Του Αδάμου Ευαγγέλου
Όλοι θέλουν νε βγει η Ελλάδα από τα μνημόνια. Το θέλουν ακόμη πάρα πολύ και οι πολιτικοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο λόγος εμφανής. Όσο εμείς χρειαζόμαστε μνημόνια, άλλο τόσο εκείνοι πρέπει να μας δανείζουν, μέσω του Μηχανισμού Στήριξης. Μετά κανείς από αυτούς δεν θέλει να βρεθεί στη δύσκολη θέση, ώστε να ζητήσει από τα μέλη του Κοινοβουλίου του, μια ακόμη έγκριση δανειοδότησης, για μια χώρα που κανείς δεν είναι σε θέση να υπολογίσει με ακρίβεια ποια θα είναι η αυριανή της πολιτική πραγματικότητα.
Κανείς, από τους αναφερόμενους πολιτικούς, δεν θέλει να εκθέσει το κράτος του περισσότερο σε ένα νέο κίνδυνο, σ’ ένα επιπλέον οικονομικό ρίσκο. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που οι ευρωπαίοι εταίροι, επιθυμούν διακαώς να τελειώνουμε με τα μνημόνια. Θέλουν να τελειώνουν με μας, ώστε να μην βρεθούν στην άσχημη γι αυτούς θέση, να ξαναπάνε στα Κοινοβούλια τους με αίτημα την ευνοϊκή δανειοδότηση της χώρας μας. Θέλουν με απλά λόγια, να μην μας ξαναδώσουν λεφτά, γι αυτό και είναι ανεκτικοί το τελευταίο διάστημα, στις αξιολογήσεις τους.
Όμως η επόμενη μέρα, μετά τη λήξη του μνημονίου, θα είναι πολύ δύσκολη για μας. Θα είναι μια μέρα χωρίς φτηνή ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, μ’ αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα, στην αποπληρωμή των δανείων. Θα δημιουργηθούν προβλήματα γιατί η Ελλάδα παραμένει μια μικρή και ανοιχτή οικονομία, η οποία υφίσταται ανά πάσα στιγμή, έντονους οικονομικούς κραδασμούς κι αυτό το είδαμε το τελευταίο διάστημα με την αναταραχή στα διεθνή χρηματιστήρια, τα οποία πυροδότησαν την αύξηση των επιτοκίων. Επομένως η κυβέρνηση θα πρέπει να το λάβει αυτό σοβαρά υπόψη της και να σπεύσει με ταχύτητα να κάνει όσα πρέπει να γίνουν, ώστε να προετοιμάσει τη χώρα, να βγει και να σταθεί όρθια στις αγορές, από τον Αύγουστο και μετά.
Πρέπει να το κατανοήσουμε όλοι, ότι η έξοδος της χώρας από τα μνημόνια σηματοδοτεί το τέλος της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, ότι μένουμε εμείς και οι αγορές, οπότε, θέλουμε δεν θέλουμε θα χορέψουμε στους δικούς της ρυθμούς. Θα πρέπει να γνωρίζουμε όλοι, ότι οι αγορές δεν λειτουργούν με πολιτικά κριτήρια.
Αυτό που τις ενδιαφέρει είναι μόνο τα νούμερα και οι εναλλακτικές αποδόσεις. Κοιτάζουν αν γίνονται οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, ώστε να αναπτύσσεται η χώρα, να πληρώνει τα χρωστούμενα κι έτσι να διασφαλίζονται τα χρήματα που δανείζουν. Ακόμη οι αγορές κρίνουν την συνολική πορεία μιας χώρας με αυστηρότητα, αποτιμώντας με αγοραία κριτήρια τους κινδύνους και ενσωματώνοντας τους στα επιτόκια που θα ζητούν, ώστε να πολλαπλασιάζουν τα κέρδη. Αν εξαρτιόμαστε από αυτές – όπερ θα συμβεί μετά πέντε μήνες- χωρίς να είμαστε έτοιμοι, ίσως νοσταλγήσουμε τα μνημόνια.
Οι παραπάνω πρακτικές των αγορών εφαρμόζονται, για όλες τις χώρες που δανείζουν. Χώρες υψηλού κινδύνου για χρεοκοπία, όπως είμαστε εμείς, «τιμωρούνται» με υψηλό κόστος χρήματος. Συνεπώς η ζωή έξω από τα μνημόνια θα είναι πολύ δυσκολότερη από όσο νομίζουμε. Προφανώς δεν έχει κατανοηθεί από πολλούς ότι μετά τον Αύγουστο του 2018 θα αισθανθούμε, θέλουμε δεν θέλουμε, την πειθαρχία των αγορών. Αυτές δεν διαπραγματεύονται «πολιτικά» όπως οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες στα χαμηλά επιτόκια δανεισμού ενσωματώνουν και πολιτικές επιδιώξεις, όπως η μη χρεοκοπία μιας χώρας της ΟΝΕ, μέχρι να μην έχουν να διαχειριστούν τις δυσκολίες μιας τέτοιας χρεοκοπίας.
Επομένως δεν χωρούν αυταπάτες. Αν δεν σπεύσουμε να προσαρμοστούμε στη νέα πραγματικότητα, η ζωή μας εκεί έξω από τα μνημόνια θα είναι πολύ δυσκολότερη από όσο νομίζουμε. Γι αυτό απαιτείται να δημιουργήσουμε ένα μέτωπο προκοπής, για να ξεκολλήσει η χώρα από την κρίση, ώστε να πετύχουμε μια στοιχειώδη κανονικότητα. Να κάνουμε επιτέλους την επανάσταση του αυτονόητου. Για να επιτευχτεί αυτός ο στόχος, χρειάζεται να συμφωνήσουμε σε ένα εθνικό σχέδιο που θα φέρει την ανάπτυξη. Χρειάζεται να εφαρμοστούν όλες οι μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση, να φέρουμε ξένες επενδύσεις, που θα επιταχύνουν τους ρυθμούς ανάπτυξης, να περιορίσουμε τη διαφθορά, να μειώσουμε το κόστος του Δημοσίου και τελικά να μειώσουμε τη γραφειοκρατία και τους φόρους. Μόνο έτσι θα πάρει μπρος η οικονομία, ώστε να ξαναγίνουμε έστω, στοιχειωδώς ευρωπαϊκή χώρα…
