Με την καταρχήν παραδοχή ότι, πρόκειται για ένα θετικό βήμα προς τα εμπρός για την ενίσχυση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και την στήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών μη εξυπηρετούμενων δανείων εμφανίστηκαν στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής οι αρμόδιοι εξωκοινοβουλευτικοί φορείς που είχαν κληθεί να εκφράσουν τις απόψεις τους επί του νομοσχεδίου του Υπουργείου Οικονομικών με τίτλο, «Διαφάνεια, ανταγωνισμός, προστασία ευάλωντων-Ενσωμάτωση Ευρωπαϊκής Οδηγίας , επανεισαγωγή του Προγράμματος Ηρακλής και άλλες επείγουσες διατάξεις».
Παράλληλα εξέφρασαν επιφυλάξεις ως προς την αποτελεσματικότητα ορισμένων διατάξεων καταθέτοντας τις δικές τους προτάσεις ώστε, όπως τόνισαν, να βελτιωθεί περαιτέρω το νομοσχέδιο και να συμβάλει θετικά στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.
Ειδικότερα:
Ο γενικός διευθυντής Προληπτικής Εποπτείας και Εξυγίανσης της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Τσικριπής, μίλησε για ένα νομοσχέδιο με σημαντικές διατάξεις, δίνοντας έμφαση στην επαναεισαγωγή του προγράμματος «Ηρακλής» το οποίο, όπως είπε, «έχει κομβικό ρόλο στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο τραπεζικό σύστημα και στην εξυγίανση του ισολογισμού τους.
«Χωρίς αυτόν, θα ήταν αβέβαιο αν οι συστημικές τράπεζες θα είχαν πετύχει μονοψήφιο νούμερο μη εξυπηρετούμενων δανείων. Θυμίζω ότι έκανε εφικτή την μείωση των κόκκινων δανείων εντός του τραπεζικού συστήματος κατά 50 δις ευρώ. Νομίζω ότι χωρίς τον Ηρακλή θα ήταν αβέβαιο αν οι συστημικές τράπεζες θα είχαν πετύχει μονοψήφιο δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων, με ότι αυτό συνεπάγεται σε σχέση με την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας της χώρας μας και την πρόσβαση των τραπεζών στις αγορές χρήματος και κεφαλαίου», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Τσικριπής και συμπλήρωσε:
«Η επαναεισαγωγή του προγράμματος Ηρακλή, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και συγκεκριμένο ποσό εγγύησης, θα επιτρέψει την ολοκλήρωση των συναλλαγών που ήταν σε εκκρεμότητα από το προηγούμενο πρόγραμμα καθώς και την εκτέλεση νέων και θα οδηγήσουν οι συναλλαγές αυτές σε ακόμα μεγαλύτερη μείωση του δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων» .
Όπως ανέφερε ο κ. Τσιπικρής, «με βάσει τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας Ελλάδος, οι εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων διαχειρίζονται οφειλές ύψους, σχεδόν 70 δις ευρώ που είναι εκτός τραπεζικού συστήματος».
Χαρακτήρισε επίσης, «ιδιαίτερα σημαντική για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους την δυνατότητα παροχής πιστώσεων που αφορούν την αναχρηματοδότηση των δανείων και θα οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερη μείωση του δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα».
Σημείωσε ακόμα ότι, «η απομάκρυνση των «κόκκινων δανείων» από τους ισολογισμούς των τραπεζών δεν συνεπάγεται και εξυγίανση του ιδιωτικού χρέους».
«Είναι, λοιπόν, σημαντικός ο ρόλος των SERVICERS στη διαχείριση των εν λόγω ανοιγμάτων και στην εξυγίανση του ιδιωτικού χρέους. Νομίζω ότι καταλαβαίνουμε όλοι ότι η εξυγίανση του ιδιωτικού χρέους είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για την Ελληνική Οικονομία, μέσω της επίτευξης αποτελεσματικών ρυθμίσεων που θα οδηγήσουν στην επανένταξη των οικονομικά βιώσιμων επιχειρήσεων στην πραγματική οικονομία, στη βελτίωση της δυνατότητας των νοικοκυριών να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους», τόνισε ο κ. Τσικριπής:
Κλείνοντας, έδωσε έμφαση στη σημασία της σύστασης, του προστατευμένου κανονιστικού περιβάλλοντος, από την Tράπεζα της Eλλάδος, επισημαίνοντας ότι «είναι κάτι που λειτουργεί με επιτυχία και σε άλλες κεντρικές τράπεζες και αναμένεται να έχει καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση της καινοτομίας, στο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα».
