Νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, το οποίο θα βασίζεται σε τέσσερις ρυθμίσεις, προωθεί η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, με σημαντικές αλλαγές στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), στις συντάξεις χηρείας, στον ενιαίο κανονισμό παροχών ΕΦΚΑ, καθώς και στο επίδομα ανεργίας.
Το υπό κατάρτιση νέο σχέδιο νόμου αναμένεται να πάρει τον δρόμο για τη Βουλή το αργότερο μέχρι το φθινόπωρο.
Ειδικότερα:
Συντάξεις χηρείας
Λύση στον «γόρδιο δεσμό» των συντάξεων χηρείας θα επιχειρήσει να δώσει το υπουργείο Εργασίας. Οι δικαιούχοι συντάξεων χηρείας μετά την τριετία, σύμφωνα με τον νόμο, θα πρέπει να χάνουν τη μισή παροχή σε περίπτωση ανάληψης εργασίας ή συνταξιοδότησης (από το 70% της σύνταξης του άμεσα ασφαλισμένου, στο 35%).
Η εν λόγω περικοπή εφαρμόζεται ήδη στο Δημόσιο και ακόμη δεν έχει επεκταθεί στους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα. Πρόκειται για μία διάταξη που σύμφωνα με πληροφορίες έχει προβληματίσει ιδιαίτερα την κυβέρνηση, η οποία φοβούμενη το πολιτικό κόστος δεν έχει ακόμη αποφασίσει πότε θα τη φέρει.
Τα σενάρια που εξετάζονται για την ηπιότερη παρέμβαση στο όλο θέμα είναι τα εξής:
- Στην περίπτωση που μετά την τριετία ο συνταξιούχος λόγω θανάτου παίρνει και δική του σύνταξη να μπορεί να επιλέξει τη μικρότερη από τις δύο συντάξεις που θα μειωθεί κατά 50%.
- Στην περίπτωση που μετά την τριετία ο συνταξιούχος εργάζεται, να επιτραπεί η συνέχιση της απασχόλησης με το ίδιο καθεστώς που ισχύει για τους συνταξιούχους λόγω γήρατος και αναπηρίας που συνεχίζουν να απασχολούνται μετά τη συνταξιοδότηση. Αυτό που μελετά το υπουργείο είναι να επιτρέπεται στις χήρες ή στους χήρους να απασχολούνται χωρίς ποινή στη σύνταξη.
- Πιθανό σενάριο είναι να παραμένει στο 70% μετά την τριετία η ανταποδοτική σύνταξη. Η περικοπή, λόγω δεύτερης σύνταξης, ή λόγω απασχόλησης, να γίνεται μόνο στην εθνική σύνταξη.
Εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων
Διπλό και άδικο φόρο πληρώνουν 400.000 συνταξιούχοι μέσω της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ). Οι συνταξιούχοι υποβάλλονται στην περίφημη Εισφορά Αλληλεγγύης, η οποία είναι κλιμακωτή (αρχίζει από 3% και φτάνει το 14%), αλλά επιβάλλεται εφ’ όλου του ποσού.
Χωρίς καν να ληφθεί υπόψη το αφορολόγητο όριο των 720 ευρώ. Μάλιστα, με τις (ετήσιες) αυξήσεις-αναπροσαρμογές λόγω πληθωρισμού, πολλοί ασφαλισμένοι αλλάζουν κατηγορία καταβολής της Εισφοράς (ονομαστικές αποδοχές) και φορολογούνται επαχθέστερα. Δηλαδή αντί να έχουν αύξηση, έχουν μείωση των αποδοχών.
Παροχές και επιδόματα
Με τον νέο κανονισμό θα αλλάξουν και οι προϋποθέσεις για τη λήψη των παροχών, που σημαίνει ότι για κάποιες θα γίνουν αυστηρότερες. Η εισήγηση της επιτροπής προς το υπουργείο Εργασίας, εν όψει της εφαρμογής του νέου κανονισμού, είναι να ληφθούν ως βάση οι παροχές του ΙΚΑ και πάνω σε αυτές να γίνουν αυξομειώσεις στα επιδόματα των υπόλοιπων φορέων. Θεωρείται βέβαιο ότι τα επιδόματα ασθένειας θα είναι στα επίπεδα του ΙΚΑ.
Οι αποκλίσεις στα ποσά που καταβάλλουν σήμερα τα Ταμεία για επιδόματα μητρότητας, ασθένειας, ατυχήματος και για έξοδα κηδείας είναι μεγάλες. Ο νέος κανονισμός παροχών θα καταργεί όλα τα επιμέρους ποσά που καταβάλλουν τα Ταμεία, σύμφωνα με τα καταστατικά τους, για έξοδα κηδείας, επιδόματα ασθένειας – ατυχήματος και επιδόματα μητρότητας. Στη θέση των καταργηθέντων επιδομάτων και βοηθημάτων θεσπίζεται ένα ποσό ίδιο για κάθε κατηγορία.
Στα έξοδα κηδείας, οι 7.700 ευρώ του ΗΣΑΠ μειώνονται, ενώ τα 690 ευρώ του ΝΑΤ αυξάνονται. Το επικρατέστερο ποσό είναι μεταξύ 900 και 1.000 ευρώ, ενώ τα περισσότερα Ταμεία δίνουν λιγότερα. Μικρές αυξήσεις αναμένονται και στα επιδόματα μητρότητας (κύησης – λοχείας). Οι αποκλίσεις στα ποσά που καταβάλλουν σήμερα τα Ταμεία για επιδόματα μητρότητας, ασθένειας – ατυχήματος και για έξοδα κηδείας είναι μεγάλες.
Επίδομα ανεργίας
Νέους όρους και προϋποθέσεις προβλέπονται για τη χορήγηση του επιδόματος ανεργίας με βάση τον σχεδιασμό του υπουργείου Εργασίας. Ειδικότερα η νέα ρύθμιση θα προβλέπει την αλλαγή του ποσού και των προϋποθέσεων λήψης του επιδόματος ανεργίας της ΔΥΠΑ. Στην πρώτη φάση θα υλοποιηθεί σε πιλοτικό στάδιο για 5.000 ως 10.000 ανέργους και στη συνέχεια θα εφαρμοστεί για το σύνολο των ανέργων.
Σύμφωνα με πληροφορίες μελετάται μέχρι στιγμής το επίδομα ανεργίας να είναι ένα μεταβλητό ποσό που τους πρώτους μήνες μετά την απόλυση μπορεί να φτάνει έως τα 1.200 ευρώ – θα δίνεται στους ανέργους που έχουν διανύσει περισσότερα από 4 χρόνια στην αγορά εργασίας, ενώ αντίθετα όσοι έχουν λιγότερα χρόνια θα λαμβάνουν το ποσό των 509 ευρώ.
Οσο περισσότερα χρόνια έχει διανύσει ο άνεργος στην αγορά εργασίας τόσο υψηλότερο θα είναι το επίδομα που θα λάβει. Επίσης το συνολικό ετήσιο ποσό του επιδόματος ανεργίας – όπως προκύπτει από τον κατώτατο μισθό – δεν θα αυξηθεί αλλά θα καταβάλλεται εμπροσθοβαρώς. Δηλαδή μεγαλύτερο επίδομα τους πρώτους μήνες και μικρότερο στη συνέχεια.
