Την κυβέρνηση και την τοπική αυτοδιοίκηση δείχνουν οι πολίτες ως υπεύθυνους το προβλήματος
Συγκλονιστικά είναι τα αποτελέσματα έρευνας της Kapa Research και του Ιδρύματος Χάινριχ Μπελ όσον αφορά το χάσμα μεταξύ πόλης και υπαίθρου στην Ελλάδα, με έναν στους δύο Έλληνες να σκέφτονται ή να σχεδιάζουν να φύγουν τα παιδιά του από τον τόπο τους.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2022 σε ένα και ενισχυμένο δείγμα 1.639 ατόμων από τέσσερις περιφέρειες ενδιαφέροντος για το Ίδρυμα (Αττική, Κεντρική Μακεδονία, Ιωάννινα και Κρήτη).
Υπενθυμίζεται ότι, ήδη, μετά την απογραφή πληθυσμού που διενεργήθηκε από την ΕΛΣΤΑΤ το 2021 είχε εντοπιστεί το χάσμα πόλης και υπαίθρου στην ελληνική επικράτεια της τάξης του 3,5%, ενώ σε ορισμένες περιφέρειες όπως αυτή της Δυτικής Μακεδονίας η μείωση αγγίζει το 10%.
Ωστόσο, το Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ προσπάθησε να αποτυπώσει και να αποκωδικοποιήσει το φαινόμενο, την ένταση αλλά και τον αντίκτυπο που έχει στην καθημερινότητα των ανθρώπων καθώς και το επίπεδο διακυβέρνησης (ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό, τοπικό) το οποίο θα κληθεί να δώσει λύσεις στην πρόκληση αυτή.
Υποβαθμίστηκε η περιοχή που ζούμε
Η συντριπτική πλειοψηφία όσων ερωτήθηκαν, 7 στους 10, θεωρούν ότι ο τόπος τους μπορεί να τους προσφέρει μια αξιοπρεπή διαβίωση, ωστόσο ταυτόχρονα ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό, της τάξης του 22%, σκέφτεται ή σχεδιάζει να μετακομίσει από τον τόπο κατοικίας του, ενώ το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε 50% όταν η ίδια ερώτηση αφορά τα παιδιά του.
Για ένα σημαντικό ποσοστό αυτών που σχεδιάζουν να μετακομίσουν (46%) ο λόγος είναι η υποβάθμιση του τόπου διαμονής. Επομένως, διαφαίνεται να καλλιεργείται ένα σημαντικό κύμα φυγής, το οποίο θα απασχολήσει μελλοντικά τη χώρα.
Υποφέρουν οι αγροτικές περιοχές
Τα προβλήματα που απασχολούν κατά προτεραιότητα τη συντριπτική πλειοψηφία των ερωτώμενων είναι ζητήματα οικονομικής φύσης: ακρίβεια, οικονομικές δυσκολίες, ανεργία και φτώχεια.
Το δημογραφικό πρόβλημα, πάντως, όπως η γήρανση του πληθυσμού και η τάση φυγής των νέων, αναδεικνύεται ως ένα αρκετά σοβαρό εθνικό ζήτημα, το οποίο σε ημιαστικές και αγροτικές περιοχές λαμβάνει ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις σε σχέση με τα μεγάλα αστικά κέντρα.
Επιπλέον, ενώ τα προβλήματα φαίνεται να είναι κοινά σχεδόν παντού, η έντασή τους καταγράφεται πολύ μεγαλύτερη στις αγροτικές απ’ ό,τι στις αστικές περιοχές.
Τα περισσότερα άτομα που συμμετείχαν στην έρευνα θεωρούν ότι το δημογραφικό έχει συνέπειες και στη δική τους ζωή, καθώς επιδρά στο μέλλον της περιοχής, στην τοπική οικονομική ανάπτυξη, στην ποιότητα ζωής και στις υποδομές. Η εκπόνηση ενός εθνικού σχεδίου για την αντιστροφή αυτής της τάσης θεωρείται αναγκαία από την πλειοψηφία.
Αποτυχία τοπικής αυτοδιοίκησης και κυβερνήσεων
Τέλος, αναδεικνύεται μια σύμπνοια στις απαντήσεις αναφορικά με το επίπεδο διοίκησης που καλείται να λύσει τα προβλήματα, καθώς η πλειοψηφία των ερωτώμενων αναφέρει ότι η κεντρική κυβέρνηση όπως και η τοπική αυτοδιοίκηση έχουν την ευθύνη τόσο για τη δημιουργία των προβλημάτων όσο και για την επίλυσή τους.
Οι τοπικοί φορείς εξουσίας θεωρείται ότι μπορούν να έχουν ουσιαστική συμβολή στην ανάπτυξη και την προοπτική μιας περιοχής, οπότε και αποτελούν βασικούς πυλώνες στο σχεδιασμό της στρατηγικής για την αντιστροφή της δημογραφικής συρρίκνωσης.