Ο Θεόδωρος Αθανασόπουλος, (Πρόεδρος της Ένωσης Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις) συντάχθηκε με τις απόψεις του κ. Τσικριπή και του κ. Μαλιγιάννη, υπογραμμίζοντας ότι «οι servicers, διαχειρίζονται σήμερα περίπου 85 δισ. δάνεια, εκ των οποίων 70 δισ. είναι εκτός τραπεζικού συστήματος και τα 45 περίπου δισ. έχουν ενταχθεί στα προγράμματα «ΗΡΑΚΛΗΣ» και άρα φέρουν και την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου».
« Οι servicers δεν λειτουργούν ως ιδιοκτήτες των δανείων, λειτουργούν ως διαχειριστές και άρα οφείλουν να φέρουν και να βρουν τη βέλτιστη λύση μεταξύ επενδυτών, οφειλετών. Το θέμα των τυπικών εγγράφων που τεκμηριώνουν την εκπροσώπηση των servicers θα διευκολύνει πάρα πολύ την όλη διαδικασία τόσο για τους οφειλέτες και τους δικηγόρους όσο και για εμάς», ανέφερε.
Έμφαση έδωσε στις υποχρεώσεις των servicers για την ενημέρωση των οφειλετών, επισημαίνοντας ότι «υπάρχει πολύ μεγάλη προσπάθεια από πλευράς του κλάδου προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα εξυπηρέτησης των οφειλετών».
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «μέσα στο πρώτο 10μηνο του 2023 οι servicers έχουν δεχθεί 1,3 εκατομμύρια τηλεφωνήματα, έχουν απαντήσει το 86% αυτών την ίδια μέρα και το 14% στις επόμενες μέρες».
Αναφερόμενος στον εξωδικαστικό, σημείωσε ότι «έχουμε επιτύχει ένα δισεκατομμύριο ρυθμίσεις , τα ποσοστά εγκρίσεως είναι της τάξεως του 76% από τους πιστωτές, η μη αποδοχή των λύσεων από οφειλέτες είναι στο 35% και οι οφειλέτες που έχουν αθετήσει τις υποχρεώσεις τους στο 35% και 40%».
«Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να δούμε τους μικρούς οφειλέτες και όχι τους μεγαλοοφειλέτες και έχουμε δεσμευτεί στο Υπουργείο ότι στα πλαίσια της συνολικής προσπάθειας για βελτίωση, οι servicers εγγράφως μπορούν να επιτύχουν ποσοστά εγκρισιμότητας της τάξεως του 80%. Αυτός είναι ο στόχος που
βάζουμε- αν και η πραγματική προσπάθεια μας είναι να κινηθούμε σε ακόμα υψηλότερα ποσοστά εγκρίσεων στα πλαίσια ενός πλαισίου που θα δώσει σταθερά επιτόκια στους οφειλέτες, χαμηλότερες δόσεις αλλά και πειθαρχία στην ολοκλήρωση και τήρηση των συμφωνημένων», κατέληξε.
Ο Μόσχος Κορασίδης, γενικός Διευθυντής της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών ανέφερε ότι έχουν κατατεθεί στο Υπουργείο, 16 προτάσεις για αλλαγές.
«Έχει διαμορφωθεί ένα πλαίσιο ότι υπάρχει δεύτερη ευκαιρία. Οι περισσότεροι αγρότες θέτουν το ερώτημα, υπήρξε πρώτη; Δηλαδή στην επαφή με τους sevicers υπάρχει διαφάνεια; Μπορούμε να συνεννοηθούμε; Μπορούν να μας δώσουν τα επιτόκια τους, τους υπερβολικούς τόκους υπερημερίας; Αν το κεφάλαιο αυτή τη στιγμή είναι ένα μικρό κεφάλαιο γιατί έχει περιοριστεί η περιουσία μου, μπορώ να εξυπηρετήσω ένα τέτοιο δάνειο, το οποίο είναι δυσθεώρητο:», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Έμφαση έδωσε στο θέμα «των τόκων υπερημερίας που συνεχώς ανατοκίζονται τρέχουν με επιτόκιο 13%, 14%, όταν το μέσο επιτόκιο είναι 3% με 3,5%», προσθέτοντας ότι «αυτό δημιουργεί μια μεγάλη ψαλίδα, άρα είναι εξ υπαρχής υποθηκευμένη σε αποτυχία η όποια διευθέτηση».
Παράλληλα αμφισβήτησε τα αποτελέσματα του εξωδικαστικού συμβιβασμού σημειώνοντας ότι «αυτή τη στιγμή μόνο 10.000 περιπτώσεις έχουν διευθετηθεί».
Είναι στη διακριτική ευχέρεια του Servicer ή του φορέα που έχει αγοράσει το δάνειο αν θα προσέλθει ή όχι. ‘Αρα, έχει μια δεσπόζουσα θέση αυτή τη στιγμή σε αυτή την διαδικασία και έτσι ναι μεν γίνεται μια προσπάθεια για να μπουν κάποια όρια στα ήδη έξω από το συνηθισμένο όρια των αγοραστών των δανείων αλλά αυτό δεν βοηθάει, μάλλον φέρνει μια καλή συμπεριφορά και τίποτε άλλο. Εδώ χρειάζεται μια δυναμική παρέμβαση, γι’ αυτό ζητάμε και στον εξωδικαστικό συμβιβασμό και σε άλλα πράγματα να γίνουν αλλαγές», κατέληξε.
