Η θερμή συμβολή του Νίκου Βαρμάζη στην τοπική μας αυτογνωσία
Η Εστία Πιερίδων Μουσών Κατερίνης και οι εκδόσεις Κυριακίδη με την συνεργασία του ΟΠΠΑΠ Δήμου Κατερίνης θα παρουσιάσουν την Παρασκευή, 30 Μαρτίου 2018 (Αστική Σχολή Κατερίνης) το εκλεκτό βιβλίο του Νίκου Δ. Βαρμάζη που φέρει τον τίτλο «Πρόσωπα και θέματα της Κατερίνης και της Πιερίας από τα μέσα του 18ου ως τα μέσα του 20ού αιώνα».
Τα κείμενα του τόμου συγκροτούν εύχυμες εισηγήσεις για τον Διονύσιο Πλαταμώνος (1763-1793), για την επανάσταση του 1878 στο Λιτόχωρο, για τον Νικόλαο Λούση και τον Παρθένιο Βαρδάκα, για την Αστική Σχολή Αικατερίνης και το Α΄ Δημοτικό Σχολείο, για μια απεργία μαθητών του Γυμνασίου Κατερίνης στα 1936, για τον Μοσχοπόταμο και την παλιά Δρυάνιστα, για την σκληρή δεκαετία 1945-1955 στην Κατερίνη, για πτυχές της τοπικής ιστοριογραφίας (συνοικισμός Ευαγγελικών, Νέα Ζωή και Μακρύγιαλος) καθώς επίσης κατατίθενται και παρεμβάσεις για βιβλία που αφορούν τις λογοτεχνικές και μη εκδόσεις της Πιερίας στον 20ό αιώνα.
Ο τόμος χωρίζεται σε δυο μέρη. Στο πρώτο μέρος, όπως σημειώνει στον πρόλογό του ο Νίκος Βαρμάζης «περιλαμβάνονται κείμενα, τα περισσότερα από τα οποία ανακοινώθηκαν σε επιστημονικά συνέδρια με θεματική τους τη Βυζαντινή και Νεότερη Πιερία. Τα κείμενα αυτά έχουν περιληφθεί σε σχετικούς τόμους, μάλλον δυσεύρετους. Υπάρχουν επίσης και κείμενα με βιωματικό περιεχόμενο που σχετίζονται
με τη ζωή μου στον Μοσχοπόταμο και την Κατερίνη. Τα απομνημονευτικά αυτά κείμενα τα συμπεριέλαβα στον τόμο με αρκετές όμως μεταβολές και βελτιώσεις. […]
Τα κείμενα του πρώτου μέρους φρόντισα να τεθούν σε σειρά χρονολογική, ώστε ο αναγνώστης να κερδίσει μια σαφή ιδέα της παρουσίας και της προκοπής της Πιερίας στη νεότερη ελληνική ιστορία. Αφετηρία της πιερικής αυτής ιστορίας είναι η εποχή του Νεοελληνικού Διαφωτισμού (1775-1830), ενώ η συνέχειά της καλύπτει τους τελευταίους χρόνους της Οθωμανικής κυριαρχίας, την απελευθέρωση της Πιερίας (1912), τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τη γερμανική κατοχή, τον Εμφύλιο και όσα ακολούθησαν».
Στο δεύτερο μέρος, γράφει ο καλός ιστορικός, « έχω συγκεντρώσει κείμενα παρουσίασης βιβλίων σχετικών με την Πιερία και την περιοχή της. Αυτά δημοσιεύονται για πρώτη φορά. Τα συστέγασα, διότι νομίζω ότι και αυτού του είδους τα κείμενα συνιστούν ιστορία ή τουλάχιστον «έχονται της ιστορίας». Η χρονολογική τάξη δεν είναι εφικτή στα κείμενα των βιβλιοπαρουσιάσεων, επειδή το συνεκτικό στοιχείο σ? αυτά είναι το είδος του βιβλίου που συστήνουν και, φυσικά, ο τόπος στον οποίο αναφέρονται. Τρία από τα κείμενα αυτής της κατηγορίας σχετίζονται με το Λιβάδι Ολύμπου, που, φυσικά, δεν ανήκει διοικητικά στην Πιερία. Το Λιβάδι όμως και οι Λιβαδιώτες παλαιόθεν είναι πολύ στενά δεμένοι με την Πιερία και την Κατερίνη, όπως θα φανεί από τη συνέχεια».
Το κομψό βιβλίο, αγλάισμα της τυπογραφικής τέχνης, ολοκληρώνει όπως αρμόζει σε παρόμοια σοβαρά βιβλία Index nominum, ενώ ο επιμελητής και σχεδιαστής Σπύρος Τσιλιγκιρίδης (ίσως ο καλύτερος γραφίστας της βόρειας Ελλάδας κατά τον έμπειρο Γιώργο Κορδομενίδη) πρόσθεσε σε αυτό και είκοσι περίπου ολοσέλιδες φωτογραφίες, ορισμένες από τις οποίες αποτελούν έργα τέχνης του πολιτισμού του 20ού αιώνα (βλ. Σάββας Τσιλιγγιρίδης-ΣάΤΣΙ) ενώ άλλες—στο μείζον ύφος του ΣάΤΣΙ— αναπαριστούν τον 21ο αιώνα με ομόλογο τρόπο, επικεντρωμένον στην ασπρόμαυρη τέχνη της εικαστικής φωτογραφίας (βλ. τις σχετικές φωτογραφίες του 5ου Γυμνασίου ή της Πύδνας από τον επιμελητή του τόμου).
