Μένοντας μακριά από την «εμπρηστική» ρητορική και επισημαίνοντας ότι «αυτές οι συναντήσεις θα αποτελέσουν ευκαιρία για μία νέα εποχή στις σχέσεις μας», ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επισκέφθηκε σήμερα (07/12) την Αθήνα και συνομίλησε κατ’ ιδίαν με τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη και την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
«Θέλουμε να κάνουμε το Αιγαίο μία θάλασσα ειρήνης»
Κατά τις κοινές τοποθετήσεις με τον κ. Μητσοτάκη, ο Ταγίπ Ερντογάν τόνισε ότι «είμαστε γειτονικές χώρες, που μοιραζόμαστε την ίδια θάλασσα και είναι αρκετά φυσικό να υπάρχουν προβλήματα. Πόσω μάλλον σε δύο αδέλφια. Δεν υπάρχει πρόβλημα τόσο μεγάλο, ώστε να μην μπορεί να λυθεί. Αισθανόμαστε ικανοποιημένοι, που έχει τέτοια αντίληψη ο κ. Μητσοτάκης».
Χαρακτηριστικό ήταν το γεγονός ότι στο τέλος των δηλώσεων των δύο ηγετών, ο Ταγίπ Ερντογάν έσπευσε πρώτος να χειροκροτήσει, υποδεικνύοντας ότι είναι αποφασισμένος να κάνει πράξη όσα υπόσχεται.
Η διαφωνία στο Κυπριακό, η ΑΟΖ και η υπογραφή της διακήρυξης φιλίας
Αναφερόμενος στο Κυπριακό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι «διαφωνούμε με την Τουρκία, για εμάς ως Ελλάδα δεν υπάρχει λύση πέραν αυτής των Ηνωμένων Εθνών και ο διάλογος πρέπει να αρχίσει από εκεί όπου σταμάτησε το 2017».
Ωστόσο, σημείωσε ότι «αφού υπεγράφη η διακήρυξη φιλίας και καλής γειτονίας, μπορεί στο μέλλον, αν όλα πάνε καλά, να ανοίξει ο δρόμος για το επόμενο βήμα, που μπορεί να είναι η προσέγγιση για οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Ανοίγεται, λοιπόν, ένας καθαρός δρόμος μπροστά μας, για τις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας».
Αυτή είναι η διακήρυξη φιλίας που υπέγραψαν Μητσοτάκης – Ερντογάν
Μετά τη συνάντηση, οι δύο ηγέτες υπέγραψαν Διακήρυξη Φιλίας, στην οποία τονίζεται –μεταξύ άλλων– ότι τα δύο μέρη δεσμεύονται «να απέχουν από κάθε δήλωση, πρωτοβουλία ή ενέργεια που θα μπορούσε να υπονομεύσει ή να απαξιώσει το γράμμα και το πνεύμα αυτής της Διακήρυξης ή να θέσει σε κίνδυνο τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή τους».
Αναλυτικά:
Οι δύο άνδρες, έχοντας προεδρεύσει της 5ης συνάντησης του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Δημοκρατίας της Τουρκίας, την 7η Δεκεμβρίου 2023, στην Αθήνα, σε πνεύμα καλής θέλησης και συνεργασίας, συμφώνησαν:
Να συμμετέχουν σε συνεχείς εποικοδομητικές και ουσιαστικές διαβουλεύσεις με βάση τους ακόλουθους πυλώνες:
- Πολιτικός Διάλογος:
– Σε θέματα αμοιβαίου συμφέροντος.
– Διερευνητικές / Διαβουλευτικές συνομιλίες.
- Θετική Ατζέντα, στο πλαίσιο του ενισχυμένου Κοινού Σχεδίου Δράσης, που περιλαμβάνει μέτρα κοινού ενδιαφέροντος στους τομείς της επιχειρηματικότητας-οικονομίας, τουρισμού, μεταφορών, ενέργειας, καινοτομίας, επιστήμης και τεχνολογίας, γεωργίας, περιβαλλοντικής προστασίας, κοινωνικής ασφάλισης και υγείας, νεολαίας, εκπαίδευσης και αθλητισμού και όποιον άλλο τομέα συμφωνηθεί από κοινού, με στόχο την επίτευξη σημαντικών και συγκεκριμένων παραδοτέων, εξορθολογίζοντας και επικαιροποιώντας συνεχώς την ατζέντα, με δομημένο τρόπο και νέα θέματα.
- Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, που περιλαμβάνουν μέτρα στον στρατιωτικό τομέα που θα συνέβαλλαν στην εξάλειψη αδικαιολόγητων πηγών έντασης, καθώς και των κινδύνων που απορρέουν από αυτές,
Τα Μέρη δεσμεύονται να απέχουν από κάθε δήλωση, πρωτοβουλία, ή ενέργεια που θα μπορούσε να υπονομεύσει ή να απαξιώσει το γράμμα και το πνεύμα αυτής της Διακήρυξης ή να θέσει σε κίνδυνο τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή τους.
Τα Μέρη θα προσπαθήσουν να επιλύσουν οιαδήποτε διαφορά προκύψει μεταξύ τους με φιλικό τρόπο, μέσω απευθείας διαβουλεύσεων μεταξύ τους ή με άλλα μέσα αμοιβαίας επιλογής, όπως προβλέπεται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
Αυτή η Διακήρυξη δεν αποτελεί διεθνή συμφωνία, δεσμευτική για τα Μέρη κατά το διεθνές δίκαιο. Καμία πρόνοια της Διακήρυξης αυτής δεν πρέπει να ερμηνεύεται ότι παράγει νομικά δικαιώματα ή υποχρεώσεις για τα Μέρη.
Οι δεκαπέντε συμφωνίες που υπεγράφησαν – Οι τομείς συνεργασίας
Συνολικά δεκαπέντε συμφωνίες, Μνημόνια Συνεργασίας και κοινές δηλώσεις – διακηρύξεις υπεγράφησαν στο πλαίσιο του 5ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας. Οι συμφωνίες εκτείνονται σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, όπως το εμπόριο, οι επενδύσεις, οι εξαγωγές, ο τουρισμός, η Παιδεία και η τελωνειακή συνεργασία.
1. Συμφωνία στον Τομέα της Παιδείας
Υπογράφουν ο Υπ. Παιδείας κ. Κυριάκος Πιερρακάκης και ο Τούρκος Υπ. Παιδείας κ. Yusuf Tekin
Η συμφωνία στοχεύει στην ενδυνάμωση της συνεργασίας μεταξύ των Υπουργείων Παιδείας της Ελλάδας και της Τουρκίας στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης. Αναφέρεται στην αναγνώριση διπλωμάτων τεχνικής εκπαίδευσης, στην ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών, στην οργάνωση κοινών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων για διδάσκοντες και σπουδαστές, στις ανταλλαγές σπουδαστών.
2. Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) ΑΔΜΗΕ – TEIAS στον Τομέα της ηλεκτρικής διασύνδεσης
Υπογράφουν ο Γενικός Διευθυντής Λειτουργίας, Υποδομών και Αγοράς του ΑΔΜΗΕ κ. Δημήτρης Μίχος και ο Πρόεδρος TEIAS κ. Orhan Kaldirim
Το μνημόνιο αφορά τη δημιουργία νέας διασυνδετικής γραμμής μεταξύ Νέα Σάντας και Μπαμπαέσκι με στόχο την αναβάθμιση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Τουρκίας και την αύξηση του όγκου αμφίδρομης ροής ενέργειας κατά 600 MW.
3. Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) στον Τομέα των Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων
Υπογράφουν ο Υπ. Ανάπτυξης κ. Κώστας Σκρέκας και ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών κ. Hakan Fidan
Το μνημόνιο αναφέρεται στην ανάπτυξη δομών δικτύωσης μεταξύ μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων των δύο χωρών, καθώς και στην αλληλοενημέρωση και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών για την απλοποίηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
4. Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) ECG – Eximbak στον Τομέα των Εξαγωγών
Υπογράφουν ο ΥΦΥΠΕΞ κ. Κώστας Φραγκογιάννης και o CEO της Turk Eximbank κ. Ali Guney
Το μνημόνιο προωθεί τη συνεργασία των φορέων Export Credit Greece και Turk Eximbank με σκοπό την αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών. Η συνεργασία περιλαμβάνει ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και τεχνογνωσίας, εκπαίδευση προσωπικού, ενημέρωση και διευκόλυνση στην επίλυση προβλημάτων, ανάπτυξη κοινών ερευνητικών προγραμμάτων σε Ελλάδα, Τουρκία και τρίτες χώρες.
5. Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) EG – Invest in TR στον Τομέα των Επενδύσεων
Υπογράφουν ο ΥΦΥΠΕΞ κ. Κώστας Φραγκογιάννης και ο Πρόεδρος του Invest in Turkiye κ. Burak Daglioglu
Το μνημόνιο αναφέρεται στη συνεργασία των φορέων Enterprise Greece και Invest in Turkiye με σκοπό την προσέλκυση επενδύσεων. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται η αλληλοενημέρωση σε θέματα οικονομικού ενδιαφέροντος, η δημιουργία σταθερού και ευέλικτου επενδυτικού κλίματος, η προώθηση και διεύρυνση της συνεργασίας μεταξύ των επιχειρήσεων, η ανάπτυξη αμοιβαία επωφελών επενδυτικών προγραμμάτων.
6. Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) μεταξύ EG – TOBB στον Τομέα των Επενδύσεων / Επιχειρήσεων
Υπογράφουν ο ΥΦΥΠΕΞ κ. Κώστας Φραγκογιάννης και ο Αντιπρόεδρος του ΤΟΒΒ κ. Cengiz Gunay
Το μνημόνιο αφορά τη συνεργασία των φορέων Enterprise Greece και Union of Chambers and Commodity Exchanges Of Turkiye (TOBB) με σκοπό τη στήριξη των επιχειρηματικών κοινοτήτων των δύο χωρών. Η συνεργασία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη στρατηγικών για την αύξηση των εμπορικών και επιχειρηματικών αποστολών, την ανταλλαγή πληροφοριών και τεχνογνωσίας, τη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού και τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη.
7. Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) στον Τομέα των Κοινωνικών Υπηρεσιών με έμφαση στην Προστασία ΑμΕΑ
Υπογράφουν η Υπ. Οικογενειακής Πολιτικής και Κοινωνικής Συνοχής κ. Σοφία Ζαχαράκη και ο Τούρκος ΥΠΕΞ κ. Hakan Fidan
Το μνημόνιο προωθεί τη συνεργασία για την ανάπτυξη στρατηγικών και υπηρεσιών με σκοπό την ισότιμη πρόσβαση και συμπερίληψη των ατόμων με ειδικές ανάγκες στον κοινωνικό ιστό. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται η ανταλλαγή καλών πρακτικών και τεχνογνωσίας στον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας, η οργάνωση συνεδρίων και σεμιναρίων για την εξάλειψη των ανισοτήτων, τη βελτίωση της προσβασιμότητας, τη φροντίδα και την αποϊδρυματοποίηση των ΑμΕΑ.
8. Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) στον Τομέα του Αθλητισμού
Υπογράφουν ο ΥΠΕΞ κ. Γιώργος Γεραπετρίτης και ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Hakan Fidan
Το παρόν μνημόνιο αντικαθιστά το παλαιότερο Πρωτόκολλο του 2013 και προωθεί την ενδυνάμωση του θεσμού των Ολυμπιακών Αγώνων, τη συνεργασία για την καταπολέμηση της χειραγώγησης των αγώνων, τη συνεργασία και τις ανταλλαγές μεταξύ εθνικών ομοσπονδιών και αθλητικών ομίλων.
9. Κοινή Δήλωση / Διακήρυξη για συνεργασία στον Τομέα του Τουρισμού
Υπογράφουν η Υπ. Τουρισμού κ. Όλγα Κεφαλογιάννη και ο Τούρκος Υπ. Πολιτισμού & Τουρισμού κ. Mehmet Ersoy
Οι δύο πλευρές αναγνωρίζουν τον ρόλο του τουρισμού ως γέφυρας συνεργασίας μεταξύ των δύο λαών και τη συμβολή του στην οικονομική ανάπτυξη και στήριξη επαγγελματιών, επιχειρήσεων και τοπικών κοινωνιών. Στο πλαίσιο αυτό συμφωνούν να συνέρχεται κάθε χρόνο η Κοινή Επιτροπή Τουρισμού με σκοπό να προωθήσει την άμεση συνεργασία ταξιδιωτικών φορέων και τουριστικών πρακτόρων, να ενισχύσει την ανταλλαγή καλών πρακτικών και εμπειριών , να διερευνήσει τις δυνατότητες για κοινές τουριστικές επενδύσεις, με απώτερο στόχο την αύξηση των τουριστικών ροών.