Ο Ευάγγελος Κρητιτικός, πρόεδρος της Εθνικής Ομοσπονδίας Ενώσεως Προστασίας Δανειοληπτών – Καταναλωτών – Πολιτών έκανε λόγο για νομοσχέδιο που κινείται στη σωστή κατεύθυνση και πρόσθεσε ότι «κάθε προσπάθεια για βελτίωση της υφιστάμενης νομοθεσίας, που αφορά τη προστασία των δανειοληπτών και δη των ευάλωτων, είναι καλοδεχούμενη, ανεξάρτητα σε ποιο βαθμό συμφωνεί κανείς μαζί της ή όχι».
«Απόλυτα θετική εξέλιξη» χαρακτήρισε τον εξωδικαστικό μηχανισμό, προτείνοντας παράλληλα αλλαγές που θα βελτιώσουν ακόμα περισσότερο τη διαδικασία όπως:
- Η ρύθμιση για την αναδιάρθρωση του χρέους, όπως διαμορφώνεται από την εφαρμογή του αλγορίθμου, να υπέχει αυτόματα και να έχει την ισχύ δικαστικής αποφάσεως
- το σταθερό επιτόκιο από 3% να επεκταθεί από τα τρία έτη στα 6 έτη και στη συνέχεια να μην έχει ελεύθερη διακύμανση, αλλά βάσει του μαθηματικού τύπου, να μπορεί να διακυμανθεί 1%, ανάλογα με τη πορεία των επιτοκίων.
- να συμπεριληφθεί στη ρύθμιση το σύνολο των δανείων, όχι μόνο αυτά που έχουν εμπράγματες εξασφαλίσεις.
- δικαίωμα ευάλωτων οφειλετών για επαναγορά του ακινήτου τους μελλοντικά είτε με εφάπαξ καταβολή, είτε με δόσεις
Ζήτησε ακόμα:
- τη δυνατότητα κουρέματος του δανείου στην περίπτωση που το ύψος του δανείου υπερβαίνει την αξία του ακινήτου και να ενταχθούν περιπτώσεις μείωσης του εισοδήματος του δανειολήπτη.
- η δυνατότητα αναδιάρθρωσης του χρέους να μην αφορά μόνο, όσους διαθέτουν την βεβαίωση οφειλής ευάλωτου οφειλέτη ή να διευρυνθεί ο χαρακτηρισμός του ευάλωτου οφειλέτη, έτσι ώστε να περιλαμβάνει περισσότερους δανειολήπτες από όσους περιλαμβάνει σήμερα.
- η δημιουργία ακατάσχετου λογαριασμού που να επιτρέπει σε επαγγελματίες να χρησιμοποιούν το «POS» στην περίπτωση δέσμευσης των λογαριασμών τους.
- να διευκολυνθούν οι δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο που υπερβαίνουν σήμερα τους 200.000.
Ο Γεώργιος Λεχουρίτης, Πρόεδρο του ΙΝΚΑ Γενικής Ομοσπονδίας Καταναλωτών Ελλάδος, εμφανίστηκε θετικός στην νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης ωστόσο όπως είπε, «πρέπει να δοθεί η δυνατότητα να ενταχθούν στη ρύθμιση και άλλοι δανειολήπτες όχι μόνο τα ευάλωτα νοικοκυριά».;
«Είναι γεγονός ότι το νομοσχέδιο είναι προς τη σωστή κατεύθυνση», είπε ενώ συντάχθηκε με τον εκπρόσωπο της ΓΕΣΕΒΕ τονίζοντας ότι δυστυχώς τα funds δεν υιοθετούν τις δικαστικές αποφάσεις επιλέγοντας να μην ενημερώνουν σωστά τους καταναλωτές και να μην τους λένε ποιο είναι το ύψος του δανείου».
«Επίσης, ανεβάζουν το επιτόκιο στο συνολικό ποσό του δανείου και όχι στη μηνιαία δόση, με αποτέλεσμα αν μια δόση είναι με δικαστική απόφαση 200 ευρώ το μήνα και ένα τρέχον επιτόκιο 4% με βάση την τράπεζα της Ελλάδος όπως ορίζουν οι δικαστικές αποφάσεις να μην σέβονται και να υπολογίζουν το επιτόκιο στο σύνολο του ποσού που οφείλει ο δανειολήπτης. Αυτά πρέπει το παρόν νομοσχέδιο να βάζει μια σειρά στην ασυδοσία των SERVICES και πρέπει να περιλάβει και κάποιες ασφαλιστικές δικλείδες», ανέφερε.
Νατάσα Θωμά
