Οι νεκρολογίες των σπουδαίων καλλιτεχνών ξεκινούν συνήθως με τα βιογραφικά στοιχεία τους και περιλαμβάνουν τα “highlights” της καριέρας τους.
Η καλλιτεχνική του παρακαταθήκη περιλαμβάνει από όπερες και συμφωνικά έργα μέχρι πιο λυρικά λαϊκά άσματα και μελοποιημένη ποίηση. Έγραψε το ίσως πιο αναγνωρίσιμο ελληνικό μουσικό θέμα, τον Ζορμπά, ενώ τραγούδια του διασκεύασαν σε άλλες γλώσσες ακόμα και οι Beatles, το Αν θυμηθείς τ’ όνειρό μου, που το έκαναν Honeymoon.
Με την επιβολή της δικτατορίας, στις 21 Απριλίου του 1967, πέρασε πάλι στην παρανομία και έναν μήνα αργότερα ίδρυσε την αντιστασιακή οργάνωση ΠΑΜ, κηρύσσοντας πανστρατιά εναντίον του καθεστώτος. Το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς φυλακίστηκε στο κτίριο της Ασφάλειας επί της οδού Μπουμπουλίνας. Ακολούθησαν απομόνωση, φυλακές Αβέρωφ, μεγάλη απεργία πείνας, αποφυλάκιση και κατ’ οίκον περιορισμός, εκτόπιση με την οικογένειά του στη Ζάτουνα και, τέλος, στρατόπεδο Ωρωπού.
Στον Ωρωπό ο Θεοδωράκης αντιμετώπισε εκ νέου προβλήματα με την υγεία του και στο εξωτερικό ξέσπασε θύελλα διαμαρτυριών με διασημότητες από τον χώρο των τεχνών και της διανόησης να ζητούν την απελευθέρωσή του. Κάπως έτσι κατέληξε το 1970 στο Παρίσι, απ’ όπου και απεύθυνε ξανά έκκληση για την ανάγκη πτώσης του δικτατορικού καθεστώτος.
Η επιστροφή στην Ελλάδα μετά την πτώση της χούντας
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, είχε μετατραπεί σε κάτι περισσότερο από έναν καλλιτέχνη-σύμβολο της Αριστεράς. Πλέον ήταν ένα πρόσωπο με διεθνή αναγνώριση και καταξίωση και δεν δίστασε να προτείνει τον Κωνσταντίνο Καραμανλή ως τον μόνο πολιτικό ηγέτη που θα μπορούσε να εγγυηθεί τη διαδικασία της μετάβασης στη δημοκρατία. Έκτοτε, θα συνεχίσει για πολλά χρόνια την πολιτική του δράση, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Την περίοδο αυτή βρέθηκε για συναυλία στην πόλη μας. Σίγουρα οι Κατερινιώτες θα θυμούνται τα σφυρίγματα στο κινηματοθέτρο ΕΥΚΑΡΠΙΔΗ με τις πρώτες νότες του τραγουδιού που αφιέρωσε στην πόλη μας, το «ΤΡΕΝΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΕΡΙΝΗ» και το οποίο αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τον Κατερινιώτη ζωγράφο Σάκη Σταθακόπουλο.