10. Κοινή Δήλωση / Διακήρυξη ΓΓΕΤ – TUBITAK για συνεργασία στον Τομέα της Έρευνας και της Καινοτομίας
Υπογράφουν ο Υπ. Ανάπτυξης κ. Κώστας Σκρέκας και ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών κ. Hakan Fidan
Οι εθνικοί φορείς έρευνας και τεχνολογίας των δύο χωρών, με σκοπό τη συνέχιση και διεύρυνση της επιστημονικής συνεργασίας τους, επιβεβαιώνουν την πρόθεσή τους να προκηρύξουν κοινό διαγωνισμό στους τομείς: Βιοεπιστημών, υγείας, φαρμακευτικών προϊόντων, αγροδιατροφής, κυκλικής οικονομίας, βιώσιμης ενέργειας, δομικών υλικών, πολιτισμού, τουρισμού και δημιουργικής βιομηχανίας.
11. Κοινή Δήλωση/Διακήρυξη για σύγκληση Κοινής Επιτροπής Οικονομίας και Εμπορίου (JEC – JETCO)
Υπογράφουν ο ΥΦΥΠΕΞ κ. Φραγκογιάννης και ο Τούρκος Υφυπουργός Εμπορίου κ. Sezai Ucarmak
Οι δύο πλευρές συμφωνούν στη σύγκληση της 6ης Συνόδου Κοινής Επιτροπής Οικονομίας και Εμπορίου. Η τουρκική πλευρά έχει προτείνει να πραγματοποιηθεί στις 2 Φεβρουαρίου 2024 στην Κωνσταντινούπολη. Στη σύνοδο θα εξεταστούν θέματα εμπορίου, ενέργειας, μεταφορών, τουρισμού.
12. Κοινή Δήλωση / Διακήρυξη για συνεργασία στον τομέα της Αγροτικής Ανάπτυξης
Υπογράφουν ο Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης και ο Τούρκος ΥΠΕΞ κ. Hakan Fidan
Οι δύο πλευρές εκφράζουν την πρόθεσή τους να προχωρήσουν στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας στον τομέα των αγροτικών καλλιεργειών, να συνεργαστούν στην αντιμετώπιση πλημμυρών ή ξηρασίας, να συνεργαστούν στην πρόληψη και αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών, να καταπολεμήσουν την παράνομη αλιεία, να προωθήσουν την έρευνα στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης.
13. Κοινή Δήλωση / Διακήρυξη για Τελωνειακή Συνεργασία
Υπογράφουν ο Πρόεδρος Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων κ. Γιώργος Πιτσιλής και ο Τούρκος Υφυπ. Εμπορίου Sezai Ucarmak
Οι δύο πλευρές επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους να αναπτύξουν περαιτέρω τη συνεργασία μεταξύ των τελωνειακών αρχών. Στο πλαίσιο αυτό, συμφωνούν στη διοργάνωση κοινών σεμιναρίων, την ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών προκειμένου να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητά των τελωνειακών υπηρεσιών, να καταπολεμήσουν την απάτη, να προωθήσουν την ασφάλεια και την προστασία των πολιτών.
14. Κοινή Δήλωση / Διακήρυξη για τη διοργάνωση Hackathon
Υπογράφουν ο ΥΦΥΠΕΞ κ. Φραγκογιάννης και ο Τούρκος ΥΦΥΠΕΞ κ. Burak Akcapar
Οι δύο πλευρές προγραμματίζουν την διοργάνωση διαδικτυακού διαγωνισμού με ενεργό συμμετοχή μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, φοιτητών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, νεοφυών επιχειρήσεων, εμπορικών και βιομηχανικών επιμελητηρίων των δύο χωρών. Οι συμμετέχοντες θα κληθούν να καταθέσουν ιδέες και προτάσεις πάνω σε ζητήματα προστασίας του περιβάλλοντος και καθημερινότητας σε αστικό περιβάλλον. Η πρόταση που θα βραβευθεί θα υποστηριχθεί από τις δύο χώρες προκειμένου να υλοποιηθεί.
15. Κοινή Δήλωση / Διακήρυξη για επόμενη σύγκληση τεχνικής Επιτροπής για 2η γέφυρα στον Έβρο – ΕΓΝΑΤΙΑ
Υπογράφουν ο CEO ΕΓΝΑΤΙΑΣ κ. Κουτσούκος και ο Τούρκος Αν. Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Αυτοκινητοδρόμων Τουρκίας κ. Selahattin Bayramcavus
Οι δύο πλευρές αναγνωρίζουν την πρόοδο των εργασιών στην κατασκευή δεύτερης διασυνοριακής γέφυρας στην περιοχή Κήποι – Ύψαλα, την οποία εποπτεύει η Εγνατία Οδός Α.Ε., και ανακοινώνουν την επόμενη συνάντηση τεχνικών επιτροπών και εμπειρογνωμόνων.
