«Βρισκόμαστε κάτω από το κρίσιμο όριο που αναπληρώνεται ο πληθυσμός. Είμαστε κάτω από το όριο της ακραίας χαμηλής γονιμότητας που είναι το 1,3 παιδιά ανά γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας» επισήμανε η ∆ρ. Φαίη Μακαντάση, διευθύντρια ερευνών της διαΝΕΟσις σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε από τη δεξαμενή πολιτικού προβληματισμού, σκέψης και λόγου «ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ», στην αίθουσα Αιμίλιος Ριάδης της ∆ΕΘ HELEXPO.
«Το δημογραφικό είναι ένα πρόβλημα το οποίο πάει πίσω σε βάθος 40ετίας. Αν κοιτάξει κανείς, ας πούμε τον διαγενεακό δείκτη γονιμότητας, θα δει ότι από τη γενιά του 1940 μέχρι και τη γενιά του 1970 καμία Ελληνική γενιά δεν αναπληρώθηκε.
Τι σημαίνει δεν αναπληρώθηκε; Το όριο αναπλήρωσης μιας γενιάς είναι το 2,1 παιδιά ανά γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας. Φυσικά, αν δεν αλλάξει το προσδόκιμο ζωής και η μετανάστευση. Εμείς είμαστε από τη γενιά του 1940, δηλαδή οι γυναίκες που ήταν πάνω από μία ηλικία και μπορούσαν να τεκνοποιήσουν», εξήγησε.
Η Φαίη Μακαντάση μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων διευκρίνισε πως, «το δημογραφικό έχει τρεις δημογραφικές συνιστώσες. Είναι οι γεννήσεις, οι θάνατοι, αν κανείς αφαιρέσει από τις γεννήσεις τους θανάτους, κοιτάει το φυσικό ισοζύγιο. Αυτό είναι αρνητικό για πολλά, πολλά χρόνια. Ήδη από το 2011 και μετά ο πληθυσμός της χώρας μειώνεται κατ’ έτος. Η τρίτη δημογραφική συνιστώσα είναι η μετανάστευση. Έχουμε νέα μετανάστευση το λεγόμενο “BRAIN DRAIN”, που είναι η αφαίμαξη του ανθρώπινου κεφαλαίου, δηλαδή ή διαρροή των κυρίως νέων ανθρώπων οι οποίοι κατευθύνθηκαν».
«Από το 2008 έως το 2016 έφυγαν από τη χώρα 427.000 Έλληνες νέοι, οι περισσότεροι κάτοχοι και μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών. Οι Έλληνες πλήρωσαν για τη μόρφωση αυτών των ανθρώπων οκτώ δισεκατομμύρια ευρώ. Στις χώρες που πήγαν όπως στη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, παρήγαγαν προϊόν 50 δισεκατομμύρια ευρώ και πλήρωσαν φόρους αξίας 13 δισεκατομμύρια ευρώ.
Οπότε καταλαβαίνουμε για μια τεράστια, ας πούμε, οικονομική επίπτωση εξαιτίας αυτής της νέας μετανάστευσης. Οπότε είναι πάρα πολύ σημαντικό κανείς να δει τους τρόπους επαναπατρισμού όλων αυτών των νέων μυαλών που έφυγαν στο εξωτερικό, οι οποίοι είναι και σε αναπαραγωγική ηλικία», ανάφερε χαρακτηριστικά.
Το δημογραφικό δεν είναι ένα πρόβλημα το οποίο λύνεται, όπως υπογράμμισε η κα Μακαντάση. «Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν θα κάνουμε κάτι για αυτό και θα μείνουμε με σταυρωμένα χέρια. Προφανώς όλες οι πολιτικές οι οποίες βοηθούν στην εναρμόνιση της οικογενειακής με την επαγγελματική ζωή, δημιουργούν ένα θετικό περιβάλλον για τις οικογένειες. Γιατί το νούμερο ένα ζήτημα εδώ είναι το πώς βοηθά στην καθημερινότητα των οικογενειών, πόσο σημαντικό είναι να υπάρχει ειδική μέριμνα για αυτές τις οικογένειες που έχουν παιδιά σε προσχολική ηλικία από μηδέν ως τέσσερα ετών.
Αναφερόμενη στη φορολόγηση των πολιτών, τόνισε πως είναι επίσης ένα μεγάλο ζήτημα. «Προφανώς όλα τα οικονομικά κίνητρα, αυτό που δείχνει τουλάχιστον η βιβλιογραφία και το τι συμβαίνει σε άλλες χώρες, τα φορολογικά κίνητρα λειτουργούνε θετικά, αλλά οριακά θετικά στο να αυξηθεί ας πούμε ο δείκτης γονιμότητας. Αυτό που παίζει καθοριστικό ρόλο, είναι όλα τα μη φορολογικά κίνητρα που έρχονται να πλαισιώσουν, όπως είναι η άδεια μητρότητας και πατρότητας.
Είναι οι δύο ας πούμε αν θέλετε σύγχρονες τάσεις της οικογενειακής πολιτικής, είναι το τέλος του “Ματερναλισμού”, δηλαδή η ενεργή συμμετοχή του πατέρα στην ανατροφή των παιδιών και η “Σκανδιναβοποίηση”, που ουσιαστικά είναι γενναιόδωρες άδειες και στους δύο γονείς για την ανατροφή των παιδιών και σίγουρα η προσχολική αγωγή, δηλαδή τη δυνατότητα πρόσβασης σε ποιοτική προσχολική αγωγή. Γιατί αυτό, πέραν όλων των υπολοίπων, μειώνει και τις κοινωνικό-οικονομικές ανισότητες», σημείωσε επίσης.
«Η “ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ” είναι ένα δυναμικό think tank σκεπτόμενων πολιτών, που προσπαθεί να καταδείξει τις σύγχρονες ανησυχίες των πολιτών σε όλους τους τομείς της καθημερινής ζωής και να ασχοληθεί με τις σοβαρές προκλήσεις που αναδύονται σε εθνικό και διεθνές επίπεδο», επισήμανε ο πρόεδρος της Στάυρος Ιγνατιάδης. «Ουσιαστικά αποτελεί φορέα πολιτικής σκέψης και προβληματισμού επί επίκαιρων και διαχρονικών θεμάτων που απασχολούν την ελληνική κοινωνία. Όραμα του ιδρυτή της, του αείμνηστου Κώστα Γεροντή ήταν, ο φορέας να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και να διοργανώνει εκδηλώσεις που θα κινητοποιούν τις υγιείς δυνάμεις του τόπου πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές στην αναζήτηση λύσεων επί των διαφόρων θεμάτων που απασχολούν τον τόπο και παράλληλα να ενεργοποιούνται τα αντανακλαστικά της κοινωνίας», πρόσθεσε.
Αλεξάνδρα Χατζηγεωργίου
