκη. Ο Ίδιος ο Χριστός μας μετά την βάτπισή Του νήστεψε σαράντα ολόκληρες ημέρες, για να πειρασθεί ύστερα από τον διάβολο. Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος αναφερόμενος στην νηστεία γράφει: “όταν δε νηστεύητε μη γίνεσθε ώσπερ οι υποκριταί, σκυθρωποί”. Επίσης ο Χριστός μας, όταν αναφέρεται στην θεραπεία του δαιμονιζομένου νέου, μας λέει πώς “το γένος τούτο [του διαβόλου] ούκ εκπρορεύεται, ει μή εν προσευχή και νηστεία” (Ματθ. 17, 21).
Ο Άγιος Αυγουστίνος Επίσκοπος Ιππώνος, μιλώντας για την νηστεία, μάς λέει πώς, άν δεν την τηρήσουμε, θα αναγκαστούμε κάποια στιγμή να την τηρήσουμε. “Εάν παραβούμε τον νόμο της νηστείας θα τιμωρηθούμε. Κάποτε θα τις νηστεύσουμε όλες μαζί τις νηστείες, για λόγους πολέμου, μολύνσεως των τροφών, ή λόγω ανομβρίας”.
Η νηστεία, ώς εντολή του Θεού, είναι ωφέλιμη και για την πνευματική μας πορεία. Ο αείμνηστος Μητροπολίτης του Πατριαρχείου Κίτρους, ο απο Καλλιουπόλεως και Μαδύτου Κωνσταντίνος Κοϊδάκης στο έργο του “Κώδιξ της Ορθοδόξου Χριστιανικής Πίστεως” αναφερόμενος στην νηστεία γράφει: “Η καλώς εννοουμένη νηστεία, δεν είναι μόνο η αποφυγή των απηγορευμένων υπό της Εκκλησίας βρωμάτων κατά τας νηστείας, αλλά η μετρία ποσότης εκ των νηστησίμων εδεσμάτων, ίνα δια της ολιγότητος της τροφής εξ’ αυτών, δαμάζηται και συγκρατήται η ψυχή και το σώμα πρός το μη αμαρτάνειν και ίνα ενισχύεται η θέλησις του νηστεύοντος πρός το αγαθοεργείν και ηθικοποιείσθαι. Η τοιαύτη νηστεία πράγματι είναι μάχαιρα, ήτις εκτέμει πάσαν κακίαν, και δέον να γίνηται ού μόνον κατά τας επισήμους τακτάς υπό της Εκκλησίας νηστείας, αλλά και πολλάκις, οσάκις ο χριστιανός βλέπει την ανάγκην, ότι δέον να υποβληθή εις νηστείαν, ως εις καθαρτήριον πρός δαμασμόν του σώματος και καταστολήν των εφαρμάτων ορμών, πρός το μη αμαρτάνειν”.
Ο Συμεών ο Μεταφραστής, αναφερόμενος και αυτός στην νηστεία γράφει: “Μέγα αγαθόν η νηστεία. Αυτή τα τραύματα του αμαρτωλού εξαφανίζει. Αυτή φλεγμονάς σαρκικών παθημάτων καταπραΰνει”.
Από τα λίγα που αναφέραμε, καταλαβαίνουε ότι η νηστεία, είναι ένας θεσμός δοσμένος από τον ίδιο τον Θεό. Η
νηστεία, δεν έχει σκοπό να σκοτώσει το σώμα, άλλωστε οι ασθενείς δεν πρέπει να κάνουν νηστεία, γιατί νηστεία γι’ αυτούς είναι η ασθένεια, αλλά ο σκοπός της νηστείας είναι να νεκρώσει τα πάθη και τις αδυναμίες. Η νηστεία δεν είναι ο σκοπός, αλλά το μέσον που θα μας βοηθήσει στην απαλλαγή του κακού εαυτού μας, των παθών και των αδυναμιών μας, ώστε να ελκύσουμε την χάρη του Θεού.
Καλή Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή, καλό στάδιο και καλόν αγώνα.
