Με πακέτο «διευκολύνσεων», σημειακές παρεμβάσεις και συζητήσεις για θεσμικά θέματα και για μεσο-μακροπρόθεσμες λύσεις αναμένεται να καθίσει η κυβέρνηση στο τραπέζι του διαλόγου με τους αγρότες.
Η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και συναρμόδιων υπουργών με 15 εκπροσώπους των αγροτών έχει κλειδώσει για τις 12 το μεσημέρι της Τρίτης και η έκβαση της διαβούλευσης θα δώσει πρώτη απάντηση σε ένα κρίσιμο ερώτημα: Σταδιακή εκτόνωση ή ρήξη;
Ένα 24ωρο πριν από το ραντεβού, το Μαξίμου επιμένει στο σήμα καταλαγής, εντόνως πιεσμένο από τις ανυποχώρητες κινητοποιήσεις των αγροτών οι οποίοι έχουν αποφύγει ακρότητες που μπορεί να έστρεφαν μερίδα της κοινωνίας απέναντι στις διεκδικήσεις τους. Από την πλευρά τους οι διαμαρτυρόμενοι κρατούν αναμμένες τις μηχανές των τρακτέρ και περιμένουν άμεσες «λύσεις» στα προβλήματά τους, επιμένοντας στα σινιάλα αποφασιστικότητας για ακόμα πιο μαχητικές, μαζικότερες κινητοποιήσεις.
Είναι σαφής η προσπάθεια της κυβέρνησης να μην κόψει τους διαύλους, ίσως και να… παίξει καθυστερήσεις
Μένει να φανεί εάν η συνάντηση στο Μαξίμου θα πάει την κυβέρνηση και τους αγρότες «ένα βήμα παρακάτω», όπως εκτίμησε με δόση αισιοδοξίας ο αρμόδιος υπουργός Λευτέρης Αυγενάκης ή αντίθετα αν επιβεβαιωθούν οι αποστάσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές.
«Δεν είμαστε απέναντι, είμαστε στην ίδια πλευρά της όχθης και ως κυβέρνηση πασχίζουμε για το καλό των αγροτών, αντιμετωπίζοντας τα προβλήματά τους σε τοπικό, εθνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο», είπε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης από το Ηράκλειο Κρήτης, όπου είχε σύσκεψη με τους αγροτικούς φορείς. Αντίστοιχα ο υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης εκτίμησε (Σκάι) ότι «ένας καλόπιστος διάλογος θα οδηγήσει στο σωστό αποτέλεσμα».
Είναι σαφής η προσπάθεια της κυβέρνησης να μην κόψει τους διαύλους, ίσως και να… παίξει καθυστερήσεις παραπέμποντας για αργότερα κάποιες παρεμβάσεις, προκειμένου να αποφύγει την ανοιχτή σύγκρουση.
Πως θα επιστραφεί ο ΕΦΚ
Σύμφωνα με όσα συζητούνται ενδοκυβερνητικά, το Μαξίμου θα επιδιώξει συζήτηση με τέσσερα βασικά σημεία. Το πρώτο αφορά το πετρέλαιο, με πιθανή μια παρέμβαση, η οποία όμως απέχει σημαντικά από το βασικό αίτημα των αγροτών. Την ώρα που ο αγροτικός κόσμος ζητεί αφορολόγητο πετρέλαιο, η κυβέρνηση ψάχνει τρόπο να δώσει πιο γρήγορα το κονδύλιο των 82 εκατ. ευρώ από την εξαγγελθείσα επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης. «Μελετούμε ιδέες…» είπε χαρακτηριστικά ο Χατζηδάκης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζεται συγκεκριμένα η άμεση καταβολή της επιστροφής του ΕΦΚ (και όχι το φθινόπωρο δηλαδή) και αυτό θα μπορεί να γίνει με βάση τις δηλώσεις που είχαν κάνει οι αγρότες για να λάβουν την επιστροφή του προηγούμενου έτους.
Άλλη παρέμβαση πιθανώς να αφορά το ηλεκτρικό ρεύμα στο πλαίσιο ενός νέου διακανονισμού με τη ΔΕΗ ενώ θεωρούνται βέβαιες οι συζητήσεις σε πεδία όπου η κυβέρνηση καταγράφει συναντίληψη με τους αγρότες – όπως στην ανάγκη ελέγχων και προστίμων για τις «ελληνοποιήσεις» προϊόντων και στις διαπραγματεύσεις για τροποποιήσεις στην ΚΑΠ.
«Θα ξύσουμε τον πάτο…»
«Θα ξύσουμε τον πάτο του βαρελιού για να μειώσουμε τους παράγοντες κόστους της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής» ήταν το νέο μήνυμα του Κυριάκου Μητσοτάκη δύο 24ωρα πριν από την συνάντηση. Παρότι επιδιώκεται να δημιουργηθεί κλίμα ηρεμίας και να πειστούν οι αγρότες για τις κυβερνητικές προσπάθειες, το Μαξίμου κλείνει τα «παράθυρα» παροχών. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός επανέλαβε άλλωστε μέσα από την κυριακάτικη ανασκόπηση έργου την ανάγκη διασφάλισης της κοινωνικής συνοχής.
«Το μέρισμα από την καλή πορεία της οικονομίας πρέπει να πηγαίνει σε όλους (…) Δεν μπορεί να ενισχύονται περισσότερο ομάδες με «όπλο» τη δυνατότητα τους να διαδηλώνουν ηχηρά, εις βάρος άλλων ομάδων που δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα» έγραψε.
Αμφισβήτηση
Στο παρά πέντε των διαβουλεύσεων η κυβέρνηση βρίσκεται υπό την πίεση ενός από τα πιο προνομιακά ακροατήρια της ΝΔ. Και για πρώτη φορά στην περίοδο διακυβέρνησης του Μητσοτάκη καταγράφεται τόσο έντονα η αμφισβήτηση της κυβερνητικής αξιοπιστίας.
Οι αγρότες δεν καλύπτονται ούτε καθησυχάζονται από νέες κυβερνητικές δεσμεύσεις, όπως δείχνουν οι τοποθετήσεις γεωργών και κτηνοτρόφων από τα μπλόκα. Ταυτόχρονα στην περίπτωση της Θεσσαλίας αποτυπώθηκαν καθυστερήσεις των κυβερνώντων και στη διαδικασία προστασίας των πληγέντων μετά τις καταστροφικές πλημμύρες (ενδεικτικές οι διακοπές ρεύματος) και στον σχεδιασμό ανασυγκρότησης του κάμπου.
Αντιπολιτευτικές στροφές
Σε αυτό το περιβάλλον ανεβάζουν τις αντιπολιτευτικές στροφές τους ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ. Ο Στέφανος Κασσελάκης στον απόηχο του Περιφερειακού Συνεδρίου του κόμματος στην Θεσσαλία ανάρτησε τις προτάσεις της Κουμουνδούρου για το αγροτικό πρόβλημα, ζητώντας μεταξύ άλλων κατάργηση του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο αλλά και, όπως ζητούν από το Μαξίμου οι αγρότες, πλαφόν στα 0,7 ευρώ την κιλοβατώρα για το αγροτικό ρεύμα.
Την κατάργηση του ΕΦΚ πρότεινε και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης στο πλαίσιο της επίσκεψής του στην 5η Οινική Έκθεση «Μικροί Οινοποιοί 2024» στο Γκάζι το μεσημέρι της Κυριακής. «Το κόστος παραγωγής είναι τεράστιο και αυτό το πρόβλημα επιδρά οριζόντια σε όλον τον πρωτογενή τομέα» είπε.
